Tiroid Ultrasonu

Tiroid Ultrasonu Nedir?

Tiroid bezi, insan vücudunun metabolizmasını düzenlemek ile görevli olan tiroid hormonunu salgılamaktadır. İnsanların birçoğunda, tiroid bezi üzerinde çok sık bir şekilde “nodül” adı verilen yapılar görülür. Nodüllerin bir kısmı el ile muayene sonucunda tespit edilebilir niteliktedir fakat el ile tespit edilemeyen nodüllerin de olabileceği unutulmamalıdır. Bu tür nodüllerin incelenebilmesi ve değerlendirilebilmesi amacı ile ultrason cihazından faydalanılır.

Tiroid ultrasonu; tiroid bezi ve çevresinde bulunan yapıları görüntüleme ve inceleme amacı ile herhangi bir X ışını kullanımını gerektirmeden, yalnızca ses dalgalarının kullanılması yöntemidir. İnsan vücudu üzerinde herhangi bir zarar oluşturması söz konusu değildir. Bu sebeple de rahat ve güvenli bir şekilde gebelik durumu söz konusu olan kişilerde ve çocuklarda da kullanıma uygundur. Tiroid ultrasonunun tiroid bezinin çalışıp çalışmadığını kontrol etmediği unutulmamalıdır. Bunun tespiti için kişiye kan testleri ve gereklilik durumunda da tiroid sintigrafisi yapılmalıdır.

Tiroid Ultrasonu Neden İstenir?

Tiroid ultrasonu;

• Tiroid bezi üzerinde herhangi bir nodül yapısı olup olmadığını belirleyebilmek,
• Tespit edilen nodüller söz konusu ise değerlendirerek iyi huylu ya da kötü huylu olup olmadığını kontrol edebilmek,
• Daha önceki süreçlerde saptanmış nodül var ise; onların gelişiminin büyüme ve büyümeme açısından kontrolünü sağlamak,
• Biyopsiye gereklilik olup olmadığını belirleyebilmek ve gereklilik durumunda ince iğne aspirasyon biyopsisi işlemini gerçekleştirme noktasına kılavuz olabilmek,
• Sadece nodüle bağlı olmayan, başka sebeplerden kaynaklanan hastalıkların tespitini sağlayabilmek amaçları ile yapılmaktadır. 

İnce İğne Aspirasyon Biyopsisi Nedir?

Tiroid ince iğne aspirasyon biyopsisi doğru noktayı belirleyebilmek amacı ile ultrason cihazı kılavuzluğunda yapılan ve tiroid kanserinin olup olmadığını tespit etmek amacıyla uygulanan bir yöntemdir. Gereklilik ya da istek doğrultusunda lokal anestezi yöntemi ile uyuşturma sağlandıktan sonra da işlem yapılabilir. Oldukça basit bir şekilde muayenehane ortamında bile gerçekleştirilebilir nitelikteki tiroid ince iğne aspirasyon biyopsisinde, şırınganın ucuna ince bir iğne takılır ve tıp literatüründe “emme – basma” olarak nitelendirilen hareket ile hücre parçası alınması sağlanır. Alınan parça laboratuvar ortamında bir patoloji uzmanı tarafından incelenerek değerlendirilir.

İnce iğne aspirasyon biyopsisi sonrasında işlemin uygulandığı hasta aynı gün içerisinde günlük yaşantısına dönebilir ve öncesinde özel bir hazırlığa gereklilik söz konusu değildir.

Tiroid Ultrasonu Nasıl Çekilir?

Tiroid ultrasonu işlemi öncesinde herhangi bir hazırlık yapılmasına gerek yoktur. İşlem boyun bölgesinde yapılacağı için; işlemin yapılacağı esnada kişinin üzerinde yakası olmayan, rahat ve boyun bölgesine erişimin kolay olduğu bir kıyafetin giyilmesi yeterlidir. Yaklaşık olarak 20 dakika kadar kısa bir süre içerisinde radyolojik görüntüleme tamamlanmaktadır.

Tiroid ultrasonu esnasında,

• Sırt üstü yatar pozisyonda olunur.
• Genellikle boyun bölgesinin alt kısmına bir yastık ya da yükseltici bir materyal yerleştirilerek yükseltilmesi sağlanır. 
• Ultrason cihazının niteliğine göre özel bir ultrason jeli kullanılır ve bu jel işlemin yapılacağı bölgeye sürülür. 
• Boyun bölgesinin hareket ettirilmemesi gereklidir. Bu sebeple boynu sabit tutmaya özen gösterilmelidir. 
• Tiroid bezi konuşmaya bağlı olarak hareket eder nitelikte olduğu için; konuşmadan sessiz bir şekilde işlemin tamamlanması gerekmektedir. 
• İşlemi yapan hekiminiz gereklilik durumunda size sorular yöneltecektir. 

Tiroid Ultrasonu Sonrası

Tiroid ultrasonu işlemi gerçekleştirildikten sonra işlemi yapan radyolog tiroid ultrasonu sonucu için;

• İşlem esnasında elde edilen görüntüleri inceler ve daha önceki süreçlerde çekilip rapor haline getirilen bir ultrason var ise onunla kıyaslar. 
• Sonuçlar hakkında hastayı bilgilendirir ve dosya halinde hastaya gerekli belgeleri teslim eder.
• Tiroid ultrasonu talep eden doktor için detaylı bir rapor verilir.

Tiroid Ultrasonu ile Tespit Edilebilen Hastalıklar Nelerdir?

Yalnızca tiroid ultrasonu kullanılarak hastalıklar için kesin bir tanı koyulması mümkün olmasa da aşağıda belirtilen hastalıkların tespitinde tiroid ultrasonu kullanımı oldukça gerekli ve destekleyicidir.

• Guatr hastalığı (tiroid bezinde meydana gelen aşırı büyüme)
• Tiroidit hastalığı (tiroid bezlerinde meydana gelen mikrobik nitelikli ya da mikrobik olmayan iltihaplanma durumu)
• Hashimato tiroidit hastalığı (genetik tiroid bezi iltihabı)
• Papiller tiroid kanseri
• Folliküler tiroid kanseri

Tiroid Ultrasonunun Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir?

Tiroid ultrasonu;

• Yaygın olarak kullanılmaktadır.
• Kolay erişilebilir niteliktedir.
• Ucuz bir yöntem olarak değerlendirilebilir.
• Radyasyon ya da iyonlaştırıcı barındırmadığı için oldukça güvenli bir yöntemdir.
• Gerçek zamanlı bir görüntüleme yöntemidir.
• Herhangi bir yan etkisi bulunmamaktadır.
• Tiroid bezinin çalışıp çalışmadığını kontrol etmez. Sadece tiroidin yapısını gösteririr.