Enfeksiyon hastalıkları, bakteri, virüs, mantar veya parazit gibi patojenlerin vücuda girerek çoğalması sonucu ortaya çıkan sağlık sorunlarıdır. Bu hastalıklar hafif soğuk algınlığından hayatı tehdit eden sepsis gibi tablolara kadar geniş bir yelpazede seyreder. Doğru teşhis ve zamanında tedavi, komplikasyonların önlenmesinde hayati rol oynar.

Enfeksiyon Hastalıklarının Yaygın Türleri

• Bakteriyel Enfeksiyonlar: Zatürre, idrar yolu enfeksiyonları, tüberküloz.
• Viral Enfeksiyonlar: Grip, COVID-19, hepatit, HIV.
• Mantar Enfeksiyonları: Candida, ayak mantarı.
• Paraziter Enfeksiyonlar: Sıtma, bağırsak solucanları.

Bulaşma Yolları

• Hava Yolu: Öksürük/hapşırıkla yayılan damlacıklar (grip, tüberküloz).
• Temas: Cilt teması veya kontamine yüzeyler (norovirüs, MRSA).
• Vektörler: Sivrisinek (sıtma), kene (Lyme hastalığı).
• Oral-Fekal: Kirli su/gıda (kolera, hepatit A).

Belirtiler ve İşaretler

• Genel Semptomlar: Ateş, titreme, halsizlik, iştahsızlık.
• Sistemik Bulgular:
  • Solunum: Öksürük, nefes darlığı (zatürre).
  • Sindirim: İshal, kusma (gıda zehirlenmesi).
  • Deri: Döküntü, kızarıklık (suçiçeği).
• Şiddetli İşaretler: Bilinç bulanıklığı, şok, nefes almada güçlük (acil müdahale gerektirir).

Teşhis Yöntemleri

1. Laboratuvar Testleri:
   • Kan sayımı, CRP, sedimantasyon.
   • Kültürler (kan, idrar, balgam).
   • PCR ile viral DNA/RNA tespiti.
2. Görüntüleme: Akciğer grafisi (zatürre), BT (apse).
3. Seroloji: Antikor testleri (hepatit, HIV).

Tedavi Yaklaşımları

• Antibiyotikler: Bakteriyel enfeksiyonlarda (penisilin, sefalosporin).
• Antiviral İlaçlar: Grip (oseltamivir), HIV (ART).
• Antifungaller: Mantar enfeksiyonlarında (flukonazol).
• Destek Tedavisi: Sıvı replasmanı, ateş düşürücüler.

Komplikasyonlar

• Sepsis, menenjit gibi hayati riskler.
• Kronikleşme (HIV, hepatit B).
• Organ yetmezliği (akut böbrek hasarı).

Korunma Stratejileri

• Aşılama: Kızamık, grip, COVID-19 aşıları.
• Hijyen: Ellerin 20 saniye sabunlanması, dezenfeksiyon.
• Güvenli Gıda: Çiğ et temasında dikkat, iyi pişirme.
• Vektör Kontrolü: Sivrisinek ağları, repellent kullanımı.

Risk Grupları

• Hamileler (TORCH enfeksiyonları).
• Bağışıklığı baskılanmış hastalar (kanser tedavisi görenler).
• Kronik hastalığı olanlar (diyabet, KOAH).

Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?

• 38.5°C’yi geçen dirençli ateş.
• 24 saatten uzun süren şiddetli kusma/ishal.
• Nefes almada zorluk veya göğüs ağrısı.
• Bilinç değişiklikleri.

Önleyici Kontroller

• Seyahat öncesi danışma (sıtma profilaksisi).
• Düzenli aşı takibi (tetanoz 10 yılda bir).
• Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar için tarama.

Enfeksiyon hastalıklarından korunmak, bireysel tedbirler ve toplumsal farkındalıkla mümkündür. Şüpheli durumlarda enfeksiyon hastalıkları uzmanına başvurmak erken müdahale şansı sağlar.