- hastalık (roseola infantum), genellikle 6 ay-3 yaş arası bebek ve çocuklarda görülen viral bir enfeksiyondur. Ani yükselen ateş ve ardından ortaya çıkan döküntülerle karakterizedir. Human Herpesvirüs 6 (HHV-6) veya daha nadiren HHV-7 virüslerinin neden olduğu bu hastalık, çoğunlukla hafif seyreder ancak ateşin neden olduğu komplikasyonlar açısından dikkat gerektirir.
6. Hastalık Nedir?
Çocukluk çağı döküntülü hastalıklarının altıncısı olarak sınıflandırılır. En tipik özelliği, 3-5 gün süren yüksek ateşin düşmesini takiben gövdede başlayıp boyun ve kollara yayılan pembe-kırmızı döküntülerdir. Hastalık genellikle bahar ve sonbahar aylarında görülür.
Belirtiler ve Seyir
Hastalık iki evrede ilerler:
- Ateş Evresi:
- 39-40°C’yi bulan ani ateş yükselmesi
- İştahsızlık ve huzursuzluk
- Boyun lenf bezlerinde şişlik
- Nadiren ateşli havalge
- Döküntü Evresi:
- Ateşin düşmesini takiben 12-24 saat içinde başlayan pembe lekeler
- Gövdeden başlayıp kol ve boyuna yayılan döküntüler
- Kaşıntı olmaması
- Döküntülerin 1-3 gün içinde solması
Nasıl Bulaşır?
Tükürük ve solunum salgılarıyla doğrudan temas yoluyla bulaşır. Kreş gibi kalabalık ortamlarda yayılma riski yüksektir. Kuluçka süresi 9-10 gündür ve en bulaşıcı dönem ateşli evredir.
Teşhis Yöntemleri
- Klinik bulgular (ateş sonrası döküntü örüntüsü) tanıda en önemli ipucudur
- Kan testlerinde lökosit sayısında düşüklük
- Gerekirse HHV-6 IgM/IgG antikor testleri
- Ayırıcı tanı için kızamık, kızamıkçık ve ilaç alerjileri ekarte edilmeli
Tedavi Süreci
Spesifik antiviral tedavi gerektirmez:
- Ateş Yönetimi: Parasetamol veya ibuprofen (Reve sendromu riski nedeniyle aspirin kullanılmaz)
- Sıvı Desteği: Dehidratasyonu önlemek için artan sıvı alımı
- Komplikasyonlar: Ateşli havalge durumunda soğuk uygulama ve acil müdahale
- Bağışıklığı baskılanmış hastalarda antiviral ilaçlar (Gansiklovir)
Riskli Gruplar ve Komplikasyonlar
- Ateşli Havalge: 6 ay-3 yaş arası çocuklarda yüksek ateşe bağlı
- Bağışıklığı Baskılanmışler: Organ nakilli veya lösemili hastalarda zatürre, ensefalit
- Nadir Komplikasyonlar: Karaciğer iltihabı, trombositopeni
Korunma Yöntemleri
- Ellerin sık sık yıkanması
- Hasta çocukların ateş düşene kadar kreşe gönderilmemesi
- Bağışıklığı zayıf kişilerin hasta bireylerle temasından kaçınması
- Henüz koruyucu aşısı bulunmamaktadır
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
- 40°C’yi geçen dirençli ateş
- 2 dakikayı aşan havale
- Döküntülerle birlikte kusma/bilinç değişikliği
- Dehidratasyon bulguları (ağlarken gözyaşı olmaması, idrar azalması)
Çocuklarda pediatri uzmanı tarafından takip edilmeli. Çoğu vaka 7-10 günde tamamen iyileşir ve ömür boyu bağışıklık kazanılır.
