Diş röntgeni, ağız ve diş sağlığı teşhisinde kullanılan temel görüntüleme yöntemlerinden biridir. Diş hekimlerine klinik muayenede görünmeyen problemleri tespit etme imkanı sunar. Bu görüntüleme tekniği, çürüklerin erken dönemde belirlenmesinden çene kemiği yapısının değerlendirilmesine kadar geniş bir alanda kritik bilgiler sağlar.

Diş Röntgeni Türleri

• Periapikal Röntgen: Tek dişi kök ucuyla birlikte gösterir. Kök enfeksiyonları, kistler ve kemik kaybının tespitinde kullanılır.
• Bitewing (Isırma) Röntgeni: Üst ve alt dişlerin bir arada görüldüğü bu yöntem, diş arası çürükleri ve dolguların uyumunu değerlendirir.
• Panoramik Röntgen: Tüm çene yapısını tek görüntüde gösterir. Gömülü dişler, çene kırıkları ve tümörlerin teşhisinde etkilidir.
• Sefalometrik Röntgen: Ortodontik tedaviler için yüz profilini ve çene ilişkisini analiz eder.
• CBCT (Koni Işınlı Bilgisayarlı Tomografi): 3 boyutlu görüntüleme ile implant planlaması ve karmaşık cerrahi öncesi detaylı anatomiyi gösterir.

Hangi Durumlarda İstenir?

• Görünmeyen diş arası çürüklerin tespiti
• Diş kökü enfeksiyonları ve apse değerlendirmesi
• Kemik erimesi (periodontitis) teşhisi
• Gömülü yirmi yaş dişlerinin pozisyon analizi
• Ortodontik tedavi öncesi çene yapısının incelenmesi
• İmplant cerrahisi öncesi kemik yoğunluğu ölçümü
• Travma sonrası diş/kemik kırıklarının araştırılması

Çekim Süreci Nasıl İşler?
Röntgen öncesinde hastaya kurşun yelek giydirilerek radyasyondan korunma sağlanır. Filmli sistemlerde görüntüleme plakası ağıza yerleştirilirken, dijital sistemlerde sensörler kullanılır. Çekim sırasında hasta sabit durur ve cihaz baş etrafında dönerek görüntü alır. İşlem genellikle 5-15 saniye sürer ve ağrısızdır.

Radyasyon Riski Var mı?
Günümüzde dijital röntgen sistemleri ile radyasyon dozu geleneksel yöntemlere göre %90’a varan oranda azaltılmıştır. Tek bir periapikal röntgenin yaydığı radyasyon, doğal çevrede 1 günde maruz kalınan radyasyona eşdeğerdir. Hamilelerde acil durumlar dışında ertelenmesi önerilir.

Sık Sorulan Sorular

• Sıklık: Yıllık kontrol için 1-2 kez, tedavi süreçlerinde ihtiyaca göre daha sık çekilebilir.
• Çocuklarda: Süt dişlerindeki çürük yayılımını görmek için yetişkinlere göre daha sık uygulanabilir.
• Maliyet: SGB kapsamında ücretsizdir, özel kliniklerde türe göre 150-1000 TL arası değişir.

Teknolojik Gelişmeler
Dijital röntgen sistemleri, görüntüleri anında işleyerek teşhis sürecini hızlandırır. CBCT teknolojisi ise milimetrik hassasiyetle 3B görüntü sağlayarak komşu sinirlerin ve damarların konumunu net şekilde gösterir. Yapay zeka destekli yazılımlar, otomatik çürük ve patoloji tespitinde hekimlere yardımcı olmaktadır.

Sonuç Yerine
Diş röntgeni modern diş hekimliğinin vazgeçilmez tanı aracıdır. Doğru teknikle uygulandığında minimal riskle maksimum klinik fayda sağlar. Düzenli kontrollerde hekiminizin önerdiği röntgen çekimlerini geciktirmemeniz, olası problemlerin erken teşhisi açısından kritik önem taşır.