Boğaz Ameliyatı

Boğaz ameliyatı, hayatı tehdit eden kanserlerden kronik boğaz ağrılarına ve solunum güçlüklerine kadar çok çeşitli hastalıkların tedavisi için başvurulan bir cerrahi prosedürdür.

Boğaz Ameliyatı Nedir?

Boğaz ameliyatı, hayatı tehdit eden kanserlerden kronik boğaz ağrılarına ve solunum güçlüklerine kadar çok çeşitli hastalıkların tedavisi için başvurulan bir cerrahi prosedürdür. Ayrıca boğaz ameliyatı gırtlak ve yutak kanserleri tedavi etmek için de bir seçenektir. Kanserin türüne, evresine, konumuna ve çevre dokularla etkileşimine bağlı olarak farklı türde boğaz ameliyatları yapılmaktadır. Kansere bağlı çoğu boğaz ameliyatı, kanserli hücre ve dokuların tamamını ve etrafındaki sağlıklı dokuları (marj) vücuttan çıkarmayı kapsamaktadır.

Boğaz Ameliyatına İhtiyaç Duyulan Durumlar

Bademcik ve Geniz Eti Tedavisinde Boğaz Ameliyatları

Boğazın arka bölümünde bulunan bademcikler, mikropları tutarak bağışıklık sisteminin zarar görmemesine katkıda bulunur. Kronik boğaz enfeksiyonlarının sürekli hale gelmesi, bademcik ameliyatına başvurulma nedenidir.

Tiroid ile İlgili Tedavilerde Boğaz Ameliyatı

Tiroid bezinin bir bölümünün ya da tamamının çıkarılması, tiroidektomi olarak adlandırılır. Tiroidektomi veya kısmi tiroidektomi, tiroid kanserini tedavi etmek için kullanılırken, guatr (tiroidin iyi huylu büyümesi) veya hipertiroidizmi (aşırı aktif tiroid) tedavisinde bir seçenektir.

Gırtlak Kanseri Tedavisinde Boğaz Ameliyatı

Gırtlak kanserlerinin tedavisinde kısmi larenjektomi adı verilen, gırtlağın küçük bir bölümünün alınması ve total larenjektomi adı verilen gırtlağın tamamının çıkarılması prosedürleri uygulanabilir.

Lenf Düğümlerinin Tedavisinde Boğaz Ameliyatı

Gırtlak ve yutak kanserleri, boyundaki lenf düğümlerine sıçrayabilir. Bu yayılmanın engellenmesi amacıyla lenf düğümleri ve çevresindeki dokuların bir kısmı çıkarılabilir. Boyun diseksiyonu adı verilen bu operasyon, ana tümörün çıkarılması için boğaz ameliyatı gerektirir.

Rekonstrüktif Cerrahi için Boğaz Ameliyatı

Daha önceden boğaz ameliyatı olan kişilerde, bu ameliyattan etkilenen alanların yapısını veya işlevini eski haline getirmek amacıyla rekonstrüktif cerrahi için boğaz ameliyatına başvurulabilir. İki çeşit rekonstrüktif cerrahi seçeneği vardır.

  • Miyokütan flepler: Boğazın bir kısmını yeniden yapılandırmak veya yeniden inşa etmek için göğüs gibi boğaza yakın bir bölgeden kas ve cilt dokusu alınır ve boğazda kullanılır.
  • Serbest flepler: Mikrovasküler cerrahideki gelişmelerle (mikroskop altında küçük kan damarlarının dikilmesi) cerrahlar artık çok daha fazla rekonstrüktif tedavi seçeneğine sahip olabiliyor. Genellikle bağırsak veya kol kası gibi vücut bölümlerinden alınan dokular, boğazdaki hasarlı bölümleri değiştirmek için kullanılmaktadır. 

Kulak Burun Boğaz Ameliyatının Yapılmasının Diğer Nedenleri

  • Travma veya yaralanma sonucu dokunun onarılması amacıyla,
  • Boğaz veya damaktaki yapısal anormallikleri düzeltmek amacıyla,
  • Nefes yolunu tıkayan iyi huylu tümörlerin çıkarılması amacıyla boğaz ameliyatı yapılabilir.

Boğaz Ameliyatına Hazırlık

  • Boğaz ameliyatından önceki ve sonraki 2 hafta aspirin, aspirin içeren bileşikler veya steroidal olmayan antinflamatuar ilaçlar (iltihap önleyici) alınmamalıdır. 
  • Ayrıca bu süreçte yüksek dozda vitamin takviyeleri, homeopatik veya E vitamini, içeriğinde sarımsak ve ginseng gibi maddeler bulunan bitkisel ürünler alınmamalıdır. Bu türde takviyeler ve ilaçlar, kanama riskini artırabilir.
  • Ameliyattan önceki gün, doktor tarafından farklı şekilde belirtilmedikçe katı yiyecekler tüketilmemelidir. 
  • Ameliyattan 4 saat öncesine kadar küçük miktarlarda sıvı besinler tüketilebilir.
  • Ameliyatta genel anestezi veya intravenöz sedasyon uygulanacaksa, en az 4 saat öncesine kadar sıvı tüketilmemelidir. 
  • Bebekler ameliyattan 4 saat öncesine kadar emzirilebilir. Mama kullanan bebekler ise ameliyattan 6 saat önce mama alımını bırakmalıdır.

Boğaz Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Boğaz ile ilgili hastalıklar ve kanserler için cerrahi prosedür türleri, hastalığın veya kanserin konumuna ve aşamasına bağlıdır.

Erken evre boğaz kanseri için ameliyat: Boğaz yüzeyi veya ses telleri ile sınırlı olan boğaz kanseri, endoskopi kullanılarak cerrahi olarak tedavi edilebilir. Cerrah, boğaza içi boş bir endoskop yerleştirir. Ardından özel cerrahi aletler veya lazer geçirebilir. Bu araçları kullanılarak yüzeysel kanserler kazınabilir, çıkarılabilir veya buharlaştırabilir.

Gırtlağın tamamını veya bir kısmını çıkarmak için ameliyat (larenjektomi): Daha küçük tümörler için cerrah, gırtlağın kanserden etkilenen kısmını mümkün olduğunca geride fazla doku bırakarak çıkarabilir. Genellikle nefes alma ve konuşma becerileri korunur.

Daha büyük ve daha kapsamlı tümörleri çıkarmak için ameliyat: Soluk borusu, hastanın nefes alabilmesine (trakeotomi) izin vermek için boğazdaki bir deliğe (stoma) bağlanır. Gırtlağın tamamının boğaz ameliyatı ile alınması, konuşma yetisinin kısmen veya tamamen kaybolmasına neden olabilir.

Boğazın bir kısmını çıkarmak için ameliyat (farenjektomi): Daha küçük boğaz kanserlerinin tedavisinde, ameliyat sırasında boğazın sadece küçük parçalarının çıkarılması gerekebilir. Çıkarılan parçalar, hastanın yiyecekleri normal şekilde yutmasını sağlamak için yeniden yapılandırılabilir.

Kanserli lenf düğümlerini çıkarmak için ameliyat (boyun diseksiyonu): Boğaz kanseri boyun derinliklerine yayılmışsa, cerrah kanser hücreleri içerip içermediğini görmek için lenf düğümlerinin bir kısmını veya tamamını ameliyat ile çıkarabilir.

Boğaz Ameliyatı Sonrası İyileşme

Bir kanser nedeniyle boğaz ameliyatı gerçekleştirildiyse, bazı durumlarda konuşma becerisinde kayıp söz konusu olabilir. Konuşma terapisti ve fizyoterapist eşliğinde bazı uygulamalara katılım sağlanarak, bu beceri ile ilgili çalışmalar yapılabilir. Boğaz ameliyatı olan kişilerde görülebilecek komplikasyonlar şu şekildedir:

Fizyoterapistler, yutma güçlüğü çeken hastalara büyük ölçüde yardımcı olabilir.

Ameliyatı gerçekleştiren kulak burun boğaz doktoru, boğaz ameliyatı sonrası beslenme ile ilgili çeşitli önerilerde bulunur. Genellikle boğaz ağrısının hafifletilmesi amacıyla yumuşak formda yiyecekler ve soğuk içecekler tüketilebilir.

Makaleyi faydalı buldun mu?
0
0
Makeleyi Paylaşın

Boğaz Ameliyatı ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Bademcik ve geniz eti ne zaman alınmalıdır? Bademcik ve geniz eti alınmalı mıdır?

Bademcik ve geniz etinin alınmasının en yaygın iki nedeni; antibiyotik tedavisine rağmen tekrarlayan enfeksiyon ve genişlemiş bademcik ve/veya geniz etinden kaynaklanan nefes almada zorluktur. Bazı ortodontistler, nefes almada zorluğun beraberinde yüz bölgesinde malformasyonlara (kusur) ve kötü diş dizilimine neden olduğuna inanırlar. Geniz eti, östaki borusuna çok yakındır. Enfeksiyona yakalandığında veya büyüdüğünde, ileri derecede kulak hastalıklarına neden olabilir. Bazı durumlarda (özellikle asimetrik bademciğe sahip olanlarda ve tümör belirtileri olanlarda) kanser olasılığı taşıdığından bademcik ve geniz eti çıkarılabilir.

Dr. Hande Erölmez

Boğaz ameliyatı sonrası bakım nasıl yapılır?

Boğaz ameliyatından sonra cerrahi bölgedeki dikişlerin bakımının yapılması, enfeksiyon ve bakterinin önlenmesi açısından önemlidir. Pamuklu çubuklar, salin ve etken maddesi basitrasin olan bir merhemle belirli aralıklarla ameliyat bölgesi temizlenebilir. Pamuklu çubuk saline daldırılıp, ameliyat bölgesine uygulanmalıdır. Saline her daldırıldığında temiz bir pamuklu çubuk kullanılmalıdır. Ardından dikiş hattına az miktarda basitrasin merhemi sürülebilir. Bu konuda mutlaka sizi ameliyat eden doktorunuzun önerileri doğrultusunda hareket etmelisiniz. Ayrıca hastanın ellerini sık sık sabun ve suyla iyice yıkaması veya alkol bazlı bir el dezenfektanı kullanması önerilir.  

Dr. Hande Erölmez