Diş eti hiperplazisi, diş eti dokusunun anormal şekilde büyümesiyle karakterize bir ağız sağlığı sorunudur. Bu durum dişleri kaplayan, hatta çiğneme fonksiyonunu engelleyecek boyutlara ulaşabilir. Genellikle ilaç kullanımı, kronik iltihap veya sistemik hastalıklarla ilişkilidir.
Diş Eti Hiperplazisinin Nedenleri
- İlaç Kaynaklı: Fenitoin (epilepsi tedavisi), siklosporin (organ nakli sonrası) ve kalsiyum kanal blokerleri (hipertansiyon ilaçları) en yaygın tetikleyicilerdir.
- Hormonal Değişimler: Gebelikte östrojen artışı veya ergenlik dönemindeki dalgalanmalar.
- Kronik İltihap: Diş taşı birikimi ve plak nedeniyle uzun süreli tahriş.
- Genetik Faktörler: Herediter gingival fibromatozis gibi nadir kalıtsal bozukluklar.
Belirtiler ve Klinik Bulgular
- Diş etlerinde kırmızı-mor renk değişimi ve şişlik.
- Diş fırçalama sırasında kanama ve ağrı.
- Dişlerin görünür yüzeyinin azalması ("dişlerin kısalması" hissi).
- Büyümenin ileri evrelerinde çiğneme ve konuşma güçlüğü.
- Ağız kokusu ve diş eti çekilmesiyle birlikte görülebilir.
Teşhis Yöntemleri
- Klinik Muayene: Diş eti büyümesinin boyutu ve yaygınlığının değerlendirilmesi.
- Periodontal Sondlama: Cep derinliklerinin ölçülmesi.
- Radyolojik İnceleme: Altta yatan kemik kaybını tespit için panoramik röntgen.
- Biyopsi: Şüpheli vakalarda kanser veya tümör ekarte edilmesi.
Tedavi Yaklaşımları
- Nedene Yönelik Tedavi:
- İlaç kaynaklıysa hekim kontrolünde ilaç değişimi veya doz ayarlaması.
- Enfeksiyon varlığında antibiyotik (klindamisin) veya antiseptik gargaralar.
- Cerrahi Müdahale:
- Gingivektomi: Büyümüş diş eti dokusunun lazer veya skalple çıkarılması.
- Flap Operasyonu: İleri kemik kaybı durumunda kök yüzeyi temizliği.
- Lazer Tedavisi: Kanama kontrolü avantajıyla doku fazlalığının buharlaştırılması.
Önleme Stratejileri
- Mekanik Temizlik: Günde 2 kez yumuşak kıllı fırça ve diş ipi kullanımı.
- Kimyasal Destek: %0.12 klorheksidin içeren gargaraların düzenli kullanımı.
- Profesyonel Bakım: 6 ayda bir diş taşı temizliği ve periodontal muayene.
- Risk Grupları: Epilepsi veya hipertansiyon hastalarının diş hekimini ilaçlar konusunda bilgilendirmesi.
Komplikasyonlar ve Uyarı İşaretleri
Tedavi edilmezse diş kaybı, apse oluşumu ve çene kemiği erimesi gelişebilir. Ani büyüme, renk değişimi veya ülserasyon durumunda acil diş hekimine başvurulmalıdır.
Hangi Doktora Gidilmeli?
Periodontoloji uzmanları bu alanda özelleşmiş tedaviler uygular. İlk değerlendirme için ağız, diş ve çene cerrahı veya diş hekimi de başvuru noktasıdır.
