Kulaktan ses gelmesi (tinnitus), dışarıdan bir ses kaynağı olmadan kişinin kulaklarında veya kafasının içinde çınlama, uğultu veya cızırtı gibi sesler duymasıdır. Bu durum, yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilen yaygın bir sağlık sorunudur. İşte tinnitusun nedenleri, tanı ve tedavi yöntemleri:
Tinnitusun Yaygın Nedenleri
- İşitme Kaybı: Yaşlanma veya gürültüye maruz kalma sonucu iç kulakta hasar.
- Kulak Kiri Birikimi: Kulak kanalını tıkayan aşırı kir, ses iletimini bozar.
- Kulak Enfeksiyonları: Orta kulak iltihapları ve sinüzit.
- Meniere Hastalığı: İç kulak sıvı basıncının anormal artışı.
- Bazı İlaçlar: Aspirin, bazı antibiyotikler ve kemoterapi ilaçları.
- Boyun ve Çene Problemleri: Temporomandibular eklem (TME) bozuklukları.
Eşlik Eden Belirtiler
- Gece saatlerinde artan çınlama hissi
- İşitmede azalma veya seslere karşı hassasiyet
- Baş dönmesi ve denge kaybı
- Konsantrasyon güçlüğü ve uyku bozuklukları
Teşhis Sürecinde Kullanılan Yöntemler
- Odyolojik Testler: Saf ses odyometri ve timpanometri ile işitme kaybı değerlendirilir.
- Görüntüleme: MR veya BT ile tümör veya damarsal anomaliler incelenir.
- Kan Testleri: Anemi, tiroid fonksiyonları ve vitamin düzeyleri kontrol edilir.
Tedavi Yaklaşımları
- Kulak Temizliği: Tıkanıklık kaynaklı vakalarda kulak kirinin profesyonel temizlenmesi.
- İşitme Cihazları: İşitme kaybı eşlik eden hastalarda ses amplifikasyonu.
- Tinnitus Retraining Terapisi (TRT): Beynin sesi baskılamasını sağlayan nörolojik uyum süreci.
- Akustik Terapi: Beyaz gürültü cihazları veya doğa sesleriyle rahatlama.
- İlaç Tedavisi: Altta yatan anksiyete veya depresyon için antidepresanlar.
- Cerrahi Müdahale: Akustik nörinom gibi nadir tümörlerde uygulanır.
Önleme Stratejileri
- Yüksek sese maruz kalırken kulak koruyucu kullanmak
- Kan basıncını ve kolesterolü kontrol altında tutmak
- Nikotin ve aşırı kafein tüketiminden kaçınmak
- Stres yönetimi için yoga veya meditasyon uygulamaları
Hangi Durumlarda Acil Doktora Başvurulmalı?
- Ani başlayan tek taraflı tinnitus
- İşitme kaybıyla birlikte baş dönmesi
- Yüz felci veya çift görme eşlik etmesi
- Darbeye bağlı gelişen kulak çınlaması
Tinnitus, çoğunlukla kalıcı olmasına rağmen doğru tedaviyle kontrol altına alınabilir. Uzun süreli şikayetlerde KBB uzmanı ve odyolog işbirliği ile multidisipliner yaklaşım önerilir.
