Herpes Simpleks Virüsü (HSV), dünya nüfusunun büyük bölümünü etkileyen yaygın bir enfeksiyondur. Uçuk ve genital herpes gibi klinik tablolara yol açan bu virüs, yaşam boyu vücutta latent kalabilir. İşte HSV hakkında bilinmesi gereken tüm detaylar:
HSV Nedir? Türleri Nelerdir?
HSV, deri ve mukoza zarlarında ağrılı lezyonlara neden olan bir DNA virüsüdür. İki ana tipi bulunur:
- HSV-1: Genellikle ağız çevresinde uçuk (oral herpes) şeklinde görülür.
- HSV-2: Çoğunlukla genital bölgede enfeksiyona yol açar (genital herpes).
Nasıl Bulaşır?
Virüsün bulaşma yolları şunlardır:
- Direkt Temas: Enfekte lezyonlara dokunma
- Cinsel İlişki: Genital sıvı alışverişi
- Ortak Eşya Kullanımı: Havlu, jilet gibi kişisel eşyalar
- Doğum Sırasında: Anneden bebeğe geçiş
Belirtiler ve Klinik Tablo
İlk enfeksiyon genellikle daha şiddetlidir:
- Ateş ve lenf bezlerinde şişlik
- Kaşıntılı veya ağrılı içi sıvı dolu kabarcıklar
- İdrar yaparken yanma (genital herpes)
- Ağız içi yaralar (oral herpes)
Tekrarlayan ataklarda ise belirtiler daha hafiftir.
Teşhis Yöntemleri
- Klinik Muayene: Tipik lezyonların görülmesi
- PCR Testi: Lezyon sıvısından virüs DNA’sı tespiti
- Kan Testleri: HSV-1/HSV-2 IgG ve IgM antikorları
Tedavi Yaklaşımları
Virüsü tamamen yok eden bir tedavi yoktur. Amaç semptomları kontrol altına almaktır:
- Antiviral İlaçlar: Asiklovir, valasiklovir (atak süresini %50 kısaltır)
- Kremler: Dokunmadan önce pamuklu çubukla uygulanan antiviral kremler
- Ağrı Yönetimi: Parasetamol veya lidokainli jeller
- Bağışıklık Destek: L-lizin takviyesi ve stres yönetimi
Komplikasyonlar
- Herpetik Keratit: Göz enfeksiyonu (körlük riski)
- Ensefalit: Beyin iltihabı
- Neonatal Herpes: Yenidoğanda ölümcül seyredebilir
- Dissemine Enfeksiyon: Bağışıklığı baskılanmış hastalarda
Korunma Stratejileri
- Cinsel ilişkide kondom kullanımı
- Aktif lezyon varlığında temastan kaçınma
- Havlu, bardak gibi kişisel eşyaları paylaşmama
- Doğum öncesi tarama (gebelikte)
Hamilelik ve HSV
- Risk: Doğum sırasında bebeğe geçiş (%30-50)
- Önlem: Sezaryen doğum (aktif lezyon varlığında)
- Tedavi: Gebeliğin son 6 haftasında antiviral profilaksi
Tekrarları Önleme
- Stres kontrolü (meditasyon, yoga)
- Güneş koruyucu kullanımı (UV tetikleyici)
- Bağışıklık sistemini güçlendiren beslenme
- Doktor önerisiyle supresif tedavi
Hangi Doktora Gidilmeli?
- Deri Lezyonları: Dermatoloji
- Genital Enfeksiyon: Enfeksiyon Hastalıkları veya Kadın Hastalıkları
- Göz Tutulumu: Göz Hastalıkları
- Nörolojik Belirtiler: Nöroloji
HSV ile yaşam kalitesini korumanın anahtarı; erken tedavi, tetikleyicilerden kaçınma ve düzenli takiptir.
