CPK

CPK Nedir?

CPK açılımı, Kreatin Fosfokinaz olarak da bilinen bir çeşit enzimdir. Vücut temelinde kalp, beyin ve iskelet kaslarında bulunmaktadır. Mevcut kas dokusunda oluşabilecek herhangi bir hasarda CPK enzimi kana karışabilmektedir. Bu durumda gerçekleştirilen testler ile hastanın sağlık durumuna ait bilgiler edilebilmektedir.

CPK enzimi, vücut için enerji üretiminde önemli rol oynamaktadır. Bu durumda pek çok organ ve doku görevlerini yerine getirebilmektedir. CPK enzimi, adenozin trifosfat ya da ATP şeklinde bilinen enerji moleküllerini katalize etmektedir. Bu sayede kas ve diğer dokular arasında enerji alışverişi sağlanmaktadır.

CPK Normal Değerleri Kaç Olmalı?

CPK, her kişinin kanında bulunan bir enzimdir. CPK enzim değerleri kadın ve erkeklerde farklı seviyelerde bulunmaktadır.

Sağlıklı bir bireyde bulunması gereken CPK değeri şu şekilde olmaktadır:

• Erkek bireylerde CPK aralığı: 39 – 308 U/L
• Kadın bireylerde CPK aralığı: 26 – 192 U/L

Yapılan test sonucunda düşük veya yüksek CPK değeri görülebilmektedir. Bu durumda uzman doktor, CPK enzimini kontrol etmek adına detaylı inceleme yapmaktadır. Çıkan test sonucuna göre gerekli görülen tedavi yöntemi hastaya uygulanmaktadır.

CPK Nasıl Ölçülür?

CPK testi öncesinde dikkat edilmesi gereken durumlar bulunmaktadır. Test uygulanmadan önce hastanın, doktor ile görüşmesi önem taşımaktadır. Hasta tarafından kullanılan ilaçların, uzman hekime bildirilmesi gereklidir. Kullanılan ilaçlar, mevcut CPK enzim seviyesinin değişmesine yol açabilmektedir. Bu nedenle kullanılan tüm ilaçlar, testten önce uzman doktora bildirilmelidir.

Vücuttaki CPK seviyesi, kan testi ile ölçülmektedir. Uygulama, sağlık personeli tarafından steril bir ortamda gerçekleştirilmektedir.

CPK enzim seviyesi test işlemi şu şekilde yapılmaktadır:

• Sağlık personeli, kolun üst kısmını sıyırarak, bir bant bağlar. 
• Bağlanan bant veya serum hortumu ile bölgeye turnike yapılır.
• Kanın alınacağı nokta belirlenerek, alkol ile temizlenir.
• Küçük bir iğne yardımıyla alınan kan, odada bulunan tüp içine aktarılır.
• Alınan kan, gerekli koşullarda muhafaza edilerek, laboratuvara gönderilir.

Bebeklerde CPK Enzim Değeri Nasıl Olmalıdır?

CPK, bir diğer adıyla kreatin fosfokinaz, bebekler için önemli enzimlerin başında gelmektedir. Vücut içinde kaslarda bulunan ve enerji üretme görevinde rol alan enzim, bebeklerin gelişmesine de doğrudan katkıda bulunmaktadır.

Bebeklerde normal CPK değerleri şu şekilde olmalıdır:

• 0 – 7 günlük yenidoğan bebeklerde: 22 – 500 U/L,
• 7 gün – 1 aylık bebeklerde: 22 – 240 U/L,
• 1 aydan büyük bebeklerde: 22 – 200 U/L.

Yapılan testlerde yüksek ya da düşük çıkması bebeklik çağında oluşabilecek ciddi rahatsızlıklara neden olabilmektedir.

CPK Düşüklüğü Nedenleri ve Hastalıkları Nelerdir?

CPK değeri, vücuttaki kreatine bağlı olarak yapılan testlerde düşük görülebilmektedir. Kas kütlesi yüksek olan bireyler de CPK değeri yüksek, kas kütlesi az olan bireylerde ise CPK değeri düşük çıkabilmektedir.

CPK düşüklüğüne neden olabilecek hastalıklar şu şekilde listelenebilir:

• Eklem iltihapları,
• Alkolden kaynaklı karaciğer hastalıkları,
• Miyozin kaybı (Kilo kaybı sonrası ortaya çıkan rahatsızlık, kas kaybı),
• Organ yetmezliği,
• Romatizmal rahatsızlıklar, vücutta CPK enzimi düşüklüğüne neden olabilmektedir.

CPK Düşüklüğü Belirtileri

Vücutta CPK enzim düşüklüğü oluştuğunda pek çok belirti baş gösterebilmektedir. Kas yapısı ve enerji akışında önemli rol oynayan CPK enzimi, kan içinde azaldığında, günlük yaşamı etkileyecek belirtiler ortaya çıkabilmektedir.

Yatalak hastalıklar, hareketsiz yaşam, az protein tüketimi veya gebelik gibi durumlarda CPK enzim değeri düşük olabilmektedir. CPK düşüklüğü bulunan hastada, enerji kaybı ve halsizlik belirtileri görülebilir. Uzman sağlık personeli tarafından testi yapılan hastanın, sonuçları baz alınarak tedavisine başlanmalıdır.

CPK Düşüklüğü Tedavisi

CPK düşüklüğü tedavisine başlanmadan önce, hastada CPK düşüklüğüne neden olabilecek hastalık teşhis edilmelidir. Bu kısımda önemli olan, CPK enzim değerinin düşüşüne neden olan rahatsızlığın doğru teşhis edilmesidir. Teşhis sonrasında, hastalık için kullanılacak ilaç veya cerrahi yöntem, vücuttaki CPK enziminin artmasını da sağlayacaktır.

CPK düşüklüğü genel anlamda kas rahatsızlıklarından ortaya çıktığından, tedavi, vücuttaki kas kütlesini güçlendirecek, yürüyüş, yüzme, koşu gibi sportif faaliyetleri konu alabilmektedir. Diğer nedenlerden dolayı ortaya çıkacak CPK düşüklüğünde, uzman hekim tarafından farklı tedavi yöntemleri uygulanabilmektedir.

CPK Düşüklüğüne Ne İyi Gelir?

CPK düşüklüğü nedeni genel olarak vücuttaki kas kütlesinin zayıflığından kaynaklanmaktadır. Yetersiz beslenme, ağır kilo kaybı gibi nedenlerden dolayı vücutta CPK düşüklüğü yaşanabilmektedir. CPK enzim artışı sağlamak için şu öneriler yapılmaktadır:

• Alkol kullanımını bırakma,
• Düzenli ve yeterli beslenme,
• Düzenli uyuma,
• Düzenli egzersiz yapma,
• Sağlıklı kiloyu hedefleme,
• Stres azaltma yöntemlerine başvurma.

Vücutta mevcut olan bir hastalık nedeniyle CPK düşüklüğü yaşayan kişilerin, doktor gözetimi ve bilgisinde önerileri uygulamaları sağlıklı olacaktır.

CPK Düşüklüğü Tedavi Edilmezse Ne Olur?

CPK enzimi vücutta kas ve dokular arasındaki enerji akışını sağlamaktadır. Bu nedenle oluşabilecek CPK düşüklüğünde, tedavi gerçekleşmezse ciddi sonuçlar ortaya çıkabilmektedir.

Kas hastalığı nedeniyle oluşan CPK düşüklüğü tedavi edilmediğinde, sürekli oluşan kas ağrıları ve ciddi kas zayıflıkları görülebilmektedir.

CPK düşüklüğü kas kütlesinde azalmaya neden olup ve tedavi işlemi gerçekleşmiyorsa, vücutta sürekli halsizlik durumu görülebilmektedir. Kas kütlesinde artış yaşanmaması halinde hasta, basit aktiviteleri dahi yapamayacak duruma gelebilmektedir.

CPK düşüklüğü karaciğerde oluşan rahatsızlık nedeniyle meydana gelmiş ve tedavi yöntemleri kullanılmamaktaysa, hayati tehlikeye varacak sonuçlar ortaya çıkabilmektedir. Yoğun alkol kullanımının bırakılması, doğru beslenme ve çeşitli ilaçlar ile rahatsızlık tedavi edilebilmektedir.

CPK Yüksekliği Nedenleri ve Hastalıkları Nelerdir?

CPK enzim değerinin yüksek olması genellikle, vücutta kas hasarının olduğu anlamına gelmektedir. Değer, herhangi bir kas hasarı oluştuğunda ani bir şekilde yükselebilmektedir. Özellikle ağır spor yapan bireylerde, ani CPK değer yükselmesi görülebilmektedir.

Vücutta, CPK enzimi sürekli olarak yükseliyorsa, kas hastalığı olma ihtimali yüksektir. Bu durumda, uzman doktor gözetimi ve yardımı ile CPK enzim testi yapılmalıdır.

CPK yüksekliği sonucu oluşabilecek hastalıklar şu şekilde listelenebilir:

• Rabdomiyoliz hastalığı (kas rahatsızlığı),
• Kalp krizi,
• Kolestrol,
• Böbrek hastalıkları,
• Doğum,
• İnme – felç,
• Şeker hastalığı,
• Alkol krizleri,
• Elektriğe maruz kalma,
• Kennedy hastalığı.

CPK Yüksekliği Belirtileri

COK enzim değeri yükseldiğinde, vücutta bazı tepkimeler meydana gelebilmektedir. Özellikle yapısında oluşabilecek yırtılmalar ve hasarlar, ciddi kas ağrılarına neden olabilmektedir.

CPK enziminde artış yaşandığında vücutta sürekli yorgunluk ve halsizlik gözlemlenebilir. Enerji akışının kan içindeki aktarımından kaynaklanan bu durum, günlük yaşamı olumsuz yönde etkileyecektir. Gün içinde yapılacak aktivitelerde hemen yorulma, nefes darlığı gibi belirtilerin de görülmesi olasıdır.

CPK Yüksekliği Tedavisi

CPK yüksekliğine neden olan hastalık veya durumlar uzman doktor tarafından teşhis edilmektedir. Teşhise göre uygun tedavi yöntemi, hastaya önerilmektedir. Pek çok durumda ilaç kullanımı gerekmeden, beslenme ve yaşam koşulları değiştirilerek hastalar tedavi edilmektedir.

Kalp krizi, şeker hastalığı gibi CPK enzim değerini yükselten hastalıkların tedavisinde ilaç kullanımı ve cerrahi operasyon gereksinimi duyulmaktadır.

CPK Yüksekliğine Ne İyi Gelir?

Kas kütlesinde oluşan darbe, zorlanma ve kopma gibi durumlarda CPK yükselmesi görülmektedir. Hasta bu durumda, spor veya egzersiz programını gözden geçirebilir, vücut sağlığına uygun olacak bir program belirleyebilir.

CPK yüksekliğine iyi gelebilecek diğer yöntem ise yeterli ve düzenli beslenme sağlamaktır. Kas kütlesindeki yırtılma ve darbeleri önlemek amacıyla, magnezyum, A ve C vitaminlerinin tüketimi sağlanmalıdır. Spor yapılması durumunda alınacak takviye protein seviyesine çok dikkat edilmelidir.

CPK enzim değerini yükseltebilecek bir diğer neden ise kullanılan ilaçlardır. Bu tedavi, uzman doktor gözetimi ve bilgisinde gerçekleştirilmelidir. Hekim tarafından, CPK değerini yükselten ilaçlar tespit edilerek, kullanılmaması veya azaltılması sağlanmaktadır.

CPK Yüksekliği Tedavi Edilmezse Ne Olur?

CPK yüksekliği rahatsızlığı tedavi gerektiren bir hastalıktır. Tedavi işlemi gerçekleştirilmediği taktirde, kalp krizi, felç gibi ciddi sonuçlar doğurabilmektedir.

Kas içinde oluşan yırtılmalar, dayanılmaz kas ağrılarına neden olabilmektedir. Aynı zamanda CPK enzim değerinin yüksekliği, damar sertleşmesi ve çatlamasına yol açabilmektedir. Bu durumda ortaya iç kanama çıkabilmekte ve hasta için hayati tehlike oluşabilmektedir.