Saçkıran (Alopesi areata), saçlı deri veya vücut kıllarında dairesel dökülmelerle karakterize bir otoimmün hastalıktır. En yaygın sorulardan biri, "Saçkıran bulaşıcı mı?" sorusudur. Bu makalede, hastalığın bulaşıcılık durumu, tedavi seçenekleri ve dikkat edilmesi gerekenler ele alınmaktadır.
Saçkıran Bulaşıcı Değildir
Saçkıran, bağışıklık sisteminin saç köklerine saldırması sonucu ortaya çıkar. Mikrobik veya viral bir enfeksiyon olmadığı için cilt teması, ortak eşya kullanımı veya solunum yoluyla bulaşmaz. Aile içinde görülme sıklığı genetik yatkınlıkla ilişkili olsa da temasla aktarılmaz.
Saçkıranın Temel Belirtileri
- Saçlı deride para büyüklüğünde yuvarlak dökülme alanları.
- Sakal, kaş veya kirpiklerde lokal kayıplar.
- Nadiren tüm vücut kıllarının döküldüğü evrensel form (Alopesi universalis).
Hastalığın Nedenleri ve Tetikleyiciler
- Genetik Yatkınlık: Ailesinde saçkıran öyküsü olanlarda risk artar.
- Stres: Ani duygusal travmalar veya kronik stres atakları tetikleyebilir.
- Otoimmün Bozukluklar: Tiroid hastalıkları veya vitiligo ile birliktelik gösterebilir.
Tedavi Yöntemleri
Saçkıran tedavisinde amaç, bağışıklık tepkisini baskılamak ve saç regrowunu (yeniden çıkışını) teşvik etmektir:
- Kortikosteroid Enjeksiyonları: Dökülme alanına uygulanarak iltihabı azaltır.
- Topikal Minoksidil: Saç köklerini uyaran losyon formunda kullanılır.
- Işık Tedavisi (PUVA): UV ışınlarıyla bağışıklık modülasyonu sağlar.
- İmmünoterapi: Difensipron gibi maddelerle lokal alerjik reaksiyon oluşturulur.
Doğal Destek Yöntemleri
- Zeytinyağı Masajı: Saç derisine kan dolaşımını artırmak için uygulanabilir.
- Biotin Takviyeleri: Saç ve tırnak sağlığını destekler.
- Stres Yönetimi: Yoga veya meditasyonla psikolojik destek önemlidir.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
- Dökülme alanları genişliyorsa veya yeni bölgelerde ortaya çıkıyorsa.
- Kaş, kirpik gibi yüz kıllarında kayıp varsa.
- Tedaviye rağmen 6 aydır iyileşme görülmüyorsa.
Saçkıran, çoğu vakada kendiliğinden düzelebilen bir hastalıktır. Ancak tekrarlayıcı özelliği nedeniyle dermatoloji uzmanıyla düzenli takip önerilir.
