Göz kızarıklığı, göz yüzeyindeki damarların genişlemesi veya iltihaplanması sonucu oluşan yaygın bir şikayettir. Basit tahrişlerden ciddi enfeksiyonlara kadar çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. İşte göz kızarıklığının detaylı analizi:
Göz Kızarıklığı Nedir?
Göz beyazının (sklera) pembe veya kırmızı renk almasıdır. Konjonktiva tabakasındaki damarların genişlemesiyle oluşur. Genellikle ağrısız olsa da altta yatan nedenlere bağlı olarak rahatsız edici semptomlar eşlik edebilir.
Yaygın Nedenleri
- Konjonktivit: Viral (%80), bakteriyel veya alerjik kökenli
- Kuru Göz Sendromu: Gözyaşı kalitesi/niceliğinde azalma
- Blefarit: Göz kapağı kenarlarının iltihabı
- Subkonjonktival Kanama: Damar çatlaması (öksürük/travma)
- Kornea Abrazyonu: Çizilme veya yabancı cisim
- Üveit: Gözün orta tabakasının iltihabı
- Glokom: Göz içi basıncın ani yükselmesi
Eşlik Eden Belirtiler
- Yanma, batma veya kaşıntı hissi
- Sulanma veya yapışkan akıntı
- Işık hassasiyeti (fotofobi)
- Bulanık görme
- Göz kapaklarında şişlik
- Ağrı (acil müdahale gerektiren durumlarda)
Teşhis Yöntemleri
- Biyomikroskopik Muayene: Slit lamb ile ön segment değerlendirmesi
- Floresein Boyama: Kornea hasarını tespit
- Gözyaşı Testi: Schirmer testi ile kuru göz analizi
- Göz İçi Basınç Ölçümü: Glokom taraması
- Kültür: Bakteriyel enfeksiyon şüphesinde
Tedavi Yaklaşımları
- Alerjik Konjonktivit: Antihistaminik damlalar (Ketotifen)
- Bakteriyel Enfeksiyon: Antibiyotikli damlalar (Moksifloksasin)
- Viral Konjonktivit: Yapay gözyaşı ve soğuk kompres
- Kuru Göz: Hyaluronik asit içeren nemlendiriciler
- Üveit: Steroid damlalar (kontrol altında)
- Ciddi Vakalar: Acil oftalmolojik müdahale
Evde Uygulanabilecek Yöntemler
- Soğuk kompres (günde 4 kez 10 dakika)
- Yapay gözyaşı damlaları (koruyucu içermeyen)
- Hijyen: Elleri göze temas ettirmemek
- Kontakt lens kullanımına ara verme
- Omega-3 takviyeleri (kronik kuru gözde)
Risk Faktörleri ve Korunma
- Risk Grupları: Kontakt lens kullanıcıları, romatolojik hastalığı olanlar
- Korunma:
- UV korumalı güneş gözlüğü kullanımı
- Makyaj malzemelerini paylaşmama
- Havuzda yüzerken su gözlüğü takma
- Sigara dumanından kaçınma
Acil Durum İşaretleri
- Görme kaybı veya şiddetli ağrı
- Işık çevresinde halo görme
- Bulantı/kusma eşlik etmesi
- Travma sonrası gelişen kızarıklık
- Bağışıklık sistemi baskılanmış hastalar
Hangi Doktora Başvurulmalı?
Temel değerlendirme için aile hekimi, uzman müdahale gerektiren durumlarda göz hastalıkları uzmanı (oftalmolog) tercih edilmelidir. Kontakt lensle ilişkili enfeksiyonlarda kornea spesiyalisti konsültasyonu gerekebilir.
Önleyici Kontroller
40 yaş üstü bireylerde yıllık göz muayenesi önerilir. Diyabet hastalarında ise 6 ayda bir rutin kontroller retinopati riskini azaltır.