Balanit, penis başını (glans) ve sünnet derisini etkileyen yaygın bir enflamatuar durumdur. Her yaştan erkekte görülebilse de sünnetsiz erkeklerde ve diyabet hastalarında risk daha yüksektir. Tedavi edilmediğinde idrar yolu enfeksiyonları, darlıklar veya cinsel işlev bozukluklarına yol açabilir.
Balanitin Yaygın Nedenleri
- Mantar Enfeksiyonları: Candida albicans başta olmak üzere mantarlar en sık sebep (%35-40 vakada).
- Bakteriyel Enfeksiyonlar: Streptococcus, Staphylococcus veya E. coli gibi bakteriler.
- Kimyasal Tahriş: Sabun, deterjan, vajinal kayganlaştırıcılar veya prezervatif lateksi.
- Cilt Hastalıkları: Sedef hastalığı, liken planus veya egzama.
- Zayıf Hijyen: Sünnet derisi altında biriken smegma.
Belirtiler ve İşaretler
- Penis başında kızarıklık, şişlik ve yanma hissi
- Şiddetli kaşıntı ve ağrılı idrara çıkma
- Sünnet derisinde beyaz peynirimsi akıntı veya kötü koku
- Deride çatlaklar, ülserler veya kanamalı lezyonlar
- Cinsel ilişki sırasında rahatsızlık
Teşhis Süreci
Doktor fizik muayenede tipik bulguları değerlendirir. Kültür için akıntı örneği alınır. Şeker hastalığı şüphesinde kan glukoz testi yapılır. Tekrarlayan vakalarda biyopsi veya alerji testleri gerekebilir.
Tedavi Yaklaşımları
Tedavi altta yatan nedene göre planlanır:
- Mantar Enfeksiyonları: Klotrimazol veya mikonazol içeren topikal kremler 7-14 gün kullanılır.
- Bakteriyel Enfeksiyonlar: Antibiyotik kremler veya ağızdan alınan antibiyotikler.
- Alerjik Reaksiyonlar: Hidrokortizon krem ve tahriş edici maddelerden kaçınma.
- İnatçı Vakalar: Sünnet önerilebilir.
Hijyen ve Bakım Önerileri
- Günlük ılık suyla yıkama (sabun kullanmadan)
- Sünnet derisinin geri çekilip tam kurulanması
- Pamuklu iç çamaşırı giyilmesi
- Tahriş edici kimyasallardan uzak durma
Komplikasyonlar ve Risk Yönetimi
Tedavi edilmeyen balanit; fimozis (sünnet derisinde daralma), parafimozis (geri çekilmiş derinin sıkışması) veya üretrite neden olabilir. Diyabetik hastalarda glukoz kontrolü hayati önem taşır.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Belirtiler 3 gün içinde düzelmezse, ateş eklenirse veya idrar yapamama durumunda acilen üroloji uzmanına gidilmeli. Tekrarlayan enfeksiyonlarda altta yatan immün yetmezlik araştırılmalı.
Korunma Stratejileri
- Cinsel ilişkide prezervatif kullanımı
- Hipoalerjenik kişisel bakım ürünleri
- Diyabet hastalarında kan şekeri regülasyonu
- Düzenli sünnet derisi temizliği
