Apikal rezeksiyon, diş kökünün enfekte veya hasarlı kısmının cerrahi olarak çıkarılması işlemidir. Genellikle başarısız kök kanal tedavisi sonrası devam eden enfeksiyon, kist veya granülom varlığında uygulanır. Bu yöntem, dişin çekilmesini önlemek ve doğal dişi korumak amacıyla tercih edilen bir endodontik cerrahi prosedürüdür.
Apikal Rezeksiyon Hangi Durumlarda Gereklidir?
- Kök kanal tedavisine rağmen geçmeyen diş kökü enfeksiyonları
- Diş kökünde kist veya granülom oluşumu
- Kök kanalının anatomik olarak karmaşık olması (kavisli kanallar, ek kanallar)
- Diş kökünde kırık veya çatlak şüphesi
- Kök ucunda tedavi edilemeyen perforasyon (delinme)
Teşhis ve Ön Hazırlık Süreci
Apikal rezeksiyon öncesinde detaylı bir klinik ve radyografik değerlendirme yapılır:
- Diş Röntgeni: Enfekte bölgenin boyutunu ve kök yapısını görüntülemek için periapikal röntgen veya 3D tomografi.
- Semptom Analizi: Ağrı, şişlik ve dişte hassasiyet gibi şikayetlerin süresi değerlendirilir.
- Genel Sağlık Kontrolü: Kan sulandırıcı ilaç kullanımı veya sistemik hastalıklar (diyabet gibi) ameliyat planını etkileyebilir.
Apikal Rezeksiyon Nasıl Uygulanır?
- Lokal Anestezi: İşlem bölgesi uyuşturularak hasta için ağrısız bir süreç sağlanır.
- Diş Eti Flebinin Kaldırılması: Cerrah, diş etini yumuşak doku flebi şeklinde kaldırarak kök bölgesine ulaşır.
- Kemik Dokusunun Açılması: Enfekte bölgeyi ortaya çıkarmak için küçük bir kemik pencere oluşturulur.
- Kök Ucunun Rezeksiyonu: Enfekte veya hasarlı kök ucu özel cerrahi frezlerle kesilerek çıkarılır.
- Retrograd Dolgu: Kök kanalının uç kısmı biyouyumlu bir dolgu malzemesi (MTA) ile kapatılır.
- Dikiş Atılması: Fleb yerine yerleştirilir ve bölge iyileşmeye bırakılır.
Ameliyat Sonrası İyileşme ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
- İlk 24 saat boyunca bölgeye soğuk kompres uygulanarak şişlik kontrol altına alınmalıdır.
- Reçete edilen antibiyotik ve ağrı kesiciler düzenli kullanılmalıdır.
- İlk 3 gün sıcak yiyecek-içeceklerden ve sert gıdalardan kaçınılmalıdır.
- Dikişler genellikle 7-10 gün sonra alınır ve tam iyileşme 3-6 ay sürebilir.
Olası Komplikasyonlar ve Riskler
- Geçici uyuşukluk (sinir hasarı riskine bağlı)
- Enfeksiyonun nüksetmesi veya kist oluşumu
- Komşu dişlerde veya sinüslerde hasar (üst çene bölgesinde)
- Flebin yetersiz iyileşmesi nedeniyle kemik maruziyeti
Apikal Rezeksiyonun Avantajları
Apikal rezeksiyon, doğal dişin korunmasını sağlayarak implant veya köprü gibi tedavilere göre daha ekonomik ve hızlı bir çözümdür. Başarı oranı %85-90 arasındadır ve doğru vakalarda uzun vadeli çözüm sunar.
Kimler Bu Tedaviye Uygun Değildir?
- Kontrolsüz diyabet veya bağışıklık sistemi zayıf olanlar
- Kök yapısının cerrahiye uygun olmadığı durumlar
- Dişin çevresinde yetersiz kemik desteği olan vakalar
Alternatif Tedavi Seçenekleri
Apikal rezeksiyonun mümkün olmadığı durumlarda diş çekimi ve sonrasında implant uygulaması düşünülebilir. Ancak bu seçenekler daha maliyetli ve zaman alıcıdır.
Apikal rezeksiyon, deneyimli bir endodontist tarafından uygulandığında etkili sonuçlar veren bir tedavidir. Ameliyat sonrası hasta uyumunu sağlamak ve kontrolleri aksatmamak başarı şansını artırır.