Salpenjit, kadın üreme sisteminde fallop tüplerinin iltihaplanmasıdır. Genellikle bakteriyel enfeksiyonların neden olduğu bu durum, tedavi edilmediğinde kısırlık ve kronik pelvik ağrı gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir. İşte salpenjitin nedenleri, belirtileri ve tedavi yöntemleri:
Salpenjit Nedir?
Fallop tüplerinin enfeksiyon kapmasıyla oluşan iltihabi bir durumdur. Çoğunlukla cinsel yolla bulaşan bakteriler (klamidya, gonore) veya doğum, düşük, kürtaj sonrası yayılan enfeksiyonlar nedeniyle gelişir. Akut ve kronik olmak üzere iki formu vardır.
Belirtileri Nelerdir?
- Şiddetli alt karın ağrısı (özellikle tek taraflı)
- Ateş (38°C üzeri) ve titreme
- Anormal vajinal akıntı (kötü kokulu, sarı-yeşil renkli)
- Cinsel ilişki sırasında ağrı
- Adet düzensizliği veya ağır kanama
- Sık idrara çıkma ve idrar yaparken yanma
Teşhis Yöntemleri
Tanı için fizik muayene, laboratuvar testleri ve görüntüleme teknikleri kullanılır:
- Pelvik Muayene: Tüplerde hassasiyet ve şişlik değerlendirilir.
- Kan Testleri: CRP ve sedimentasyon yüksekliği iltihabı gösterir.
- Ultrason: Tüplerde sıvı birikimi (hidrosalpenks) tespiti.
- Vajinal Kültür: Enfeksiyon etkenini belirlemek için alınır.
Risk Faktörleri
- Birden fazla cinsel partner
- Korunmasız cinsel ilişki
- Daha önce pelvik inflamatuar hastalık (PID) geçirmiş olmak
- Rahim içi araç (spiral) kullanımı
- Cerrahi müdahale sonrası enfeksiyon
Tedavi Yaklaşımları
- Antibiyotik Tedavisi:
- Seftriakson + Doksisiklin kombinasyonu (14 gün süreyle)
- Şiddetli vakalarda intravenöz antibiyotik uygulanır.
- Cerrahi Müdahale:
- Apse varlığında drenaj
- İleri vakalarda tüp alınması (salpenjektomi)
- Destek Tedavileri:
- Ağrı kesiciler
- Yatak istirahati
- Cinsel perhiz (tedavi süresince)
Komplikasyonlar
- Tüp Tıkanıklığı: Kısırlığa yol açar.
- Ektopik Gebelik: Tüplerde hasar sonucu gelişir.
- Kronik Pelvik Ağrı: Tedavi edilmeyen vakaların %20’sinde görülür.
- Tubo-ovaryan Apse: Acil cerrahi gerektirir.
Korunma Yöntemleri
- Prezervatif kullanımı
- Düzenli jinekolojik kontroller
- Cinsel yolla bulaşan enfeksiyon taramaları
- Spiral kontrollerinin zamanında yapılması
- Genital hijyene dikkat etme
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Karın ağrısıyla birlikte ateş, bulantı veya anormal akıntı varsa acilen jinekoloğa başvurmak gerekir. Erken tanı, tüp hasarını önlemede hayati önem taşır.
