Vajinal akıntı, kadınlarda görülen fizyolojik bir süreç olmakla birlikte bazen enfeksiyon veya hormonal dengesizliklerin habercisi olabilir. Sağlıklı akıntı berrak-beyaz renkli, kokusuz ve kaşıntısızken; patolojik akıntı renk, kıvam veya koku değişiklikleriyle kendini gösterir. İşte vajinal akıntıya dair tüm merak edilenler:
Normal ve Anormal Akıntı Ayrımı
Sağlıklı vajinal akıntı, vajenin temizlenmesi ve pH dengesinin korunması için gereklidir. Adet döngüsüne göre değişkenlik gösterir: Yumurtlama döneminde şeffaf ve elastik (yumurta akı kıvamında), regl sonrası krem rengi olabilir. Anormal akıntı ise sarı-yeşil renkli, köpüklü, balık kokulu veya peynir kesiği şeklinde görülür. Kaşıntı, yanma veya idrar yaparken ağrı eşlik edebilir.
En Yaygın Nedenler ve Belirtileri
- Bakteriyel Vajinozis: Gri-beyaz akıntı, güçlü balık kokusu (özellikle cinsel ilişki sonrası). Vajinal pH >4.5.
- Mantar Enfeksiyonu (Candida): Beyaz peynirimsi akıntı, şiddetli kaşıntı, vajinal şişlik. Antibiyotik kullanımı veya diyabet tetikleyebilir.
- Trikomonas: Sarı-yeşil köpüklü akıntı, kötü koku, idrar yolu irritasyonu. Cinsel yolla bulaşır.
- Klamidya/Gonore: Sarı renkli akıntı, kasık ağrısı, ilişki sırasında kanama. Tedavi edilmezse pelvik inflamatuar hastalığa yol açabilir.
Tanı Yöntemleri
- Spekulum Muayenesi: Akıntının rengi, kıvamı ve kaynağı değerlendirilir.
- pH Testi: Vajinal pH ölçümü (normal 3.8-4.5).
- Mikroskopik İnceleme: Salgı örneğinde mantar hifleri veya "ipucu hücreleri" aranır.
- Kültür Testi: Özellikle dirençli vakalarda etken mikroorganizma tespiti.
Tedavi Protokolleri
- Bakteriyel Vajinozis: Oral Metronidazol veya vajinal klindamisin krem.
- Mantar Enfeksiyonu: Vajinal flukonazol fitil veya tek doz oral flukonazol.
- Trikomonas: Partnerle birlikte oral Metronidazol tedavisi.
- Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar: Antibiyotik kombinasyonları (Azitromisin + Sefiksim).
Evde Uygulanabilecek Destekleyici Yöntemler
- Hijyen: Parfümlü sabun/ped kullanımından kaçınmak, pamuklu iç çamaşırı tercihi.
- Probiyotikler: Lactobacillus içeren takviyeler vajinal florayı destekler.
- Sitz Banyosu: Ilık suda 10 dakika oturmak kaşıntıyı azaltır.
Risk Faktörleri ve Korunma
- Sık partner değişimi, duş/jel kullanımı, dar kıyafetler riski artırır.
- Prezervatif kullanımı, hijyenik pedlerin sık değişimi ve şekersiz beslenme koruyucudur.
Ne Zaman Doktora Gidilmeli?
- Akıntıda renk/koku değişimi, 3 günden uzun süren kaşıntı, ateş veya kasık ağrısı varlığında.
- Tekrarlayan enfeksiyonlarda altta yatan diyabet veya hormonal bozukluk araştırılmalı.
Tedavi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Antibiyotik kullanımı sırasında probiyotik alımı, tedavi bitiminde kontrol muayenesi ve partner tedavisi nüksleri önlemede kritiktir.
