Cinsel isteksizlik (libido azalması), bireylerin yaşam kalitesini ve ilişkilerini derinden etkileyen yaygın bir sorundur. Tıbbi, psikolojik veya ilişki kaynaklı nedenlerle ortaya çıkabilir. İşte bu karmaşık durumun detaylı analizi:
Cinsel İsteksizliğin Başlıca Nedenleri
- Fiziksel Faktörler:
• Hormonal dengesizlikler (testosteron/östrojen düşüklüğü, tiroid bozuklukları)
• Kronik hastalıklar (diyabet, kalp yetmezliği)
• İlaç yan etkileri (antidepresanlar, tansiyon ilaçları)
• Ağrılı cinsel birleşme (disparoni) veya vajinismus - Psikolojik Etkenler:
• Depresyon, anksiyete, travma sonrası stres bozukluğu
• Beden imajı kaygıları veya cinsel korkular
• Kronik stres ve yorgunluk - İlişki Dinamiği Sorunları:
• Eşler arası iletişim çatışmaları
• Güven eksikliği veya aldatılma korkusu
• Monotonlaşan cinsel yaşam
Teşhis Sürecinde Nelere Bakılır?
- Kapsamlı Öykü Alma:
- Cinsel öykü, ilişki dinamikleri, stres faktörleri
- Kullanılan ilaçlar ve geçmiş hastalıklar
- Fiziksel Muayene:
• Pelvik muayene (kadınlarda)
• Hormon seviyeleri (testosteron, prolaktin, TSH) - Psikolojik Değerlendirme:
• Beck Depresyon Ölçeği gibi testler
• Cinsel işlev anketleri
Tedavi Yaklaşımları
- Tıbbi Tedaviler:
• Hormon replasman tedavileri (testosteron jelleri)
• Flibanserin (kadınlarda libido artırıcı)
• Ağrı kaynaklı isteksizlikte lokal anestezikler - Psikoterapiler:
• Bilişsel Davranışçı Terapi (olumsuz düşünce kalıplarını kırma)
• Sensate Focus egzersizleri (eşlerle dokunma terapisi) - İlişki Terapisi:
• Etkin iletişim teknikleri eğitimi
• Cinsel fantazi paylaşımı için güvenli ortam oluşturma - Yaşam Tarzı Değişiklikleri:
• Düzenli egzersiz (testosteron artırıcı etki)
• Yeterli uyku ve stres yönetimi (yoga, meditasyon)
• Afrodizyak besinler (zencefil, maca kökü, çilek)
Kadınlara Özgü Risk Faktörleri
- Menopoz sonrası östrojen düşüşü
- Doğum sonrası hormonal değişim
- Polikistik over sendromu (PCOS)
Erkeklerde Kritik Tetikleyiciler
- Andropoz (erkek menopozu)
- Erektil disfonksiyon kaynaklı kaçınma
- Performans kaygısı
Ne Zaman Profesyonel Yardım Alınmalı?
- İsteksizlik 6 aydan uzun sürerse
- İlişkide çatışmalar başladıysa
- Cinsellikten tamamen kaçınma varsa
Önleyici Stratejiler
- Eşler arası düzenli "duygusal check-in" görüşmeleri
- Cinsel sağlık rutinleri (ayda 1 kez cinsel terapi seansı)
- Cinsel eğitim kitapları veya çift atölyeleri
