Göbek düşmesi, halk arasında göbek fıtığının (umbilikal herni) ilerlemiş halini tanımlamak için kullanılan geleneksel bir terimdir. Tıbbi olarak "umbilikal herni" olarak adlandırılan bu durum, karın duvarındaki zayıf bir noktadan bağırsak veya yağ dokusunun dışarı çıkmasıdır. Yenidoğanlarda yaygın olmakla birlikte yetişkinlerde de görülebilir.

Göbek Düşmesi Neden Olur?
Göbek bölgesi, karın duvarının en zayıf noktalarından biridir. Bu bölgedeki kasların tam kapanmaması veya zorlanma sonucu yırtılmasıyla iç organlar dışarı doğru çıkar. Yenidoğanlarda %10-20 oranında görülür ve genellikle 2-3 yaşa kadar kendiliğinden kapanır. Yetişkinlerde ise risk faktörleri arasında obezite, çoğul gebelikler, kronik öksürük, ağır kaldırma ve karın içi basıncı artıran durumlar yer alır.

Belirtileri Nasıl Anlaşılır?

• Göbek deliği çevresinde yumuşak, baskıyla içe itilebilen şişlik
• Öksürme, ıkınma veya ağlama sırasında belirginleşen çıkıntı
• Nadiren ağrı veya hassasiyet (sıkışma durumunda şiddetli ağrı)
• Şişlik üzerinde cilt rengi değişimi (komplikasyon şüphesinde)
• Bulantı ve kusma (bağırsak tıkanıklığı işareti)

Teşhis Yöntemleri
Tanı fizik muayene ile konulur. Hekim, şişliği eliyle kontrol ederek içeri itip itmediğine bakar. Şüpheli durumlarda ultrason veya karın BT’si ile fıtık kesesinin içeriği ve boyutu değerlendirilir. Komplikasyon riski yüksek hastalarda kan testleri istenebilir.

Tedavi Seçenekleri
1. Yenidoğan ve Çocuklarda:

• Çapı 1.5 cm’den küçük fıtıklar genellikle 4-5 yaşa kadar kendiliğinden kapanır.
• Göbeğe baskı uygulamak veya bantlama gibi yöntemler etkisizdir.
• 4 yaşına kadar kapanmayan veya 2 cm’den büyük fıtıklarda cerrahi planlanır.

2. Yetişkinlerde:

• Cerrahi tek kalıcı çözümdür.
• Açık (herniorafi) veya laparoskopik yöntemlerle kas defekti onarılır.
• Mesh (yama) kullanımı nüks oranını %1’in altına düşürür.

Acil Müdahale Gerektiren Durumlar
Fıtık boğulması (inkarserasyon) hayati riske yol açabilir:

• Şişliğin sertleşmesi ve içe itilememesi
• Şiddetli karın ağrısı ve kusma
• Kızarıklık veya morarma
  Bu durumda acil ameliyatla bağırsak hasarı kontrol edilir.

Korunma Yolları

• Ağır yük kaldırırken doğru pozisyon alma
• Kronik öksürük veya kabızlığın tedavisi
• Karın kaslarını güçlendiren egzersizler (plank, pilates)
• Obezite kontrolü ve sağlıklı kilo yönetimi

Ameliyat Sonrası Süreç

• Laparoskopik ameliyatta 1-2 gün içinde normal hayata dönüş
• Ağır kaldırma yasağı (4-6 hafta)
• Nüksü önlemek için karın basıncını artıran hareketlerden kaçınma

Göbek fıtığı ihmale gelmez. Şüpheli şişlik fark edildiğinde genel cerrahi uzmanına başvurmak, komplikasyonları önlemede hayati önem taşır.