Adet dışı kanama, regl döngüsü dışında görülen anormal vajinal kanamaları tanımlar. Bu durum hormonal dengesizliklerden ciddi sağlık sorunlarına kadar çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. İşte adet olmadan yaşanan kanamalara dair detaylı bilgiler:
Adet Dışı Kanama Nedir?
Adet dışı kanama, beklenen regl tarihleri arasında veya menopoz sonrası dönemde görülen anormal kanamalardır. Lekelenme şeklinde hafif olabileceği gibi yoğun kanama şeklinde de ortaya çıkabilir. Her 4 kadından 1’inde hayatının bir döneminde bu sorunla karşılaşılır.
Yaygın Nedenler ve Risk Faktörleri
- Hormonal Dengesizlikler: Polikistik over sendromu (PKOS), tiroid bozuklukları veya hipofiz bezi sorunları.
- Rahim Kaynaklı Problemler: Miyomlar, polipler, adenomiyoz veya endometrium hiperplazisi.
- Enfeksiyonlar: Pelvik inflamatuar hastalık (PID), servisit veya cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar.
- İlaç Etkileri: Doğum kontrol haplarının yanlış kullanımı, ertesi gün hapları veya antikoagülan ilaçlar.
- Diğer Nedenler: Rahim ağzı kanseri, endometriyal kanser, düşük riski veya dış gebelik.
Ne Zaman Acil Müdahale Gerekir?
Aşağıdaki belirtiler varsa vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır:
- Kanama ile birlikte şiddetli karın ağrısı
- Baş dönmesi veya bayılma hissi
- Bir saatte 2’den fazla ped değiştirme ihtiyacı
- Hamilelik şüphesi olan durumlar
Teşhis Yöntemleri
Tanı süreci hastanın öyküsü ve fizik muayene ile başlar. Transvajinal ultrason rahim içi dokuları değerlendirir. Kan testleri ile hormon seviyeleri (TSH, FSH, prolaktin) ölçülür. Şüpheli durumlarda endometrial biyopsi veya histeroskopi ile doku örnekleri alınır. Smear testi rahim ağzı anormalliklerini tarar.
Tedavi Yaklaşımları
Tedavi altta yatan nedene göre planlanır:
- Hormonal Tedaviler: Doğum kontrol hapları veya progesteron içeren ilaçlarla düzensiz kanamalar kontrol edilir.
- Cerrahi Müdahaleler: Histeroskopi ile polip veya miyomlar alınır, endometriyal ablasyon ile anormal dokular temizlenir.
- Enfeksiyon Tedavisi: Antibiyotikler pelvik inflamatuar hastalıkta kullanılır.
- Kanser Varlığında: Onkolojik değerlendirme sonrası cerrahi, radyoterapi veya kemoterapi uygulanır.
Korunma ve Yaşam Tarzı Önerileri
- Hormonal düzeni desteklemek için düzenli uyku ve stres yönetimi
- Obezite riskini azaltan Akdeniz tipi beslenme
- Sigara ve alkol tüketiminin sınırlandırılması
- Pelvik muayenelerin ve smear testlerinin düzenli yaptırılması
Sık Sorulan Sorular
- Stres kanamaya neden olur mu? Evet, yoğun stres kortizol seviyelerini artırarak hormon dengesini bozabilir.
- Adet düzensizliği kanser belirtisi mi? Tek başına değil, ancak 45 yaş üstü kadınlarda mutlaka araştırılmalı.
- Doğum kontrol hapı kanamayı durdurur mu? Hormonal dengeyi düzelterek etkili olabilir ancak doktor kontrolü şart.
