Rahim kanaması, adet döngüsü dışında veya anormal şiddette görülen vajinal kanamaları ifade eder. Üreme çağındaki kadınlarda sık karşılaşılan bu durum, hormonal dengesizliklerden ciddi patolojilere kadar çeşitli sebeplerle ortaya çıkabilir. İşte rahim kanamasına dair kapsamlı bilgiler:
Rahim Kanamasının Yaygın Nedenleri
Hormonal düzensizlikler en sık karşılaşılan sebeptir. Özellikle yumurtlama problemleri, tiroid bozuklukları veya polikistik over sendromu düzensiz kanamalara yol açabilir. Rahim içi araç (spiral) kullanımı, doğum kontrol haplarının yanlış kullanımı veya hormon replasman tedavileri de kanama düzenini bozabilir. Yapısal problemler arasında rahim polipleri, miyomlar ve adenomiyoz öne çıkar. Endometrial hiperplazi (rahim iç zarının kalınlaşması) veya endometrium kanseri gibi ciddi durumlar da kontrolsüz kanamalara neden olur.
Tanı Sürecinde Kullanılan Yöntemler
Teşhis için ilk adım detaylı hasta öyküsüdür. Kanamanın sıklığı, süresi, ilişki sonrası artış gibi detaylar kaydedilir. Pelvik muayenenin ardından transvajinal ultrason ile rahim duvar kalınlığı ve yapısal anomaliler incelenir. Şüpheli durumlarda endometrial biyopsi yapılarak doku örneği alınır. Kan testleri ile hormon seviyeleri (TSH, prolaktin, FSH), gebelik testi ve pıhtılaşma paneli değerlendirilir. Histeroskopi ile rahim içi direkt gözlemlenebilir.
Tedavi Seçenekleri Nelerdir?
Tedavi altta yatan nedene göre şekillenir. Hormonal düzensizliklerde doğum kontrol hapları veya progesteron tedavisi ile kanama döngüsü düzenlenir. Rahim polipleri veya küçük miyomlar histeroskopik cerrahi ile alınır. Endometrial hiperplazi vakalarında yüksek doz progesteron veya cerrahi müdahale gerekebilir. Anormal hücre değişimleri veya kanser şüphesinde tanı konulduktan sonra radyoterapi, kemoterapi veya histerektomi uygulanır.
Acil Müdahale Gerektiren Durumlar
Bir saatte birden fazla ped değiştirme ihtiyacı, baş dönmesi, bayılma hissi veya şiddetli karın ağrısı eşlik ediyorsa acil servise başvurulmalıdır. Gebelikte görülen kanamalar düşük riski açısından acil değerlendirme gerektirir. Menopoz sonrası her türlü kanama kanser şüphesi nedeniyle ivedilikle araştırılmalıdır.
Evde Uygulanabilecek Destekleyici Yöntemler
Demir içeriği yüksek gıdalar (kırmızı et, ıspanak) tüketmek kansızlığı önler. Aşırı fiziksel aktiviteden kaçınmak ve istirahat etmek kanama şiddetini azaltabilir. Aspirin gibi kan sulandırıcı ilaçlar hekim onayı olmadan kullanılmamalıdır. Stres yönetimi için yoga veya nefes egzersizleri faydalı olabilir.
Korunma ve Önleyici Yaklaşımlar
Düzenli jinekolojik kontroller (yılda bir kez) erken teşhis açısından hayati önem taşır. Sağlıklı kiloyu korumak hormonal dengeyi destekler. Sigara kullanımı rahim duvarına zarar verdiğinden bırakılmalıdır. Aşırı alkol tüketimi karaciğer fonksiyonlarını bozarak kanama riskini artırabilir.
Hangi Durumlarda Hangi Doktora Başvurulmalı?
Anormal kanama şikayetlerinde kadın hastalıkları ve doğum uzmanı (jinekolog) ilk başvurulacak hekimdir. Hormonal bozukluk şüphesinde endokrinoloji konsültasyonu gerekebilir. Hematolojik nedenler için kan hastalıkları uzmanına yönlendirilir.
