Mide Fıtığı

Mide fıtığı, yemek borusunun normalden kısa olup midenin göğüs boşluğuna doğru kayması ile oluşan bir hastalık olup ilaç ile iyileşmezse cerrahi tedavi uygulanır.

Mide Fıtığı Nedir?

Göğüs boşluğu ile karın boşluğu arasında yer alan, ince güçlü yapıya diyafram denir. Özofagus (yemek borusu) ortalama 40 cm civarında olup son 3-4 santimi karın boşluğunun içinde mide ile birleşir. Mide fıtığı, yemek borusunun kısa olması veya diyaframdaki boşluğun genişlemesiyle birlikte midenin göğüs boşluğuna doğru kaymasıyla meydana gelen bir hastalık türüdür.

Mide fıtığının ciddi belirtileri fıtığın derecesine bağlı olarak ortaya çıkar. Yemek borusu ile midenin birleştiği kısımda his açısı meydana gelir. His açısının oluşturduğu adale yapısı mide içeriğinin yemek borusuna kaçmasını engeller. Bununla birlikte mide içeriğinin yemek borusuna kaçmasını önleyen bir diğer faktör ise yemek borusunun göğüs ve karın boşluğu arasındaki kısımda meydana gelen basınçtır.

Oluşan bu basınç ve his açısının oluşturduğu adale yapısından dolayı yattığımızda mide içeriği yemek borusuna geçmez. Yemek borusunun kısa olması nedeniyle veya diyaframdaki boşluğun genişlemesi sonucu olarak yemek borusundaki basınç bölgesiyle birlikte his açısı da ortadan kalkar. His açısı ve yemek borusundaki basınç bölgesinin ortadan kalkması durumunda midede bulunan asitle birlikte safra ve pankreas salgısı yemek borusuna geçer.

Mide asidi ile birlikte yemek borusuna geçen safra ve pankreas salgısı şunlara neden olur:

  • Yemek borusunu zedeler.
  • Yemek borusunun yaralanmasına sebep olur.
  • Ülserin oluşmasına yol açar.
  • Reflüye neden olabilir.

Mide fıtığının en sık görüldüğü yaş aralığı 50 ve üzeridir. Ancak genç yaştaki bireylerde de görülebilen bir hastalık türüdür. Mide fıtığı günlük yaşamı ileri derecede kısıtlayan veya hayati tehlike taşıyan bir hastalık değildir. Fakat orta derece de reflüye neden olan bir hastalıktır. Reflü hastalarının tamamında mide fıtığına rastlanmaz. Fakat reflü rahatsızlığı olan hastaların %40-45 civarında mide fıtığı görülmektedir.

Mide fıtığı rahatsızlığı olan hastalara şu tavsiyeler önerilebilir :

  • Sigaranın kesinlikle bırakılması gerekir.
  • Ağır kaldırmaktan kaçının
  • Uyumadan yaklaşık 3 saat önce yemek yemeyi bırakın 
  • Yemek yeme öğünleri sık olmakla birlikte lokmalar küçük olmalıdır.

Mide fıtığının zararlarına değinecek olursak reflü, mide kanseri, mide volvulusu, midenin fundus bölümünde kanamalar gibi rahatsızlıklara neden olarak vücuda zarar verir.

Mide fıtığı hastalığında fıtığın büyüklüğü ve reflünün derecesine göre yapılan tetkikler sonucunda cerrahi müdahalenin gerekli olup olmadığına karar verilir. Mide fıtığı sliding hernia ve paraösefagal olarak iki çeşitten meydana gelir.

Sliding Hernia (Kayma tipi mide fıtığı)

Midenin yemek borusuyla birlikte göğüs boşluğuna kayması sonucu sliding hernia meydana gelir. Sliding Hernia tedavi edilmezse ilerleyerek paraösefagal mide fıtığına dönüşür. İlk belirtileri normal mide fıtığı ile aynı belirtiler olup en sık görülen mide fıtığı çeşitlidir.

Paraösefagal Mide Fıtığı

Mide fıtığının zamanında tedavi edilmemesi sonucu oluşan mide fıtığı çeşididir. Mide fıtığı yemek borusuyla beraber göğüs boşluğuna kayarak fıtıklaşmaya neden olur. Nadir rastlanan mide fıtığı çeşididir. İleri derecelere ulaşması durumunda yaşamsal riske neden olur. Paraösefagal mide fıtığı ileri derecelere ulaştığında mutlaka cerrahi müdahale gerektirir.

Mide Fıtığının Belirtileri Nelerdir?

Mide fıtığı genel olarak belirti vermemekle birlikte hastalığın ilerleme durumuna göre belirtilerde değişiklik gösterebilmektedir. Küçük boyut mide fıtığının belirtileri belirgin olmazken orta veya yüksek dereceli fıtığın belirtileri belirgindir.

Mide fıtığı reflü yol açtıysa yanma, ekşime gibi belirtilerle birlikte yedikleri besinlerin yukarı gelmesi gibi şikayetler görülebilir. Hiatal hernialar da ise yanma, kaynama, ekşimenin yanı sıra göğüste sıkışma hissi, kalpte çarpıntı veya kalp krizi geçiriyor gibi göğüs ağrısı, sebebi bulunamayan öksürük, boğaz ağrısı gibi bulgular eşlik edebilir.

Mide fıtığı her zaman reflüye sebep olmayacağı için bazı hastalarda atipik dediğimiz geğirme, yemekten sonra göğüste sıkışma gibi bulgular olabilir.

Özellikle yaşlılarda meydana gelen midenin bir kısmının diyaframa kaçan paraösefagal dediğimiz mide fıtığı çeşidin de mide kanamaları, midede değişik ağrı hissi, basınç hissi, yemeklerden sonra devamlı kusma gibi değişik bulgular kendini gösterebilir.

Mide fıtığı olan hastalarda reflü çok daha sık görülmektedir. Bunun da en önemli bulguları göğüs kemiğinin arkasında yanma ekşime ya da acı ekşimsi su gıdaların ağza geri gelmesidir. Mide fıtığı göğüs boşluğuna kaydığı zaman karın boşluğundaki hacim küçüleceği için hazımsızlık belirtileri ortaya çıkar. Mide fıtığı rahatsızlığı olan hastalarda eskisine oranla daha kolay doyarlar. Bu tür hastalar eskisi kadar yemek yeseler de daha çok şişkinlik ve hazımsızlık hissedebilirler.

Paraösetagal mide fıtıklarında hastalık ileri düzeyde olduğu için kan kusma, mide kanaması gibi belirtiler gözlenebilir. Bu tip ilerlemiş vakalarda mutlaka cerrahi müdahale gerekir. Bunların yanı sıra diğer belirtiler ise şunlardır:

Mide Fıtığı Nedenleri Nelerdir?

Mide fıtığı hastalığı çeşitli nedenlere bağlı olarak meydana gelir. Mide fıtığının oluşması bireylere göre değişkenlik gösterir. Mide fıtığının oluşmasındaki en önemli etkenler karın bölgesinde oluşan basınç ile birlikte yemek borusunun kısa kalmasıdır.

Kesilmeyen öksürük, stres, aşırı kilo fazlalığı, gebelik, ağır yük kaldırma, kusma gibi nedenler karın bölgesinde basınca sebep olur.  Bu etkenlerden kaynaklı karın bölgesinde oluşan basınç mide fıtığına sebebiyet verir.

Kişilerde görülen aşırı kilo fazlalığıyla birlikte karın bölgesinin iç kısmında meydana gelen yağlanma mideyi iterek mide fıtığının oluşmasına neden olur. Bir başka neden ise doğum sırasında ıkınmanın verdiği etki fıtıklaşmaya neden olur. Kişilerde sık sık kabızlık görülmesi durumunda mide fıtığının meydana gelmesi olası bir durumdur.

Mide Fıtığı Teşhisi

Günümüzde mide fıtığı teşhisi endoskopi işlemiyle yapılmaktadır. Ağızdan sokulan bir endoskop aracılığıyla mide fıtığının teşhisi hemen hemen görüntüsel olarak konulabilir. Mide fıtığını eşlik eden reflü hastalığı kişide yok ise pH metre, manometre gibi tetkiklerle mide fıtığı teyit edilir. Ayrıca tomografi dediğimiz yöntemle de dolaylı yollardan diyafram hernisi mide fıtığı teşhisi konulabilir.

Akciğer FilmiAkciğer filminde kalp arkasında hava sıvı seviyesinin meydana gelmesi ile birlikte hava sıvı seviyesi olan yumuşak doku yoğunluğunu göğüs içinde meydana gelmesi paraösefagal mide fıtığına özgü bir görünüm sergiler.

Kontrastlı Filmler: Kontrastlı filmler fıtık kesesinin içeriğinin tekrar karın bölgesine dönüp dönmediğini gösterir. Gastroözefagial bileşkenin yerini sınırlayan filmlerdir.

Bilgisayarlı tomografi (BT): Bilgisayarlı tomografi ile fıtığın bölgesiyle birlikte fıtık içine girmiş bir organ ve göğüs boşluğundaki organların çoğu hastada net bir şekilde görülebilir. Mideninn bir bölümü olan fundus dar çıkışlı delik içinden yukarı doğru kayma işlemini oral kontrasla güçlendirilmiş bilgisayarlı tomografi  yöntemiyle görüntü net bir şekilde görülür.

Endoskopi: Endoskopi işlemi mide, özefagus, duodenumun mukozal yapısı gibi yapılar hakkında bilgi verir. Mide fıtığının tipi ve boyutlarını belirler.

Özefagial manometre: Manometre ile birlikte alt özefagus sifinkterinin lokalizasyonunu belirleyebiliriz. Bunun yanında diyafram kurusu seviyesini belirleyebiliriz. Mide fıtığının ne boyutta olduğunu manometre yardımıyla öğrenebiliriz.

pH testi: pH testi özellikle sliding hiatal herni tipi mide fıtıklarında yemek borusunun süresi ile birlikte asit maruziyetini belirler. 

Cerrahi müdahale öncesi endoskopi ile birlikte baryum özefagografi fıtıkla ilgili önemli bilgiler verir.

Mide fıtığı rahatsızlıklarında acil durumların yaşandığı zamanlarda mide nazogastrik tüp ile dekomprese (baskı yapan gücün kaldırılması) edilmeli, dekomprese işleminden sonra endoskopi yapılmalıdır. 

Mide Fıtığı Tedavisi

Mide fıtığı tedavisinde iki temel yol vardır. Hastanın vücut yapısı ilaçlara cevap veren bir yapıda ise medikal tedavi yöntemi uygulanır. Eğer hastanın vücut yapısı ilaçlara olumlu yanıt vermiyor veya ilaç kullanımı azaltıldığında şikayetler hemen tekrarlanıyorsa cerrahi olmak üzere iki ayrı planda tedavi yapılır. Mide fıtığının ilaçlı tedavisinde fıtıkla birlikte reflü hastalığı varsa olumlu sonuçlar alınabilir fakat mide fıtığının derecesine göre yemek borusundaki tahribata göre başarı oranı değişir.

Hastanın vücut yapısı asit düşürücülerden çok iyi cevap alıyorsa ve mide fıtığı herhangi bir kanama, ülser gibi sorunlara yol açmıyorsa medikal tedavi yeterli olabilir. Ama bu komplikasyonlar meydana gelirse bir ilaç tedavisine rağmen şikayetler devam ediyorsa cerrahi müdahale gerekir. Ayrıca kapağın yerinde kalıp sadece midenin üst kesimini fıtıklaştığı durumlarda ise cerrahi müdahalenin mutlaka endikasyonu vardır.

Cerrahi müdahalede operative yaklaşım yöntemleri şu şekildedir.

  • Transtorasik yaklaşım
  • Transabdominal yaklaşım 
  • Laparoskopik yaklaşım 
  • Açık cerrahi yaklaşım

Geniş mide fıtıkları transabdominal yaklaşım yöntemiyle karın bölgesi üzerine yerleştirilen ses alıcı ile görüntülenme işlemi yapılmaktadır veya göğüs kafesi kesilerek tedavi edilebilir. Mide fıtığı ameliyatı genel olarak sol göğüs duvarından yapılmaktadır. 

Günümüzde güncel olan yaklaşım çeşidi ise laparoskopik yaklaşım yöntemidir. Laparoskopik yaklaşımda amaç göğüs boşluğuna geri kaçan mide bölümünü karına geri almasıdır. Acil durumlarda karın bölgesinden yaklaşım daha iyi sonuçlar doğurabilir çünkü karın bölgesinde periton içerisindeki kirlenmelere daha olumlu sonuçlar verecek müdahaleler edilebilir.

Laparoskopik yaklaşımda ameliyat sonrası süreçte meydana gelen ağrı diğer yaklaşım yöntemlerine oranla daha az olmaktadır. Ameliyat edilen kısımda enfeksiyon riski ve insizyonel herni oluşma riski azalır. İnsizyonel herni  geçirilen karın bölgesi ameliyatlarından kaynaklanan kesi yerleridir. Cerrahi müdahale sonrası akciğer sorunları azaldığını söyleyebiliriz

Mide Fıtığı Tedavi Edilmezse

Mide fıtığının oluşması kişilerde değişkenlik gösteren bir hastalık türüdür. Hastalık tedavi edilmezse çeşitli komplikasyonlar meydana gelir. 

Bu komplikasyonlar şunlardır:

  • Midenin fundus bölümünde gelişen ülserlerde kanamalar meydana gelir.
  • Özefajit , barret özefagus 
  • Solunum yolu komplikasyonları
  • Mide kanseri
  • Reflü
  • Mide volvulus
  • Gastrit gibi komplikasyonlar meydana gelir.

Mide Fıtığına Ne İyi Gelir?

Mide fıtığına üzüm, ananas, lahana, biber, patates, limon suyu, darı gibi besinler iyi gelir. 

Bunların yanında mide fıtığına şunlar iyi gelecektir:

  • Yemeği tüketirken lokmalar küçük, öğünler sık olmalıdır.
  • Uyku moduna geçmeden yaklaşık 3 saat önce yemek yemeyi kesmelidir.
  • Kambur durumdan kaçınılmalıdır.
  • Kabız olmamaya dikkat edilmelidir.
  • Ağır işlerden, ağır kaldırmadan kaçınılmalıdır.
  • Sigara kesinlikle bırakılmalıdır. Bu tür durumlara dikkat edildiğinde mide fıtığına iyi gelinecektir.

Mide Fıtığına Ne İyi Gelmez?

Mide fıtığı gerçek olan hastalarda perhizin yeri oldukça kısıtlıdır. İlaç tedavisiyle cevap alınamayan vakalarda perhizin çok bir faydası olmaz. Ama yine de çikolata, kahve, yağlı yiyecekler (mide boşalımı geciktirdiği için), nane, sarımsak veya yeşil salatalar özellikle çiğ sebze ve meyveler, turunçgiller (portakal, mandalina), mayalı hamurlar bunların yanı sıra sucuk, sosis gibi yiyecekler mide fıtığı olan hastalarda tüketilmemesi gereken besinlerdir.

Mide Fıtığı İlaçları

Mide fıtığının tedavisi çeşitli ilaçlarla yapılmaktadır. Kullanılan ilaçlar mide asit seviyesini düşük tutacağından dolayı bakteri sayısının artmasına neden olabilir. Mide fıtığının ilaç tedavisinde şu ilaçlar kullanılır:

  • Antiasit (asit giderici) ilaçlar
  • Prokinetikler
  • Tabaka oluşturan ilaçlar
  • Proton pompası inhibitörleri ile birlikte H2 blokerleri grubu ilaçlar mide fıtığı tedavisinde kullanılır.

Mide Fıtığı Ameliyatı

Mide fıtığı ameliyatının amacı göğüs boşluğuna geri kaçan mide bölümünü karına geri almasıdır. Laparoskopik şartlar sağlandıktan sonra diyaframda meydana gelen genişleme dikilir. Dikme işlemi gerçekleştirilirken yemek borusunu sıkmamakla birlikte yutmayı engellemeyecek şekilde tamir edilmesi gerekir. Mide bölümünün üst kısmı yemek borusunu 3 cm lik bir kemer oluşturacak şekilde sarılmalıdır. Daha sonra midenin iki kenarı birbirine dikilir.

Yapılan işlemde gereğinden fazla darlık oluşmaması için yemek borusundan mideye geçirilen sonda yardımı ile gereksiz darlık önlenmiş olur.

Mide fıtığı ameliyatının sonuçları oldukça pozitiftir. Fakat bazen fıtık kendini tekrarlayabilir. Fıtığın tekrarlanması durumunda tekrar ameliyat gerekir. Fıtık tekrarlarsa ilk ameliyatta dikilen adalelerin tekrar açılmaması için greft kullanılmaktadır.

Mide fıtığı ameliyatı genelde 1-2 saat sürer. İki üç gün içerisinde ise hasta taburcu edilir.

Hamilelikte Mide Fıtığı

Hamilelik döneminde mide fıtığı hastalığı karın içerisinde bulunan serbest sıvı nedeniyle meydana gelebilmektedir. Bununla birlikte doğum sırasında hastalık oluşabilir. Doğum sırasında ıkınmanın verdiği etki fıtıklaşmaya neden olur.

Mide Fıtığı için Hangi Doktora Gidilmeli?

Mide fıtığının oluşması bireylere göre değişkenlik gösteren bir hastalık türüdür. Genel olarak kişilerde görülen midede yanma, tüketilen besinlerin ağza geri gelmesi, göğüs kısmında oluşan sıkışmalar, kalpte çarpıntı, kan kusma, mide kanaması gibi belirtiler gözlemlediği takdirde alt yapı bakımından yeterli bir hastanenin genel cerrahi bölümüne genel cerrahi uzmanı olan bir doktora görünmek oldukça önemlidir.

Makaleyi faydalı buldun mu?
3
0
Makeleyi Paylaşın

Mide fıtığı ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Mide Fıtığı Öldürür Mü?

Mide fıtığı tedavi edilmezse çeşitli komplikasyonlar meydana gelir. Mide kanseri, reflü, mide volvulus, solunum komplikasyonları gibi rahatsızlıklar meydana gelir. Mide kanseri gibi tehlikeli komplikasyonları tedavi edilmezse kanserli hücreler vücutta yayılarak ölüme sebep olabilir.

Stj. Dr. Bahattin Kavşut

Mide Fıtığı Kansere Çevirir Mi?

Mide fıtığı tedavi edilmezse çeşitli komplikasyonlar meydana gelir. Bunlardan birisi de mide kanseridir. Mide fıtığının tedavi sürecinin aksatılması veya tedavi edilmemesi sonucu hastalığın ileri ki evrelere taşınması mide kanserine neden olabilir.

Stj. Dr. Bahattin Kavşut

Mide Fıtığı Ağrı Yapar Mı?

Mide fıtığının oluşması kişiden kişiye değişkenlik gösterir. Fırın oluşmasında göğüste sıkışma, kalp krizi geçiriliyormuş gibi göğüs bölgesinde ağrılar meydana gelir. Bu tür durumların yaşanması kişide ağrılara sebebiyet verir.

Stj. Dr. Bahattin Kavşut

Mide Fıtığı Nefes Darlığı Yapar Mı?

Mide fıtığının en belirgin özelliklerinden birisi nefes darlığıdır. Fıtık tedavi edilmezse daha büyük solunum yolu komplikasyonlarına neden olabilir. Kişide mide fıtığı mevcut ise uykusunda da nefes güçlüğü çeker.

Stj. Dr. Bahattin Kavşut

Mide Fıtığı Sırt Ağrısı Yapar Mı?

Hasta olan kişide büyük mide fıtığı rahatsızlığı olabilir. Bu tür hastalarda göğüs arkasında ağrılar hissedilebilir. Bunun yanında hastada çarpıntıyla birlikte sırt ağrısı da görülebilir. Bu faktörleri göz önünde bulundurarak mide fıtığının sırt ağrısına neden olduğunu söyleyebiliriz.

Stj. Dr. Bahattin Kavşut

Mide Fıtığı Bulantı Yapar Mı?

Mide fıtığı yanma, ekşime, gaz oluşturma gibi belirtiler ile kendisini gösterebilir. Kişide oluşacak mide fıtığının bu belirtileri mide bulantısına neden olabilmektedir. 

Stj. Dr. Bahattin Kavşut

Mide Fıtığı Şişkinlik Yapar Mı?

Mide fıtığı çeşitli belirtiler gösterebilir. Bu belirtiler şiddetli kusma, göğüs ağrısı, karın bölgesinde şişlik olabilir. Bu tür belirtilerden yola çıkarak mide fıtığının şişkinlik yaptığını söyleyebiliriz.

Stj. Dr. Bahattin Kavşut

Mide Fıtığı Nasıl Teşhis Edilir?

İlk başlarda ilaçlı filmlerle yapılan mide fıtığı teşhisi günümüzde endoskopi ile yapılmaktadır. Bununla birlikte akciğer filmi, pH testi, bilgisayarlı tomografi (BT), kontrastlı filmler, özefagial manometre gibi yöntemlerle hastalık teşhis edilir. 

Stj. Dr. Bahattin Kavşut

Mide Fıtığı Tekrarlar Mı?

Mide fıtığı tekrarlanabilen bir hastalık türüdür. Fakat bu durum her hastada görülmez. Mide fıtığı ameliyatı yapılırken tekrarlanma faktörü göz önünde bulundurularak dikilen adalelerin tekrar açılmaması greft kullanılmaktadır.

Stj. Dr. Bahattin Kavşut

Mide Fıtığı Nerede Olur?

Mide fıtığı yemek borusunun kısa olması veya diyaframdaki boşluğun genişlemesiyle birlikte midenin göğüs boşluğuna doğru kaymasıyla meydana gelen bir hastalık türüdür. Buradan da anlaşılacağı gibi mide fıtığı mide ile yemek borusunun birleştiği kısımda meydana gelir.

Stj. Dr. Bahattin Kavşut

Mide Fıtığı Ağız Kokusu Yapar Mı?

Ağız kokularının oluşmasının en büyük nedenleri midede meydana gelen rahatsızlıklardır. Fıtığın bir değer belirtisi diş tahribatıdır. Dişlerde oluşan bu çürükler ise ağız kokusuna sebebiyet vermektedir. 

Bunun yanında tüketilen besinlerden sonra mide ekşimesi, mide yanmasına gibi rahatsızlıklar yaşanabilir. Mide fıtığının belirtileri olan bu faktörler aynı zamanda sindirim sisteminin ürettiği fazla asit miktarında da kaynaklanabilir. Bütün bu faktörler ise ağız kokusuna neden olur.

Stj. Dr. Bahattin Kavşut