Memeden süt gelmesi (galaktore), hamilelik ve emzirme dışında beyaz-süt benzeri sıvı gelmesi durumudur. Genellikle prolaktin hormonu yüksekliğinden kaynaklanır ve tek veya çift memede görülebilir. İşte bu durumun nedenleri ve yönetimi:
Ana Nedenler
- Prolaktinoma: Hipofiz bezindeki iyi huylu tümörlerin prolaktin hormonunu aşırı üretmesi (%30-40 vakadan sorumlu).
- İlaç Yan Etkileri: Antidepresanlar (SSRI’lar), antipsikotikler, mide ilaçları (metoklopramid) ve doğum kontrol hapları.
- Tiroid Bozuklukları: Hipotiroidi (tiroid hormonu eksikliği) prolaktin artışını tetikler.
- Göğüs Duvarı Yaralanmaları: Ameliyat izleri, yanıklar veya sütyen irritasyonu.
- Kronik Böbrek Yetmezliği: Prolaktin metabolizmasını bozar.
Belirtiler ve Eşlik Eden Bulgular
- Tipik: Meme ucundan kendiliğinden veya sıkma ile gelen beyaz-sıvı akıntı.
- Diğer Semptomlar:
- Adet düzensizliği veya adet kesilmesi,
- Baş ağrısı/görme bozukluğu (hipofiz tümörü baskısına bağlı),
- Memelerde hassasiyet,
- Cinsel isteksizlik.
Teşhis Yöntemleri
- Hormon Testleri:
- Prolaktin seviyesi (aç karnına ölçülür),
- TSH, kreatinin, gebelik testi.
- Görüntüleme:
- Hipofiz MR’ı (prolaktinoma şüphesinde),
- Meme ultrasonu veya mamografi (40 yaş üstü).
- Akıntı Analizi: Kanlı akıntıda sitoloji incelemesi.
Tedavi Yaklaşımları
- İlaç Düzenlemesi: Prolaktin artıran ilaçlar değiştirilir.
- Dopamin Agonistleri: Bromokriptin veya kabergolin ile prolaktin seviyesi düşürülür.
- Tiroid Hormonu: Hipotiroidide levotiroksin tedavisi.
- Cerrahi: İlaçlara yanıt vermeyen büyük hipofiz tümörlerinde.
Ne Zaman Acil Doktora Başvurulmalı?
- Akıntıyla birlikte meme kitlesi varsa,
- Tek taraflı, kanlı veya şeffaf renkli akıntı,
- Şiddetli baş ağrısı/görme kaybı eşlik ediyorsa.
Doğal Yönetim Önerileri
- Göğüs uçlarını sıkmaktan kaçının,
- Pamuklu sütyen kullanın,
- Stres azaltıcı teknikler (yoga, nefes egzersizleri).
Sık Sorulan Sorular
- Emzirmeyen kadınlarda süt gelmesi normal mi?
Hayır, mutlaka altta yatan neden araştırılmalı. - Erkeklerde görülür mü?
Evim, %5-10 vakada erkeklerde de rastlanır ve genellikle prolaktinoma ile ilişkilidir.
Önemli Uyarı
Süt dışındaki renkli akıntılar (kanlı, sarı, yeşil) enfeksiyon veya meme kanseri belirtisi olabilir. Meme başı akıntısı olan her hasta mutlaka genel cerrahi veya endokrinoloji uzmanına başvurmalıdır.
