Kıl dönmesi (pilonidal sinüs), genellikle kuyruk sokumu bölgesinde görülen ve cilt altında kıl birikmesiyle oluşan kronik bir rahatsızlıktır. Özellikle 15-30 yaş arası genç erkeklerde sık görülür ve oturmayı, yürümeyi zorlaştıran ağrılı enfeksiyonlara yol açabilir.
Kıl Dönmesi Neden Olur?
Bu rahatsızlığın temel nedeni, serbest kılların cilt altına geçerek yabancı cisim reaksiyonu oluşturmasıdır. Sürtünme ve basınç, kılların cilde gömülmesini kolaylaştırır. Risk faktörleri arasında uzun süre oturmayı gerektiren meslekler (şoförlük, ofis çalışanlığı), obezite, aşırı terleme ve kalça bölgesinde yoğun kıl varlığı yer alır. Genetik yatkınlık da önemli bir rol oynar.
Belirtileri Nasıl Anlaşılır?
Hastalık başlangıçta küçük bir çukur veya sivilce benzeri şişlikle kendini gösterir. Zamanla bu bölgede kızarıklık, şişlik ve şiddetli ağrı gelişir. Enfeksiyon ilerledikçe irinli akıntı, ateş ve halsizlik eklenir. Akıntı bazen kanlı olabilir ve kötü kokuya neden olur. Belirtiler oturma veya yatma pozisyonunda artış gösterir.
Teşhis Süreci
Tanı genellikle fizik muayene ile konulur. Doktor, kuyruk sokumunda karakteristik sinüs açıklıklarını ve enfeksiyon bulgularını arar. Tekrarlayan vakalarda veya komplike durumlarda MR görüntüleme istenebilir. MR, kıl yumaklarının yaygınlığını ve fistül yollarını değerlendirmede altın standarttır.
Tedavi Seçenekleri
- Konservatif Tedavi: Erken evrede sıcak kompres ve antibiyotik kremlerle enfeksiyon kontrol altına alınabilir. Epilasyon uygulamaları kıl yoğunluğunu azaltır.
- Fenol Enjeksiyonu: Sinüs boşluğuna enjekte edilen fenol solüsyonu, doku hasarı oluşturarak sinüsün kapanmasını sağlar.
- Cerrahi Yöntemler:
- Sinüsektomi: Lokal anestezi altında sinüsün çıkarılması.
- Karydakis Flep: Asimetrik flep kaydırmayla nüks riski %5’e düşer.
- Limberg Flep: Romboid eksizyon sonrası deri flebi ile kapatma.
Ameliyat Sonrası İyileşme
Cerrahi sonrası 2-4 hafta süren yara bakımı kritik önem taşır. Dikiş bölgesinin enfeksiyondan korunması için özel oturma yastıkları kullanılır. İlk hafta ağır fiziksel aktivitelerden kaçınılmalı, kontroller aksatılmamalıdır. Tam iyileşme 6 haftayı bulabilir.
Nüksü Önleme Stratejileri
- Bölgesel epilasyon (lazer veya iğneli) düzenli olarak yapılmalı.
- Kilo kontrolü ve hijyene özen gösterilmeli.
- Dar kıyafetler ve uzun süreli oturma pozisyonlarından kaçınılmalı.
- Terlemeyi azaltmak için pamuklu iç çamaşırı tercih edilmeli.
Hangi Durumlarda Acil Müdahale Gerekir?
Ateşin 38.5°C’yi aşması, apse oluşumu, şiddetli ağrı nedeniyle yürüyememe veya idrar tutamama gibi nörolojik belirtiler acil cerrahi gerektirir. Bu durumlarda enfeksiyon omurilik kanalına yayılabilir.
Kıl dönmesi tedavi edilmediğinde ciddi komplikasyonlara yol açabilen bir hastalıktır. Erken dönemde dermatoloji veya genel cerrahi uzmanına başvurmak, kronikleşmeden çözüm sağlar.
