Göz hastalıkları, görme kaybına kadar varabilen ciddi sağlık sorunlarıdır. Erken teşhis ve doğru tedavi, kalıcı hasarları önlemede kritik rol oynar. Bu yazıda, en yaygın göz rahatsızlıklarını, belirtilerini, modern tedavi yöntemlerini ve korunma stratejilerini detaylıca ele alacağız.

Katarakt: Bulanıklaşan Mercek
Katarakt, göz merceğinin saydamlığını kaybederek bulanıklaşmasıdır. Yaşlanma, diyabet veya uzun süreli kortizon kullanımı başlıca nedenlerdir.

• Belirtiler:
  • Bulanık veya puslu görüş
  • Gece görüşünde belirgin azalma
  • Işık hassasiyeti ve renklerin soluk algılanması
• Tedavi:
  • İlerlemiş vakalarda fakoemülsifikasyon yöntemiyle mercek değişimi
  • Multifokal lenslerle hem uzak hem yakın görüş düzeltmesi

Glokom: Görme Hırsızı
Göz içi basıncının artmasıyla optik sinire zarar veren sinsi bir hastalıktır. Açık açılı ve dar açılı olmak üzere iki ana türü vardır.

• Belirtiler:
  • Erken evrede belirti vermeyebilir (primer açık açılı)
  • Ani göz ağrısı, bulanık görme ve mide bulantısı (akut kriz)
• Tedavi:
  • Prostaglandin analog damlalar (Latanoprost)
  • Selektif lazer trabeküloplasti (SLT)
  • Trabekülektomi cerrahisi

Makula Dejenerasyonu: Merkezi Görme Kaybı
Yaşa bağlı makula dejenerasyonu (YBMD), retina merkezindeki hücrelerin bozulmasıdır. Kuru ve yaş olmak üzere iki formu bulunur.

• Belirtiler:
  • Düz çizgilerde dalgalanma
  • Görme alanında karanlık noktalar
  • Renk kontrastı algısında azalma
• Tedavi:
  • Anti-VEGF enjeksiyonları (Aflibercept)
  • Fotodinamik terapi
  • AREDS2 vitamin formülleri

Diyabetik Retinopati: Şeker Hastalığının Göze Etkileri
Kontrolsüz diyabetin neden olduğu retina damar hasarıdır. Kan şekeri yüksekliği süresiyle risk artar.

• Belirtiler:
  • Dalgalı görme keskinliği
  • Kırmızı lekeler (retina kanamaları)
  • Ani görme kaybı (vitre kanaması)
• Tedavi:
  • Argon lazer fotokoagülasyon
  • Vitrektomi cerrahisi
  • Kan şekeri ve tansiyon kontrolü

Kuru Göz Sendromu: Modern Çağın Sorunu
Gözyaşı kalitesinde veya miktarında bozulmayla karakterizedir. Ekran kullanımı ve çevresel faktörler tetikler.

• Belirtiler:
  • Yanma, batma hissi
  • Kontakt lens intoleransı
  • Işıkta rahatsızlık
• Tedavi:
  • Suni gözyaşı damlaları
  • Punctum tıkacı uygulaması
  • Omega-3 takviyeleri

Teşhis Yöntemleri

• Optik Koherens Tomografi (OCT): Retina tabakalarının mikron düzeyinde görüntülenmesi
• Görme Alanı Testi: Periferik görme kaybının tespiti
• Kornea Topografisi: Kornea eğriliğinin haritalandırılması

Korunma Stratejileri

• Düzenli Muayene: 40 yaş üstü yıllık göz taraması
• UV Koruması: Geniş çerçeveli güneş gözlüğü kullanımı
• Ekran Kullanımı: 20-20-20 kuralı (20 dakikada bir 20 saniye 20 metre uzağa bakma)

Acil Müdahale Gerektiren Belirtiler

• Işık çakmaları ve uçuşan cisimlerde ani artış
• Periferik görmede perde hissi
• Şiddetli göz ağrısıyla birlikte kızarıklık

Beslenmenin Rolü
Lutein ve zeaksantin içeren besinler (ıspanak, yumurta sarısı) makula sağlığını korur. Çinko ve C vitamini, katarakt riskini %25 azaltır.