Diş iltihabı, ağız sağlığını tehdit eden ve tedavi edilmediğinde sistemik sorunlara yol açabilen yaygın bir durumdur. CRP (C-reaktif protein) ise vücutta inflamasyon veya enfeksiyon olduğunda yükselen bir belirteçtir. Peki diş kaynaklı enfeksiyonlar CRP seviyelerini nasıl etkiler? İşte bu sorunun detaylı cevabı:

CRP Nedir ve Nasıl Ölçülür?
CRP, karaciğer tarafından üretilen ve kandaki seviyesi inflamatuar durumlarda artan bir proteindir. Basit bir kan testi ile ölçülebilir. Normal değeri genellikle 0-5 mg/L arasındadır. Enfeksiyon, travma veya romatizmal hastalıklarda bu değer yükselir.

Diş İltihabı Türleri ve Belirtileri

• Periodontitis: Diş eti ve çene kemiğinde iltihap. Diş eti çekilmesi ve sallanma ile kendini gösterir.
• Apse: Diş kökünde irin birikmesi. Şiddetli ağrı, şişlik ve ateşe yol açar.
• Gingivit: Diş eti iltihabının erken evresi. Kırmızı ve kanamalı diş etleri tipik belirtisidir.

Diş Enfeksiyonlarının CRP Üzerindeki Etkisi
Diş iltihabı, vücutta kronik bir enfeksiyon odağı oluşturarak bağışıklık sistemini sürekli aktive eder. Bu durum CRP üretimini artırır. Yapılan çalışmalar, şiddetli periodontitis hastalarında CRP seviyelerinin sağlıklı bireylere göre 2-3 kat daha yüksek olduğunu gösteriyor. Özellikle diş apsesi gibi akut enfeksiyonlarda CRP değerleri 50 mg/L’yi aşabilir.

Tedavi Sonrası CRP Nasıl Değişir?
Diş enfeksiyonunun antibiyotiklerle veya cerrahi müdahaleyle tedavisi, CRP seviyelerinin normale dönmesini sağlar. Örneğin:

• Apse boşaltıldıktan sonra 48-72 saat içinde CRP düşüşe geçer.
• Kronik periodontitis tedavisinde ise CRP’nin normale dönmesi birkaç hafta sürebilir.

Diş İltihabı ve Sistemik Hastalıklar Arasındaki İlişki
Yüksek CRP sadece diş sorunlarının göstergesi değil, aynı zamanda kalp hastalıkları ve diyabet gibi sistemik rahatsızlıklarla da ilişkilidir. Diş eti iltihabı, damarlarda plak oluşumunu tetikleyerek kardiyovasküler riski artırabilir.

Korunma ve Öneriler

• Günde iki kez diş fırçalama ve diş ipi kullanımı ile plak birikimi önlenmeli.
• Yılda en az bir kez diş hekimi kontrolü yaptırılmalı.
• Şekerli gıda tüketimi azaltılarak bakteriyel çoğalma engellenmeli.

Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Diş ağrısına ateş, yüz şişliği veya çene hareketlerinde kısıtlılık eşlik ediyorsa acilen diş hekimine gidilmeli. CRP yüksekliği tespit edilen hastalarda diş muayenesi atlanmamalı.