Beyin tümörleri, kafatası içinde anormal hücre büyümesi sonucu oluşan kitlelerdir. İyi huylu (benign) veya kötü huylu (malign) olabilen bu tümörler, beyin dokusuna baskı yaparak hayati fonksiyonları etkileyebilir. Primer beyin tümörleri beyin dokusundan kaynaklanırken, metastatik tümörler vücudun diğer bölgelerinden yayılır.

Beyin Tümörlerinin Yaygın Belirtileri

• Baş ağrısı: Özellikle sabahları şiddetlenen ve ağrı kesicilere yanıt vermeyen baş ağrıları
• Nörolojik Bulgular: Kol veya bacaklarda güçsüzlük, uyuşma, denge kaybı
• Görme Problemleri: Çift görme, bulanık görme veya görme alanı kaybı
• Nöbetler: Epileptik ataklar (özellikle yetişkinlerde ilk kez nöbet geçirme)
• Bilişsel Değişiklikler: Hafıza kaybı, konsantrasyon güçlüğü, kişilik değişimleri

Tümör Türleri ve Özellikleri

1. Gliomlar: Beyin dokusundaki glial hücrelerden kaynaklanır. Glioblastom en agresif formudur.
2. Meningiomlar: Beyin zarından (meninks) gelişen genellikle iyi huylu tümörler.
3. Pitüiter Adenomlar: Hipofiz bezinde hormon dengesizliğine yol açan tümörler.
4. Akustik Nöromalar: İşitme sinirinde oluşan iyi huylu kitleler.
5. Metastatik Tümörler: Akciğer, meme veya melanom gibi kanserlerin beyne sıçraması.

Tanı Yöntemleri

• Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI): Tümörün konumunu ve boyutunu detaylı gösteren altın standart yöntem.
• Bilgisayarlı Tomografi (BT): Acil durumlarda kanama veya kitle etkisini değerlendirir.
• Biyopsi: Patolojik tanı için tümör dokusundan örnek alınması.
• PET Tarama: Kanser hücrelerinin metabolik aktivitesini ölçer.

Tedavi Seçenekleri
Cerrahi: Tümörün mümkün olduğunca çıkarılması (kraniyotomi). Nöronavigasyon ve intraoperatif MRI gibi teknolojilerle hassas müdahale sağlanır.
Radyoterapi: Tümör hücrelerini hedefleyen yüksek enerjili ışınlar. Stereotaktik radyocerrahi (Gamma Knife) küçük tümörlerde etkilidir.
Kemoterapi: Temozolomid gibi ilaçlarla hücre bölünmesinin engellenmesi.
Hedefe Yönelik Tedaviler: Tümörün genetik profiline göre kişiselleştirilmiş ilaçlar (Bevacizumab).

Risk Faktörleri ve Korunma

• Radyasyon Maruziyeti: Baş-boyun bölgesine radyoterapi öyküsü riski artırır.
• Genetik Yatkınlık: Nörofibromatozis veya Li-Fraumeni sendromu gibi durumlar.
• Çevresel Etkenler: Kimyasal solventlere (vinil klorür) uzun süreli maruziyet.
  Korunmada kanıtlanmış kesin yöntemler olmamakla birlikte, düzenli kontroller erken tanı şansını artırır.

Rehabilitasyon ve Destek Tedavileri

• Fizik Tedavi: Motor kayıpların giderilmesi ve yürüme eğitimi.
• Konuşma Terapisi: Afazi (konuşma bozukluğu) durumunda iletişim becerilerinin geliştirilmesi.
• Psikoonkoloji Desteği: Hastaların ve ailelerin psikolojik süreç yönetimi.

Prognozu Etkileyen Faktörler

• Tümörün patolojik derecesi (Grade 1-4)
• Hastanın yaşı ve genel sağlık durumu
• Tümörün yerleşim yeri ve cerrahi olarak çıkarılabilirliği
• Moleküler belirteçler (IDH mutasyonu varlığı gliomlarda prognozu iyileştirir)

Yeni Nesil Tedaviler

• İmmünoterapi: Checkpoint inhibitörleri (Pembrolizumab) ile bağışıklık sisteminin tümöre karşı aktive edilmesi.
• Tümör Tedavisinde Alanı (TTFields): Elektrik alanlarıyla kanser hücrelerinin bölünmesinin engellenmesi.