Koksartroz

Koksartroz Nedir?

Koksartroz, kalça eklem kıkırdağının zayıflaması ve kademeli deforme edici yıkımı ile kendini gösteren kalça ekleminin bir hastalığıdır. Bu hastalığının gelişimi, bacakların hareket kabiliyetinde bozulma, kas zayıflaması ve sakatlığa yol açar.

Hastalık uzun yıllar boyunca gelişebilir. Kalça ekleminin artrozunun ciddi bir sonucu, kalçanın tamamen hareketsizliği ile karakterize edilen kıkırdak yıkımı olabilir.

Koksartroz en sık 40 yaş üstü erkeklerde ve kadınlarda görülür. Bu bölgedeki artroz oluşumu yürürken ve ağırlık kaldırırken kalça eklemine gelen yüksek yükten kaynaklanır.

Koksartroz Belirtileri Nelerdir?

Kalça kireçlenmesi semptomları hastalığın nedenine ve evresine bağlıdır. Erken aşamalarda, hastalık asemptomatik olabilir.

Ana belirti ve bulgular:

• Hareket ve istirahatte ağrı: Ağrı uyluk, bel bölgesine yayılabilir.
• Eklem sertliği: Özellikle sabahları fark edilir ve 30 dakikadan uzun sürmez. Hastanın hareket etmesi zordur.
• Esneklik kaybı: Artrozun belirli bir aşamasında, hasta olası hareketlerin aralığını azalmasına dikkat eder.
• Eklemin şeklinin değiştirilmesi, kalça kaslarının hacminin azalması: Sonuç olarak bacağının kasları kurur ve hacim olarak azalır ve sağlıklı olan bacaktan daha kısa görünür.
• Hareket sırasında, farklı seslerin çıkışı (krepitasyon).
• Kas zayıflığı, yorgunluk.
  

Koksartroz Nedenleri Nelerdir?

Kalça ekleminin artrozunun yaşa bağlı bir sorun olduğuna inanılmaktadır.

Genellikle başka bir hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkar.

Olası nedenler:

• Anne karnındaki dönemde kalça ekleminin oluşumunun bozulması: Bu durumda, eklemin kıkırdağı üzerindeki belirli doku değişiklikleri meydana gelir. Hastalık ileri yaşlara kadar belirti vermeyebilir.
• Kalçanın kan akış bozuklukları ve kemik dokusu ölümü: Bu durum kalça başının şeklinin değiştirilmesi eklemin hareket kabiliyetinin bozulmasına neden olur.
• Kalça eklemi dokularının iltihabı: İltihabın en yaygın nedeni enfeksiyondur. Ayrıca, bazı hastalarda, vücudun savunma sisteminin sağlıklı dokulara saldırdığı bir otoimmün bozukluk da neden olur.
• Kemik yüzeylerinin şeklini ve kıkırdak durumunu etkileyen yaralanmalar ve cerrahi müdahaleler: Sık kırıklar ve çıkıklar osteoartroz gelişimini provoke edebilir.

Olası risk faktörleri:

• Yaş ve cinsiyet: Çoğu zaman, hastalık 40 yaşlarındaki kadınlarda teşhis edilir.
• Obezite: Vücut ağırlığında önemli bir artış eklem üzerinde yüksek bir yüke neden olur. Ek olarak, yağ dokusu eklemlerde iltihaplanma sürecini provoke eden proteinler üretir.
• Eklem hasarına katkıda bulunan profesyonel faaliyetler: Bir spor veya düzenli ağırlık kaldırma olabilir. Uzun süreli yaralanmalar bile eklemdeki değişiklikler sürecini tetikleyebilir.
• Kalıtsal faktörler: Bazı genetik mutasyonlar anormal eklem gelişimine neden olur. Mutant genler ebeveynlerden çocuklara aktarılır, bu nedenle doktorlar aile özelliklerini dikkate alır.
• Hormonal bozukluklar: Endokrin sistem kas-iskelet sisteminin gelişimini kontrol eder. Hipofiz, tiroid ve diğer organların hastalıkları artroz riskini artırabilir.
• Yaşam tarzı ve yetersiz sağlıklı beslenme
• Eklemdeki dokulara kan akışının bozulması

Koksartroz dereceleri:

• İlk aşama, eklemdeki hareket aralığının değişmediği dönem. Kas zayıflaması veya kalça ekleminin kıkırdağında önemli hasar tespit edilmez. Hastalar uzun süreli fiziksel aktivite sırasında ağrıdan şikayetçidir.
• İkinci aşama, ağrı istirahatte ortaya çıkar. Hastalar bel ve uyluk bölgelerine yayılan ağrıdan şikayetçidir.
• Üçüncü aşama, kıkırdakta önemli hasar, uyluğun bütün hareket aralığı bozulmuştur. Ağrı günün herhangi bir saatinde ortaya çıkar ve birkaç saat sürer. Bacaklarının kısalması da mümkündür.

Hastalığı erken bir aşamada tespit etmek ve tedaviye zamanında başlamak çok önemlidir.

Koksartroz Teşhisi

Konsültasyon sırasında doktor hastaya şikayetler hakkında sorular soracak ve hastalık için risk faktörlerini tanımlamak için hastalık öyküsü bilgileri incelenecektir.

Daha sonra, kalça bölgesinde gelişebilen karakteristik değişiklikleri tespit etmek için genel bir fizik muayene yapılır. Ortopedist olası hareketlerin aralığını, kemiklerin pozisyonunu ve kasların çalışmasını değerlendirir.

Tanıyı netleştirmek için enstrümantal çalışmaları ve laboratuvar testler yapılır.

Laboratuvar yöntemler:

• Kan testi: Kanın biyokimyasal bileşimini ve kan hücrelerinin sayısını ve oranını değerlendirir. Bir kan testi, doktora iltihaplanma, enfeksiyon veya otoimmün bir durum belirtilerini tespit etme fırsatı verir.
• Eklem içi sıvının analizi: Doktor eklemin delinmesini gerçekleştirir ve az miktarda sıvı çıkarır. Artrozun nedenini netleştirmenizi sağlar.

Enstrümantal yöntemler:

• Radyografi kemikleri görselleştirmek için ana yöntemdir. Elde edilen görüntüler kemiklerin yapısını, eklem boşluğunun boyutunu ve kalça ekleminin durumunu bir bütün olarak değerlendirmemizi sağlar. Çoğu zaman, radyografi rahatsızlığın nedenini hemen belirlemenizi sağlar.
• Bilgisayarlı veya manyetik rezonans görüntüleme, daha kesin görsel tanı yöntemleridir. MR ve BT sonuçları, eklem ve çevresindeki dokunun daha ayrıntılı bir değerlendirmesini sağlayan yüksek hassasiyetli katmanlı görüntüler şeklinde sunulur.

Koksartroz Tedavisi

Doktor, tedaviyi hastalığın belirlenen nedeni, kıkırdak yıkım derecesi, hastanın yaşı ve diğer faktörlere göre seçer.

Ana amaç eklemin daha fazla bozulmasını önlemektir.

Ameliyat dahil ek yöntemler kalça ekleminin şeklini ve kalça hareketliliğini artırabilir.

Konservatif Tedaviler

Ağrıyı hafifletmek için steroid olmayan antienflamatuar ilaçlar reçete edilir. Bu tür ilaçların düzenli kullanımı ile karaciğer, mide ve böbrek fonksiyonlarını izlemek çok önemlidir. Ağrı kesicilerin merhem ve jel şeklinde lokal kullanımı, yan etki olasılığını azaltabilir.

Kortikosteroidli merhem ajanların kullanımı. Bu ilaçlar iltihabı azaltır ve ağrıyı giderir.

Enjeksiyon yöntemi doğrudan eklem içine ilaçların sokulmasıdır. Enjeksiyonda hidrokortizon ve hyaluronik asit kullanılır.

Hidrokortizon enjeksiyonlarını kullanılır. Bu enjeksiyonlar eklem dokularındaki iltihabı azaltmada katkıda bulunur.

Hyaluronik asit, eklem sıvının önemli bir bileşenidir. Bu sıvı kolay kayma yüzeyleri ve eklemde ek yastıklama sağlar. İltihap sürelerde eklem sıvının bileşimi değişir, yeterli olmayabilir ve sonuç olarak eklemdeki sürtünme önemli ölçüde artar.

Eklem içi enjeksiyonlar için hyaluronik asit, özel olarak seçilmiş bir viskozite ve elastikiyete ve ayrıca kayma kabiliyetine sahiptir. Enjeksiyonlar eklemdeki hareketi kolaylaştırmaya ve doku onarımını hızlandırmaya yardımcı olur.

Son zamanlarda kalça kireçlenmesi kök hücre ile tedavi yöntemleri geliştirmeye başlandı. Kök hücre yeni kıkırdak dokusunu oluşturabileceği hakkında bilgiler mevcut.

Kalça kireçlenmesi PRP(Platelet rich plazma) -Trombosit açısından zengin plazma, hastanın kendi kanından özel bir teknoloji kullanılarak elde edilir, bu nedenle vücudu ile açıkça uyumludur.

Bu yöntem son zamanlarda ortopedi ve spor tıbbında aktif olarak tanıtıldı. Trombosit faktörlerinin etkisi altında, kıkırdak ve kemik dokusu çerçevesinin bir parçası olan kolajen oluşumu artar. Ayrıca, yeni doku oluşturulmasına yardımcı olan hücreleri çekilir ve yeni damarların oluşumu nedeniyle kan akışı düzenlenir.

Fizyoterapi

• Şok dalga tedavisi: Kardiyoloji, nöroloji, ortopedi ve spor tıbbında kullanılır. Vücut üzerindeki etkinin temeli, yenilenme süreçlerini uyaran ve metabolizmayı hızlandıran vücudun istenen bölgesine kan akışı sağlayan ses dalgalarıdır. Bu nispeten yeni yöntem zaten kas-iskelet sistemi hastalıklarının tedavisinde önemli sonuçlar vermektedir ve en popüler olanlardan biri haline gelmektedir.
• Kas stimülasyon, sıklıkla şiddetli ağrı ve hareket kısıtlaması ile görülen yetersiz beslenme sırasında kas tonusunu düzeltmeye yardımcı olur. Ayrıca, kas liflerinin uyarılması spazmı hafifletir, içlerinde ve çevresindeki dokularda kan akışını hızlandırır.
• Ozon tedavisi, rahatsızlığı azaltır ve ozon-oksijen karışımının özelliklerinden dolayı kıkırdak büyümesini aktive eder.

Cerrahi tedavi, hastalığın 3. derecesi varsa yapılır. Kalça başı özel bir protez ile değiştirilir. Çoğu durumda, bu müdahale bacaklarının hareketliliğini tamamen geri kazanmasını sağlar.

Koksartroz Tedavi Edilmezse

Koksartrozun zamanında tedavi edilmesi çok önemlidir. Çünkü hastalık ilerledikçe eklem hareket kısıtlılığı artar ve tamamen hareketsiz hale gelebilir.

Bu da yaşam kalitesin azaltır. Eklem hareketinin kısıtlanması diğer hastalıklara yol açarak, kısır döngüsünü başlatır.

Koksartroza Ne İyi Gelir?

• Süt ürünleri ve kıkırdak ve jelatin ile yapılan yiyecekler gibi kalsiyum açısından zengin gıdalara ve kolay sindirilebilir proteine ihtiyaç olabilir.
• Hastaların fizyoterapi egzersizlerine de ihtiyacı vardır. Özel olarak seçilmiş kalça kireçlenmesi egzersizlerin kombinasyonu, etkilenen eklemdeki ağrıyı azaltır ve hareketliliği artırır, hem eklemin hem de çevresindeki kasların gelişimine katkıda bulunur. Fizyoterapi egzersizlerinin diyetle kombinasyonu, ayrı ayrı uygulanan egzersizlere veya diyete kıyasla en iyi sonucu verir.
• Obezite hastalığı, gelişiminde risk faktör olduğu için kilo verme iyi gelir. Onun için hastaya hafif fiziksel aktivite ve sağlıklı beslenerek sıkı diyet yapması önerilir.

Koksartroza Ne İyi Gelmez?

Alkol alışkanlığı varsa, alkol yasaklanmalı, çünkü kıkırdak tabakası daha hızlı yıpranır, damarlar harap olur, eklemler gerekli beslenmeyi almaz. Hastanın aktif bir iltihap süreç belirtileri varsa, patolojik süreçlerin güçlendirilmesine katkıda bulundukları için aşağıdakiler yasaktır:

• Baharatlı, yağlı, kızarmış yiyecekler,
• Konserve yiyecek,
• Alkol
• Sigara

Ayaklarda uzun süre kalmaktan kaçınılmalıdır, ağır fiziksel aktivite yasaktır.

Koksartroz İlaçları

Odağın ilerlemesini ve eklemin korunmasını yavaşlatmayı veya önlemeyi amaçlayan tedaviye erken başlanması gerekir. Ağrıyı hafife indirmek için ve hastalığın ilerlemesini durdurmak için ve yenilenme sürecini hızlandırmak için ilaçlar kullanılır.

Steroid olmayan antiinflamatuar ilaçlar inflamasyon aktivitesini azaltır ve ağrıyı azaltır.

Bu grup ilaçlara aşağıdakiler girer:

• Parasetamol
• Diklofenak
• Etodolak
• Fenoprofen
• Flufenamik Asit
• Flurbiprofen
• İbuprofen
• Indometazin
• Ketoprofen

Steroidler, diğer ilaçlar etkisiz olduğunda şiddetli ağrı ve aktif bir iltihaplı süreç için reçete edilir. Çoğu zaman, ilacı doğrudan eklem bölgesine enjekte ederek enjeksiyonlarda kullanılırlar.

Diğer hormonlarda olduğu gibi, düzenli steroid kullanımı komplikasyonlara yol açar, bu nedenle eklem hastalıkları olan yetkin doktorlar uzun bir süre steroid reçete etmemeye çalışır.

• Hidrokortizon

Kondroprotektörler, kas-iskelet sistemi hastalıkları için reçete edilen bir başka önemli ilaç grubudur. Kıkırdak sentezine katkıda bulunur, böylece artrozun semptomlarını ortadan kaldırır. Kondroprotektörlerin en az altı ay boyunca alınmaları gerekir.

• Kondroitin sülfat
• Glukozamin glikan

Kas gevşeticiler, eklemdeki sertliğin veya sinir liflerinin sıkışmasının, ağrı hissinin yoğunlaştığı ve hareketliliğinin daha da sınırlı olduğu, çevredeki kasların aşırı gerilmesine yol açtığı durumlarda reçete edilir.

Bu gruptaki ilaçlar kısa süreli olarak reçete edilir, çünkü etkileri vücudun diğer organlarının ve sistemlerinin çalışmasını olumsuz etkileyebilir.

• Adalex
• Baclorex
• Cabral
• Deksit

Koksartroz Ameliyatı

Kalça protezi, kalça dokularını değiştirmek için en yaygın kullanılan yöntemdir. Eklem yapısına bağlı olarak, ortopedik cerrah her bir hasta için hangi tip protez tasarımının kullanılacağına karar verir. Ameliyattan önce hastanın genel sağlık durumu, eklem hastalığının nedenleri araştırır.

Kalça eklemi cerrahisinin ilk aşaması ekleme erişimin hazırlanmasıdır. Eklem boyunca 15-20 cm uzunluğunda bir kesi yapılır. Bu da kasları ve dokuları minimal şekilde yaralar.

Ameliyat sonrası motor fonksiyonlarını hızla geri kazanmaya yardımcı olacaktır. Operasyonun bu aşamasında, özel aletlerle cerrah hasarlı kemikleri, eklemin kıkırdağını kesip çıkarır. Kemik yapıları implant yerleştirilmesi için hazırlar.

Kalça protezi ameliyatının ikinci aşaması yapay bir protez yerleştirilmesidir. Protez metal, seramik, plastik veya kombine olabilir (eklem problemine bağlı olarak). İlk olarak, kalçanın üst kısmının ortasına metal bir çubuk sokulur. Daha sonra, protez yerleştirilir ve sonrasında özel cerrahi kemik çimentosu ile sabitlenir.

Kalça protezi ameliyatının üçüncü aşamasında - yara antiseptiklerle iyice yıkanır, doku katmanlar halinde dikilir. Cildin üst tabakasına özel zımbalar uygulanır.

Ameliyat sonrası gelişebilecek komplikasyonları:

• Ameliyat sonrası bir yaradan kanama
• Damarlarda Kan pıhtılarının oluşması
• Ameliyat edilen alanın hematomu
• Protezi vücudun reddetmesi
• Protezin çıkığı

Koksartroz için Hangi Doktora Gidilir?

Koksartroz hastalığı için “Ortopedi” bölümünün doktoru olan “ortopediste” veya dahiliye yan dal olan “Romatoloji” bölümü doktoruna randevu alınmalıdır.

Hasta kalçasında ağrı, sabah sertliği hissettiği zaman veya koksartroz gelişimi için risk faktörleri varsa vakit kaybetmeden hemen doktora başvurulmalıdır.

Kemiğin başı şeklini korumak için, tedaviye mümkün olduğunca erken başlanmalıdır. Konservatif tedavi, hastalığın erken aşamalarında en büyük etkiyi getirir.