Bel Fıtığında Ozon Tedavisi

Bel Fıtığında Ozon Tedavisi

Medikal ozon tedavisi çok uzun zamandır kullanılan bir tedavi tekniği olmasının yanında üzerine yapılan araştırmalar daha güncel tarihlidir. Ozon terapisi olarak da bilinen ozon tedavisi; bir hastalığın tedavi edilmesi ya da mevcut tedaviye yardımcı olması için ozon gazının kullanılmasıdır. Bel fıtığı ozon tedavisi, bel fıtığı hastalarının ağrılarını iyileştirmek veya hafifletmek amaçlı ozon gazının farklı şekillerde belin hasarlı bölgesine uygulandığı bir tedavi şeklidir.

Ozon Bel Fıtığına Nasıl Etki Eder?

Bel omurları arasında yastık görevi görmekte olan diskler bulunur.  Bu disklerin içindeki sıvı yaş ve çeşitli faktörlerle birlikte özelliğini kaybederek azalır. Bu sıvının azalması diske zarar verirken sertleşmesini sağlar ve fıtık oluşur. Diskin içindeki jölemsi bu yapı, sinirlere baskı yapmaya başladığında ağrı başta olmak üzere şikayetlere neden olur. En fazla bacak ve belde görülen ağrılar şeklinde kendini gösteren bu fıtıklaşmış disk şişer ve su toplar.

Ozon %99’u oksijenden oluşan bir maddedir ve solunması tehlikelidir. Ancak medikal olarak kullanımı uzun sürelerden beri mevcuttur ve birçok medikal uygulama prosedürü bulunmaktadır. Bel fıtığında ozon tedavisi ile bu hasarlı disklere enjekte edilen ozon maddesi, fıtıklaşmış yapıyı parçalayarak hacmini küçültür. Hacminin küçülmesi sayesinde sinirlere yaptığı baskı azalacağından dolayı ağrı ve şikâyetler de azalır. Sinirdeki hasta doku iyileşerek inflamasyon azalır, dolayısıyla hastanın yaşam kalitesinde gözle görülür iyileşme görülür.

Bel Fıtığı Ozon Tedavisi Çeşitleri

Bel ağrısı, bel omurunda fonksiyonel bir kısıtlamaya neden olsun veya olmasın, şiddetli olarak tanımlanan bir ağrıdır ve popülasyonun yaklaşık %80'ini yaşamı boyunca en az bir kez etkileyen bir rahatsızlıktır. Oksijen-ozon gazının bel fıtığı tedavisinde 2 farklı teknikle faydalı olduğu belirlenmiştir. Bu teknikler şunlardır;

İntra-diskal bölgesine ozon uygulaması: Bu uygulama esnasında belde fıtık oluşan intradiskal alanına uzun iğnelerle ozon maddesi enjekte edilir. Enjeksiyon işlemi yapılırken iğnenin doğru alana yönlendirilmesi için tomografi görüntüleme tekniği kullanılır.

Paravertebral kaslarda ozon uygulaması: Paravertebral kaslara ozon uygulaması, bel ağrısının giderilmesinde etkili olan diğer bir ozon tedavisi tekniğidir. Bu uygulamada fıtık olan bölgenin hizasından belin yan kaslarına ozon enjekte edilmektedir. Belin her iki tarafından yapılan bu ozon tedavisinde, kaslarda hiçbir hasar oluşmazken sinir hasarı riski de nadirdir. Ayrıca uygulama yapılırken görüntüleme araçları kullanılmadığı için radyasyona maruz kalması söz konusu değildir.

Bel Fıtığı Ozon Tedavisi Hangi Durumda Yapılır?

Bel ağrısı ve fıtığı, yaşam kalitesi üzerinde zayıflatıcı etkileri olan klinik semptomlara sahiptir. Her iki cinsiyette, hatta gençlerde bile son derece yaygın olan bu hastalık çeşitli nedenlerle oluşabilir. Bununla birlikte, çoğu durumda, bel ağrısı, fıtıklaşmış bir diskten kaynaklanır. Bu hastalığın tedavisi ilaç, fizik tedavi ve son çare olarak cerrahi ile yapılmaktadır. Özellikle son dönemlerde anestezi ve cerrahi bir işlem gerektirmediği için ozon tedavisi, bel fıtığı tedavisinde tercih edilen bir alternatif tedavi seçeneğidir.

Bel Fıtığı 

Bel fıtığı genellikle belde doku yastığı olarak bir diskin kayması veya yapısının bozulması ile sinirlere baskı yapması sonucu ortaya çıkar. Sinirlere baskı yapmasından kaynaklı ağrı ve acıya neden olabilirken bu şikayetler genellikle dinlenme, hafif egzersiz ve ağrı kesicilerle yavaş yavaş iyileşir. Belde görülen bu rahatsızlık genelde şu belirtileri gösterir;

• Bel ağrısı
• Belde uyuşma ve karıncalanma
• Omuzlarda, sırtta, kollarda, ellerde, bacaklarda veya ayaklarda uyuşma ya da karıncalanma
• Yürüme esnasında bir tarafa doğru eğiklik
• İdrar ve büyük abdesti tutma güçlüğü
• Hareket kısıtlılığı
• Reflekslerde kusur
• Boyun ağrısı
• Sırtı bükerken veya düzeltirken sorun yaşama
• Duyularda yaşanan kayıp
• Topallayarak yürüme
• Kas güçsüzlüğü
• Bunlar yanında şayet disk siyatik sinire (siyatik) baskı yapıyorsa kalça veya bacaklarda ağrı görülebilir.

Ancak bu belirtiler herkeste aynı anda ve aynı şekilde görülmeyebilir. Belirtilerin görülmesi sonrasında yapılan fiziki bir muayene sonrası genellikle MR ile tanı koyularak bel fıtığının durumuna göre bir tedavi planı izlenir.

Bel Fıtığı Nedenleri

Bel fıtığı şikayetleri bazen hemen hissedilebilirken bazı durumlarda haftalar veya aylar sonra ortaya çıkabilir. Ağrı kesicilerle dindirilemeyen ağrılar olarak nitelendirilen bu bel ağrıları, fark edildiği süreçte hemen bir uzmana görünmek önemlidir. Çünkü aksi takdirde ileri dönemde daha fazla sorun yaratabilirken, bu durum felce varan sonuçlar doğurabilir. Bel fıtığı oluşmasının bazı nedenleri vardır ve bu nedenler şu şekilde sıralanabilir;

• Bel bölgesi travmasından kaynaklı yaralanma
• Sürekli kabızlık sorunu yaşanması
• Sık sık kusma ihtiyacı doğuran bir rahatsızlığa sahip olunması
• Aşırı kilolu olmak
• Sigara kullanmak
• Çok uzun süreli araç kullanmak
• Hareketsiz bir yaşam tarzına sahip olmak ve egzersiz yapmamak
• Ağır kaldıran bir işte çalışmak      
• Omurgayı zorlayabilecek hareketleri sürekli yapmak
• Aniden yapılan ters hareketler

Bel fıtığı her ne kadar kalıtsal bir sağlık sorunu olmasa da kişinin vücut yapısı aile fertleri ile benzerlik göstermektedir. Bu yüzden ailede bel fıtığı olan kişilerin bel fıtığı yaşama riski daha yüksektir.

Bel Fıtığı Ozon Tedavisi Nasıl Yapılır?

Bel fıtığı tedavisinde ilaçlar ve fizik tedavi sonuç vermiyorsa son çare olarak ameliyat yapılması gerekebilir. Ancak medikal ozon tedavisi olarak da geçen ozon tedavileri sayesinde ameliyat ihtiyacı olmadan bel fıtığı şikayetlerinden kurtulmak mümkün hale gelmiştir. Özellikle işlemin cerrahi ve anestezi gerektirmemesi ve işlem sonrasında hastanın rutin hayatına hemen devam ediyor olması sayesinde, ozon tedavisi bel fıtığı tedavisinde önemli bir tedavi basamağı olma özelliğindedir. Çünkü her ne kadar gerçekleştirilen işlemle şikayetler tedavi edilmiş olsa da hastanın tekrar aynı şikâyetleri yaşamaması için bel fıtığı risklerinden korunması gerekir.

Öncesinde

Bel fıtığı ozon tedavisi uygulanırken özel bir hazırlık yapılmasına gerek yoktur. Yukarıda belirtildiği gibi bel fıtığı tedavisinde kullanılan iki tip ozon tedavisi vardır; bunlardan biri tomografi görüntüleme eşliğinde yapılırken diğerinde bu gerekmemektedir. Bununla birlikte, hazırlık aşamasında yapılması gerekenler iki uygulamaya göre farklılıklar gösterebilir. Bu hazırlıklar şu şekilde sıralanabilir;

• Sedasyon verileceği için aç kalınmasına gerek yoktur ve sabah hafif kahvaltı yapılması mide bulantısı riskini önler. Yapılan bu işlem anestezi gerektirmeyen bir uygulamadır.
• İntra-diskal bölgesine ozon uygulaması tomografi görüntüleme eşliğinden yapıldığından takı, diş implantı gibi metal aksesuarlar çıkartılmalıdır.
• Bel bölgesinin kolayla sıyrılabileceği rahat kıyafetler giyilmelidir.
• Enjeksiyon yapılacak alanda kıl varsa traş edilmelidir.
• İşlem yapılacak alan sterilize edilmelidir.

Sırasında

Bel fıtığı tedavisinde kullanılan ozon tedavisi tekniklerinde uygulama süresi çok kısa sürmektedir ve işlem sonrası hasta genelde rutin hayatına devam edebilmektedir. Tekniklere göre işlem basamakları şu şekildedir;

İntra-diskal Bölgesine Ozon Uygulaması 

• İntra-diskal ozon uygulamasında hasta işlem yapılacak masaya yüzüstü yatılır.
• Tomografiyle intra-diskal bölgesindeki fıtıklaşan disk veya diskler tespit edilir.
• Bu diske uzun bir iğne yardımı ile ozon maddesi enjeksiyonu yapılır.
• Sonrasında iğne çıkarılarak işlem sonlandırılır.

Bu işlemin bir kez yapılması bel fıtığı tedavisinde şikayetlerin iyileştirilmesi için yeterli olmaktadır.

Paravertebral Kaslarda Ozon Uygulaması

• Hasta işlem yapılacak masaya yüzüstü olarak yatılır.
• Fıtıklaşmış disk hizasında belin iki yanındaki kaslara normal standart enjektörler ile ozon maddesi verilerek işlem tamamlanır.

Paravertebral kaslarda ozon uygulaması, görüntüleme cihazlarının kullanımına gerek olmaması, daha ucuz olması, sinir hasarı riski olmaması sayesinde daha avantajlı bir tekniktir. Ancak diğer tekniğin aksine tek bir kez uygulanmamaktadır. Bu tekniğin bel fıtığı tedavisinde etkili olabilmesi için haftada en fazla 3 kez olmak kaydı ile toplamda en az 15 seans uygulanması gerekir. Ayrıca bazı direnç gösteren fıtık vakalarında bu seans sayıları 30’a çıkabilmektedir.

Bel Fıtığı Ozon Tedavisi Yan Etkiler ve Riskler

Bel fıtığı ozon tedavisi yaptıranlarda yan etki görülmesi çok nadirdir. Bununla birlikte tomografi eşliğinde işlem yapıldığı için yanlış bir diskte işlem yapılması veya sinir hasarı çok nadir görülmektedir. Anestezi ve cerrahi işlem gerektirmemesi sayesinde bunların riskleri de bulunmadığı için güvenilir bir işlem olarak değerlendirilir. Çok nadir de olsa ozon tedavisi sonrası şu riskler görülebileceği unutulmamalıdır;

• Enfeksiyon riski
• Sinir hasarı 
• Hematom (doku içine kanama) ve seroma (sıvı birikimi) oluşumu
• Enjektör yerinde delinme

Bunun yanında işlem yapılan alanda 3-5 dakikadan 1-2 saat kadar sürebilen yanma hissi oluşabilir. 

Bel Fıtığı Ozon Tedavisini Kimler Yaptıramaz?

İlaç veya fizik tedavisi ile iyileşmeyen bel fıtığı vakalarında, ağrı değerlendirmesi 10 puan üzerinden 7 ise başka bir tedavinin uygulanma zorunluluğu doğar. Çünkü kişinin hayatını ciddi düzeyde olumsuz etkileyen bu rahatsızlık ileri seviyelerde felce kadar ciddi sonuçlar yaratabilir. Bunun yanında ozon tedavisi bel fıtığı tedavilerinde son çare olan ameliyat olma ihtiyacını ortadan kaldıran bir prosedür olarak gösterilir. Ancak bazı bel fıtığı hastalarının bu tedaviyi yaptırması tavsiye edilmez. Ozon tedavisinin yapılmasının önerilmediği durumlar şunlardır;

• MRI/CT taraması ile diskin normal göründüğü kişilerde görülen bel ağrılarında
• Kanser veya diğer omurga tümörlerinde
• Verem, tüberküloz veya diğer omurga enfeksiyonlarında
• Omurga ve disklerdeki dejeneratif değişikliklere bağlı şiddetli spinal stenoz (omurilik daralması)
• 2. veya 3. derece bel kayması sorunlarında

Bel Fıtığı Ozon Tedavisi Sonrası İyileşme ve Bakım

Bel fıtığı ozon tedavisi sonrası işlemden hemen sonra ağrılarda iyileşme görülebilir. Bu erken dönem iyileşmesi tedavinin işe yaradığının bir işareti kabul edilirken tam iyileşme için paravertebral kaslarda yapılan işlemde en az 15 seansın tamamlanması gerekir. İşlem yapıldıktan sonra hasta rutin hayatına devam edebilirken, genelde bir iki saat sırtüstü yatılması faydalı olur. Bir iki saat sonra ise aktivitelere yavaş yavaş geri dönülebilir. Bunun yanında yapılan işlemde daha etkili sonuçlar alınabilmesi için uzmanlar tarafından şunlar önerilmektedir;

• İlk 48 saat yatak istirahati yapılması faydalı olabilir.
• 3. günden itibaren 10-15 dakikalık yürüyüş önerilir.
• 6. günden itibaren ağır aktiviteler haricinde tüm aktiviteler yapılabilir.
• 4 hafta boyunca diski zorlamamak adına öne eğilmemeli ve ağırlık kaldırılmamalıdır.
• Egzersizlere sadece 3 hafta sonra ve doktora danışıldıktan sonra başlanmalıdır.

Bel fıtığı için risk faktörlerinden korunmak ve tekrarlamasını önlemek için yeni yaşam koşulları geliştirmek gereklidir. Bel fıtığının tekrarlamasını önlemek için dikkat edilecekler şu şekilde sıralanabilir;

• İdeal kiloyu koruma: Fazla kilolar disk üzerindeki baskıyı artıracağı için ideal kilonun korunması önemlidir.
• Hareketli yaşam tarzı: Bel, sırt, karın ve boyun kasları çalıştırılarak vücut yükünü paylaşmaları sağlanmalıdır. Aksi takdirde bel üzerine binen yük artacaktır ve bel fıtığı olma riskini yükseltecektir.
• Beli destekleme ve dik oturma: Özellikle uzun süreli çalışma ortamlarında bel desteklenmeli ve dik oturmaya çalışılmalıdır. Gerektiği durumlarda dik duruş korselerinden yardım alınabilir.
• Ağır yük kaldırmaktan kaçınma: Ağır yük kaldırmak tedavi görülen veya başka bir diskin hasar görmesine sebep olabilirken bel fıtığının tekrarlanmasına neden olabilir.
• Egzersiz yapma: Özellikle yüzme, bisiklet binme, yürüyüş gibi sporlar beli zorlamadan kasları güçlendirme de etkilidir. Yapılan egzersizlerde spor her ne kadar sağlıklı olsa da belin zorlanmamasına dikkat edilmelidir.
• Sağlıklı uyku: Uykunun bel ağrıları üzerinde ciddi bir etkisi vardır. Rahatsız olan yataklar, yanlış uyku pozisyonları ve enseyi desteklemeyen yastıklar, bel ağrısı ve bel fıtığına neden olabilir. 
• Ani ve ters hareketler: Bel fıtığı hastalarının çoğu şikâyetlerini ani ve ters bir hareketten sonra yaşamaktadırlar. Bu yüzden ani ve ters hareketler yapmaktan kaçınılması gerekir.
• Stresten korunma: Stresten dolayı oluşan gerginlik bel fıtığı riskini artırmaktadır, dolayısıyla stresten mümkün olduğunca kaçınmak fıtıktan korunmada etkilidir.
• Eğilirken uygun pozisyon: Bir şeyleri almak, kaldırmak için eğilmek gerektiğinde dizleri kırarak eğilmek, bel diskinin zorlanmasını engeller. Dolayısıyla bel fıtığı olma riskini düşürür.

Bel fıtığında ozon tedavisi, ameliyat olmak istemeyen hastalar için bir tedavi seçeneğidir. Bunun yanında bel fıtığı veya ağrısı belirtileri başladığı anda yapılması tedavinin başarısını artırmaktadır.