Bebeklerde egzama (atopik dermatit), ciltte kızarıklık, kaşıntı ve kurulukla kendini gösteren kronik bir cilt sorunudur. Genellikle 3-6 aylık bebeklerde başlar ve çocukluk çağında devam edebilir. İşte ebeveynlerin bilmesi gereken kapsamlı bilgiler:
Bebeklerde Egzama Neden Olur?
Egzamanın kesin nedeni bilinmemekle birlikte genetik yatkınlık, bağışıklık sistemi tepkileri ve çevresel tetikleyiciler rol oynar. Ailesinde alerji, astım veya saman nezlesi öyküsü olan bebeklerde görülme riski 3 kat artar. Tahriş edici maddeler (sert sabunlar, yünlü kıyafetler), alerjenler (ev tozu akarları, polenler) ve stres gibi faktörler alevlenmeyi tetikleyebilir.
Belirtiler Nasıl Tanınır?
- Yüz ve Eklem Bölgeleri: Yanaklarda, diz arkasında ve dirsek içlerinde kırmızı, pullu lekeler
- Kaşıntı: Şiddetli kaşıntı nedeniyle bebeklerde huzursuzluk ve uyku bozukluğu
- Cilt Değişiklikleri: Deride kalınlaşma, sulu kabarcıklar veya çatlaklar
- Enfeksiyon Belirtileri: Sarı kabuklanma (bakteriyel enfeksiyon işareti)
Teşhis Süreci
Tanı için çocuk alerji veya dermatoloji uzmanı:
- Aile öyküsünü ve belirtilerin süresini sorgular
- Cilt muayenesiyle lezyonların tipik dağılımını inceler
- Alerji şüphesinde yama testi veya kan testi isteyebilir
Etkili Tedavi Yöntemleri
- Nemlendirici Tedavisi:
- Her banyodan sonra hipoalerjenik kremler (seramid içerenler)
- Günde 2-3 kez cilt bariyerini güçlendiren merhemler (vazelin bazlı)
- Reçeteli İlaçlar:
- Kaşıntı için kortizonlu kremler (kısa süreli kullanım)
- Enfeksiyon varsa antibiyotikli pomatlar
- Şiddetli vakalarda topikal kalsinörin inhibitörleri
- Kaşıntı Kontrolü:
- Antihistaminik şuruplar (gece kaşıntısını azaltmak için)
- Soğuk kompres uygulamaları
Evde Bakım Önerileri
- Banyo Rutini: Ilık suyla 5-10 dakikalık banyo, cildi havluyla ovmadan tamponlayarak kurulama
- Kıyafet Seçimi: %100 pamuklu, dar olmayan giysiler
- Tetikleyicilerden Kaçınma:
- Kokulu çamaşır deterjanları yerine hipoalerjenik ürünler
- Evde nem oranını %40-50 arasında tutmak
- Tırnakları kısa keserek kaşıma hasarını önleme
Beslenmenin Rolü
- Alerji Şüphesinde: İnek sütü, yumurta, fıstık gibi gıdalar diyetten çıkarılabilir (doktor gözetiminde)
- Destekleyici Gıdalar: Omega-3 (somon), probiyotik yoğurtlar, E vitamini içeren besinler
Ne Zaman Acil Doktora Gidilmeli?
- Ciltte yaygın kızarıklık ve ateş
- İrinli akıntı veya kabuklanma
- Bebekte beslenmeyi reddetme veya nefes almada zorluk
Uzun Vadeli Yönetim
Egzama genellikle okul çağında hafifler ancak %30 vakada yetişkinliğe taşınır. Düzenli nemlendirme, tetikleyicilerden kaçınma ve stres yönetimi ile kontrol altında tutulabilir. Aşıların geciktirilmesi gerekmez, ancak canlı aşı uygulamalarından önce doktora danışılmalıdır.
