Testis fıtığı (inguinal herni), bağırsak veya karın içi yağ dokusunun kasık kanalından geçerek testis torbasına ulaşmasıdır. Erkeklerde %27 oranında görülen bu durum, özellikle bebeklerde ve yaşlılarda sık karşılaşılan cerrahi bir problemdir. Kasık bölgesinde şişlik ve ağrıyla kendini gösterir.
Testis Fıtığının Nedenleri
Testis fıtığının temel nedeni, karın duvarındaki zayıflık veya kasık kanalının tam kapanmamasıdır. Bebeklerde anne karnındaki gelişim sırasında testislerin torbaya inmesi için açılan kanalın kapanmaması en yaygın sebeptir. Yetişkinlerde ise ağır kaldırma, kronik öksürük, prostat büyümesi nedeniyle ıkınma veya obezite gibi karın içi basıncı artıran durumlar fıtığa yol açabilir.
Belirtiler ve Tanı Yöntemleri
- Kasık veya testis torbasında belirgin şişlik (özellikle ayakta dururken)
- Şişliğin üzerine bastırınca kaybolması veya azalması
- Ağrı veya yanma hissi (fiziksel aktiviteyle artan)
- Testiste ağırlık hissi
- Bulantı veya kusma (bağırsak sıkışması durumunda)
Tanı için fizik muayene esastır. Hekim ayakta ve yatar pozisyonda şişliği değerlendirir. Ultrason veya MR gibi görüntüleme yöntemleri, özellikle gizli fıtıklarda tanıyı destekler.
Tedavi Seçenekleri
Testis fıtığı kendiliğinden iyileşmez. Tedavi yöntemleri şunlardır:
- Takip: Bebeklerde 1 yaşa kadar küçük fıtıklar gözlemlenebilir.
- Fıtık Bağı: Geçici çözüm sağlar, tedavi edici değildir.
- Cerrahi: Kalıcı tedavi için tek yöntemdir.
Cerrahi Yöntemler
- Açık Ameliyat: Kasık bölgesine 4-5 cm kesi yapılarak fıtık kesesi çıkarılır. Karın duvarı sentetik yama ile güçlendirilir. Lokal anestezi altında yapılabilir.
- Laparoskopik Ameliyat: 3 adet küçük delikten kamera ve aletlerle gerçekleştirilir. İyileşme süresi daha kısadır.
Her iki yöntemde de nüks oranı %1-3 arasındadır. Acil ameliyat gerektiren durumlar: - Fıtık boğulması (şiddetli ağrı, kızarıklık)
- Bağırsak tıkanıklığı belirtileri
Ameliyat Sonrası Süreç
- Hastalar aynı gün evine dönebilir.
- İlk 48 saat soğuk kompres ve ağrı kesicilerle rahatlama sağlanır.
- 3 gün sonra hafif yürüyüşlere başlanabilir.
- 2 hafta ağır kaldırmaktan kaçınılmalıdır.
- Tam iyileşme 4-6 haftada gerçekleşir.
Riskler ve Komplikasyonlar
- Ameliyat bölgesinde enfeksiyon (%2-4)
- Testiste şişme veya ağrı (geçici)
- Nüks (tekrarlama) riski
- Nadiren testis damarlarında hasar
Korunma Önerileri
- Ağır yük kaldırırken doğru pozisyon almak
- Kronik öksürük veya kabızlığın tedavisi
- Karın kaslarını güçlendiren egzersizler
- Obezite varsa kilo kontrolü
Testis fıtığı şüphesi olanların vakit kaybetmeden genel cerrahi uzmanına başvurması önemlidir. Erken müdahale, acil cerrahi riskini azaltır ve iyileşmeyi hızlandırır.
