Apış arası mantar (tıpta intertrigo), kasık bölgesinde deri kıvrımlarının sürtünmesi ve nem birikmesi sonucu oluşan fungal bir enfeksiyondur. Genellikle Candida veya dermatofit türü mantarların neden olduğu bu rahatsızlık, kaşıntı, kızarıklık ve tahrişle kendini gösterir. Özellikle sıcak havalarda, fiziksel aktivite sonrası veya dar kıyafetler giyenlerde daha sık görülür.
Neden Olur?
- Nem ve Isı: Terleme sonucu nemli kalan bölge mantarların üremesi için ideal ortam sağlar.
- Sürtünme: Bacak içlerinin sürekli teması deri bariyerini zedeler.
- Obezite: Deri kıvrımlarının artması riski yükseltir.
- Diyabet: Yüksek kan şekeri mantar gelişimini kolaylaştırır.
- Antibiyotik Kullanımı: Vücudun doğal mantar dengesini bozabilir.
Belirtileri
- Şiddetli kaşıntı ve yanma hissi
- Kırmızı veya kahverengi lekeler
- Deride pullanma ve çatlaklar
- Kötü koku
- İlerleyen vakalarda sulu yaralar
Teşhis Yöntemleri
Dermatologlar genellikle fizik muayeneyle tanı koyar. Şüphe durumunda:
- Wood Lambası İncelemesi: Özel ışıkla mantar sporlarının tespiti.
- Deri Kazıntısı: Mikroskop altında mantar hücrelerinin incelenmesi.
- Kültür Testi: Enfeksiyonun türünü belirlemek için örnek laboratuvarda çoğaltılır.
Tedavi Yöntemleri
- Antifungal Kremler: %2 Klotrimazol veya Mikonazol içeren kremler günde 2 kez uygulanır.
- Kortizonlu İlaçlar: Şiddetli inflamasyonda kısa süreli kullanılır.
- Oral İlaçlar: Yaygın enfeksiyonlarda Flukonazol 150 mg/hafta.
- Kuruluk Sağlama: Çinko oksit içeren bariyer kremler.
Evde Tedavi Önerileri
- Elma Sirkesi: 1 ölçü sirke + 4 ölçü suyla pansuman (günde 2 kez).
- Hindistan Cevizi Yağı: Antifungal etkisiyle doğal nem bariyeri oluşturur.
- Çay Ağacı Yağı: 2-3 damla hindistan cevizi yağıyla seyreltilerek uygulanır.
Korunma Stratejileri
- Nefes Alan Kıyafetler: Pamuklu iç çamaşırı ve bol pantolonlar.
- Hijyen: Her gün pH nötr sabunla yıkama ve iyice kurulama.
- Toz Kullanımı: Mantar önleyici talk pudrası.
- Kilo Kontrolü: Fazla kiloların verilmesi.
Hangi Durumlarda Doktora Gidilmeli?
- 2 haftalık tedaviye rağmen düzelme yoksa
- Ateş veya cerahatli akıntı oluştuysa
- Şeker hastalığı veya bağışıklık baskılayıcı ilaç kullanımı varsa
Apış arası mantar tekrarlayıcı olabilir. Nüksleri önlemek için tedavi sonrası 1 ay koruyucu krem kullanmak ve nem kontrolünü sürdürmek kritiktir. Dermatoloji uzmanı takibi, kronikleşen vakalarda tedavi sürecini yönetmede esastır.
