Guatr, tiroid bezinin anormal büyümesiyle karakterize bir sağlık sorunudur. Tanı ve tedavi sürecinde kullanılan guatr testleri, tiroid fonksiyonlarının değerlendirilmesi ve altta yatan nedenlerin belirlenmesi için kritik önem taşır. İşte guatr testlerinin nasıl yapıldığına dair tüm detaylar:

Guatr Nedir ve Neden Test Yapılır?
Tiroid bezinin büyümesi sonucu boyun bölgesinde şişlik oluşmasına guatr denir. İyot eksikliği, Hashimoto tiroiditi, Graves hastalığı veya nodüller guatrın yaygın nedenleri arasındadır. Testler, tiroid hormon seviyelerini ölçmek, nodül varlığını araştırmak ve kanser şüphesini ekarte etmek amacıyla yapılır.

Guatr Teşhisinde Kullanılan Testler

1. Kan Testleri

   • TSH, T3 ve T4: Tiroid hormon seviyelerini ölçerek hipertiroidi veya hipotiroidi varlığını belirler.
   • Anti-TPO Antikoru: Hashimoto tiroiditi gibi otoimmün hastalıkların teşhisine yardımcı olur.
   • Tiroglobulin: Tiroid kanseri şüphesinde veya tedavi takibinde kullanılır.

2. Görüntüleme Yöntemleri

   • Tiroid Ultrasonu: Tiroid bezinin boyutunu, nodül varlığını ve yapısını detaylı şekilde gösterir.
   • Radyoaktif İyot Uptake Testi: Tiroidin iyotu ne kadar emdiğini ölçerek Graves hastalığını teşhis eder.
   • BT/MR: Büyük guatrlarda çevre dokulara basıyı değerlendirmek için kullanılır.

3. Biyopsi

   • İnce İğne Aspirasyon Biyopsisi (İİAB): Ultrason eşliğinde nodülden hücre örneği alınarak kanser şüphesi araştırılır.

Test Öncesi Hazırlık

• Açlık: Bazı kan testleri için 8-12 saat aç kalınması gerekebilir.
• İlaç Kesimi: Tiroid hormon ilaçları testten 24 saat önce bırakılmalıdır (doktor onayıyla).
• Radyoaktif Testler: Hamilelerde ve emzirenlerde uygulanmaz.

Test Süreçleri Nasıl İşler?

• Kan Testi: Kol damarından alınan kan örneği laboratuvarda analiz edilir.
• Ultrason: Boyun bölgesine jel sürülerek probla görüntüleme yapılır (ağrısız ve 15-20 dakika sürer).
• Biyopsi: Lokal anestezi altında ince bir iğneyle nodülden örnek alınır. İşlem sonrası hafif şişlik görülebilir.

Sonuçlar Nasıl Yorumlanır?

• Normal TSH Değerleri: 0.4-4.0 mIU/L arası.
• Yüksek TSH: Hipotiroidi (tiroid yetmezliği).
• Düşük TSH: Hipertiroidi (tiroidin aşırı çalışması).
• Nodül Raporu: "TI-RADS" skorlamasına göre kanser riski derecelendirilir.

Tedaviye Yön Verme
Test sonuçlarına göre:

• Hormon replasman tedavisi (levotiroksin),
• Radyoaktif iyot tedavisi,
• Cerrahi müdahale (tiroidektomi) gibi seçenekler planlanır.

Sık Sorulan Sorular

• Guatr testi aç karnına mı yapılır? Yalnızca TSH testi için açlık gerekebilir.
• Biyopsi ağrılı mıdır? Lokal anestezi ile hissedilen ağrı minimaldir.
• Test sonuçları ne zaman çıkar? Kan testleri 1 gün, biyopsi sonucu 3-5 iş gününde verilir.