ARB (Aside Dirençli Basil) testi, tüberküloz (verem) ve diğer mikobakteriyel enfeksiyonların teşhisinde kullanılan önemli bir laboratuvar yöntemidir. Bu test, balgam örneğinde aside dirençli bakterilerin varlığını araştırarak tanıya yardımcı olur. İşte ARB testi süreci ve sonuçlanma zamanına dair tüm detaylar:
ARB Testi Nedir?
ARB testi, mikroskopik inceleme veya kültür yöntemiyle yapılır. Balgam, idrar veya doku örneklerinde aside dirençli bakterilerin (Mycobacterium tuberculosis gibi) tespiti için kullanılır. Özellikle aktif tüberküloz şüphesi olan hastalarda ilk basamak tanı araçlarından biridir.
Test Nasıl Yapılır?
- Örnek Toplama: Hastadan steril bir kaba balgam örneği alınır.
- Boyama İşlemi: Örnek, "Ziehl-Neelsen" veya "floresan" boyama teknikleri ile işlenir.
- Mikroskopik İnceleme: Boyanan bakteriler mikroskop altında incelenir.
ARB Testi Sonuçları Kaç Günde Çıkar?
- Mikroskopik İnceleme: Aynı gün içinde sonuç verir. Hızlı tanı için tercih edilir.
- Kültür Testi: 2-8 hafta sürebilir. Bakterilerin üremesi için zaman gerektiğinden sonuçlar geç çıkar.
Sonuç Süresini Etkileyen Faktörler
- Laboratuvar Yoğunluğu: Yoğun merkezlerde raporlama gecikebilir.
- Örnek Kalitesi: Yetersiz balgam örneği tekrar örnek istemine neden olabilir.
- Kullanılan Yöntem: Floresan boyama, geleneksel yöntemlere göre daha hızlı sonuç verir.
Hızlı Tanı Yöntemleri
- PCR Testi: 24-48 saatte sonuçlanır ve Mycobacterium DNA’sını direkt tespit eder.
- Xpert MTB/RIF: 2 saatte tüberküloz ve rifampisin direncini belirler.
Sonuçlar Nasıl Yorumlanır?
- Pozitif ARB: Aktif tüberküloz şüphesini destekler. Kültür ve klinik bulgularla doğrulanmalıdır.
- Negatif ARB: Enfeksiyon olasılığını tamamen dışlamaz. Şüpheli vakalarda ek testler yapılır.
Test Sonrası Süreç
Pozitif sonuç durumunda hasta, göğüs hastalıkları uzmanına yönlendirilir. Tüberküloz tanısı konulursa en az 6 aylık ilaç tedavisi başlatılır. Negatif sonuçlarda ise belirtiler devam ediyorsa bronkoskopi veya tomografi gibi ileri tetkikler önerilir.
Sık Sorulan Sorular
- ARB testi aç karnına mı yapılır? Hayır, özel bir hazırlık gerektirmez.
- Test ücreti SGK kapsamında mı? Evet, devlet hastanelerinde ücretsiz yapılır.
