Lateral epikondilit (tenisçi dirseği), önkol kaslarının dirsek dış kısmına yapıştığı bölgedeki tendonların aşırı kullanımına bağlı gelişen ağrılı bir durumdur. Genellikle tekrarlayan bilek hareketleri yapan kişilerde görülür ve günlük aktiviteleri önemli ölçüde kısıtlayabilir.
Belirtiler ve Tanı Kriterleri
- Dirseğin dış kısmında lokalize keskin ağrı (özellikle el sıkma veya nesne kaldırma sırasında)
- Ağrının önkola ve bileğe yayılması
- Kavrama gücünde azalma
- Dirsekte hassasiyet ve şişlik (nadiren)
Tanıda Cozen testi (dirençli bilek ekstansiyonuyla ağrı provokasyonu) ve Mill testi (pasif bilek fleksiyonu) kullanılır. Görüntüleme yöntemleri (MR, USG) tendon kalınlaşmasını veya yırtıkları gösterebilir.
Risk Faktörleri ve Nedenleri
- Tenis, squash gibi raket sporları
- Boyacı, marangoz, kasap gibi meslek grupları
- Bilgisayar kullanımında uzun süreli bilek hareketleri
- Ani artan fiziksel aktivite
- 30-50 yaş aralığı
Temel mekanizma; ekstansör karpi radialis brevis tendonunda mikro yırtıklar ve dejeneratif değişikliklerdir.
Tedavi Yaklaşımları
-
Konservatif Tedaviler (6-12 ay):
- Dinlenme ve Aktivite Modifikasyonu: Ağrıyı tetikleyen hareketlerden kaçınma
- Soğuk Uygulama: Günde 3-4 kez 15’er dakika
- Bantlama/Brace: Önkol kaslarını destekleyen dirseklikler
- Fizik Tedavi: Eksentrik güçlendirme egzersizleri (haftada 3 kez 3 set)
- İlaçlar: NSAİİ’ler (kısa süreli)
-
İnvaziv Olmayan Girişimler:
- ESWT (Şok Dalga Tedavisi): 3-5 seans
- PRP (Plateletten Zengin Plazma): 1-2 enjeksiyon
-
Cerrahi Seçenekler (Konservatif tedaviye yanıtsız vakalar):
- Açık cerrahi (tendon debridmanı)
- Artroskopik gevşetme
Rehabilitasyon Protokolü
- Akut Faz (0-2 hafta): Ağrıyı azaltmaya yönelik pasif hareketler
- Subakut Faz (3-6 hafta): İzometrik egzersizler
- Fonksiyonel Faz (7. haftadan itibaren): Dirençli esneme ve kavrama antrenmanları
Korunma Stratejileri
- Ergonomik alet kullanımı (örneğin; hafif ağırlıklı tenis raketleri)
- Önkol germe egzersizleri (günde 2 kez 10 tekrar)
- Aktivite öncesi ısınma ve sonrası soğuma
- Bilek ekstansörlerinin güçlendirilmesi
Ne Zaman Doktora Başvurmalı?
- İstirahatle geçmeyen 2 haftalık ağrı
- Günlük işleri engelleyen fonksiyon kaybı
- Gece uyandıran ağrı varlığı
Lateral epikondilit tedavisinde sabır ve tedaviye uyum kritik önem taşır. Olguların %90’ı cerrahi dışı yöntemlerle 6-12 ayda iyileşir.
