Makattan Kan Gelmesi

Makattan kan gelme durumu, sindirim sisteminin son evresinde olan noktada meydana gelen kanama olup; bir hastalık değil, hastalık belirtisidir. Bu nedenle altta yatan sebebe göre tedavi uygulanmadır.

Makattan Kan Gelmesi Nedir?

Makat diğer adıyla anüs sindirim sisteminin son noktasını ifade eder. Makat yani anüs ağız yoluyla alınan besinlerin normal sağlıklı bir kişide vücudun ihtiyacı olduğu içeriği aldıktan sonra birçok bakteri ve salgı eklentileriyle oluşturulan son halinin vücuttan ayrıldığı yerdir. Bu sebeple anüsten kan gelmesi olarak da bilinir.

Erkekte ve kadında makattan kan gelme sebepleri benzerdir. Birbirinden ayırıcı bir özellik genellikle yoktur. Makattan kan gelmesi zaman zaman karşılaşılan ve ciddiye alınması gereken bir belirtidir.

Bazı tıbbi tanımlamalar vardır. Bu tanımlamalar anormal dışkıları tanımlamak için kullanılır.

Bunlar:

  • Melena: Tıpta siyah rengindeki dışkıya melena denir. Bu siyah renk genellikle katran renginde olarak da belirtilebilir. Genellikle kişinin sindirim sisteminin yemek borusu, mide ve ince bağırsağının bir kısmında bir kanama olduğunda kendini melena olarak gösterilir. Bu kanın renginin siyah olmasının sebebi bazı bakteriler ve mide asidi tarafından sindirilmesidir.
  • Hematokezya: Esasen makattan taze kan yani kırmızı ve parlak kan gelmesinin tam anlamıyla karşılığına hematokezya denir. Genellikle sindirim sisteminde yer alan ince bağırsağın bir kısmı ve kalın bağırsakta bir kanama olduğunda bu şekilde olur. Az da olsa şiddetli yemek borusu, mide ve onikiparmak bağırsağının (duodenum) kanamalarında da bu durum görülebilir.

Makattan kan gelmesi esasen bir hastalık değildir. Tıbbi bir sorunun belirtisi veya göstergesidir. Bu sebeple altta yatan sebebin bulunması bu sorunun çözümünde çok değerlidir. Ağızdan makata kadar sindirim sistemi bir boru olarak hayal edilirse bu borunun herhangi bir yerindeki sorun, kendini en sonda yani makatta gösterebilir.

Nadiren de olsa şiddetli mide kanamaları bile makattan kan gelmesinin sebebidir. Bu açıdan düşününce problemi araştırmak ve bulmak detaylı bir inceleme ve emek gerektiren bir iştir.

Bazı durumlarda gözle görülen kanama şikayetleri olmaz. Hasta rutin kontroller sırasında kan tahlili yaptırdığı zaman bu durumu öğrenebilir. Bu durumu öğrenmesi için süreç kan tahlilinde anemi (kansızlık) fark edildiğinde başlar. Doktor kan kaybının sebebini araştırmak içi gaitada gizli kan testi adı verilen tetkiki ister. Bu durum oldukça ciddidir. Hasta farkında olmadan bir şekilde kan kaybediyordur ve bunun sonuçları ağır olabilir.

Makattan kan gelmesinin birçok sebebi olabilir. Ciddiye alınması gereken bu durumlar kabızlık gibi basit bir sebep olabilecekken kanser gibi çok daha ciddi tıbbi bir durumun belirtisi de olabilmektedir.

Tedaviler de bu sebeple çok çeşitlidir. Kabızlık için lifli besinler ile beslenme gibi basit yöntemler mevcutken kanser gibi durumlarda ise ciddi cerrahi gerektirebilecek tedavi yöntemleri ile hasta karşı karşıya kalabilir. Bu sebeple makatta kanama görülen kişilerin derhal bir uzmana başvurması son derece önemlidir.

Makattan Kan Gelme için Risk Faktörleri

Bazı faktörler makattan kan gelme durumunun gelişme riskini artırır. Risk faktörleri olan tüm insanlarda bu kanama gerçekleşecek diye bir zorunluluk yoktur.

Rektal kanama için risk faktörleri aşağıdaki gibi olabilir:

Karın içi gaz: Rektum üzerindeki basıncı arttıran ve kanama hemoroidlerine neden olabilecek derecede karın içi gazı makattan kan gelmesine sebebiyet verebilir.

Özofagus varisleri (yemek borusu içinde yırtılma potansiyeli olan şişmiş damarlar): Bu varisleri olan kişiler ağır alkol aldığında veya düzenli olarak alkol kullandığından bu varisler kanar. Bu kanamalar yolun sonu olan makatta kanama durumu ile sonuç verecektir.

Kabızlık: Makatta aşınmaya sebebiyet verecek zorlanma kanamalar meydana getirebilir. Bu aşınma sert dışkı yani kabızlık gibi durumlar ile meydana getirebilir. Makattan kan gelmesinin yaygın ve tedavisi oldukça kolay olan bir sebebidir.

İltihabi bağırsak hastalığına sahip aile öyküsü olan kişiler: İltihabi bağırsak hastalıklarına sahip kişilerde dönem dönem makattan kan gelme durumları görülebilir. Bu hastalığın bir parçasıdır. Ailesinde bu hastalıklardan birisine sahip kişiler hala tanı almamasına rağmen bu durum açısından risk altındadır.

İleri yaşYaşlanmaya bağlı olarak bağırsağın kan damarlarının yüzeyi de zayıflayabilmektedir. Bu durum sonucu makattan kan gelme durumu görülebilir.

Makattan Kan Gelme Belirtileri Nelerdir?

Makattan kan gelmesi aşağıdaki gibi belirtilere yol açabilir. Bu belirtiler gün aşırı veya belirli bir süre zarfında her gün görülebilir.

Bu belirtiler:

  • Bazı durumlarda yorgunluk, halsizlik ve iş yapmama isteği olarak bu durum karşımıza çıkar. Kişinin makattan kan gelmesini gözlemleyecek kadar belirgin olmayan dışkısında gizli kanlar olabilir. Bu kanlar düzenli olarak uzun süreler boyunca kaybedilir. Bu kaybedilmiş kan sonucunda anemi yani kansızlık meydana gelir. Bu belirtiler kansızlığın belirtileridir.
  • En tipik şekli tuvalet yaparken makattan kan gelmesidir. Tuvalet yaparken makattan kan gelmesi ve yanması da beraber görülebilir.
  • Tuvalet kağıdında kan görme makattan kan gelme durumuna sahip hastaların en sık karşılaştığı durumdur. Genellikle doktora bu şikayet ile gelebilirler.
  • Dışkıda anormal kırmızı çizgiler görme nadiren de olsa dikkatli kişiler tarafından fark edilebilir. Bu durumun sebebi araştırılmalıdır.
  • Klozette pembe renginde su birikmesi gözlenebilir. Bu durum makattan kan gelmesine bağlı olarak oluşabilir. Seyrelmiş kan pembe renginde gözükebilir.
  • Dışkıda kan veya kanlı ishal şikayetleri de olabilir. Bu durum bir enfeksiyonun da belirtisi olabilir. Altta yatan iltihabi bir bağırsak hastalığının göstergesi de olabilir.
  • Katran renginde koyu ve siyah dışkı şikayetleri olabilir. Bu durumda aslında kanın siyah rengine dönüşmesinin sebebi kanın beklemesi ve bir miktar sindirilmesidir.
  • Az miktarda dışkı üstünde ve dışkıyla karışmamış kırmızı kan lekesi görme şikayetleri olabilir.
  • Tuvalet dışında günlük hayat sırasında kişinin iç çamaşırının kan sebebiyle kirlenmesi de bu duruma sahip kişilerde sık görülür.

Makattan Kan Gelme Nedenleri Nelerdir?

Rektal kanama birçok nedenden dolayı ortaya çıkabilir. Sonuçta meydana gelen bir kanama olduğu için kanın nereden ve ne sebeple geldiğini bilmek tedavi planlaması için oldukça önemlidir.

Rektal kanamanın yaygın nedenleri aşağıdakiler gibi olabilir:

  • Anal fissür: Anal kanalı oluşturan dokuda küçük bir yırtılmaya anal fissür denir. Anal çatlak olarak da bilinmektedir. Bir çok sebebi olabilir. En yaygın sebebi kabızlıktır. Tedavi edilmediği durumlarda enfeksiyonlar ve fistül adı verilen anormal kanallar meydana gelebilir.
  • Kabızlık: Ciddi kabızlık sorunu da genellikle altta yatan bir problem sonucu oluşur. Bu bir bağırsak tıkanıklığı, tümör veya bağırsak da bir fıtıklaşma sonucu oluşabilir. Bu kabız kişinin rektumuna bir zarar verebilir. Bir çatlak oluşabilir. Bunun sonucunda da rektal kanamalar görülür. Kabızlıkta makattan kan gelmesi bu durumların oluşmaması için derhal tedavi edilmelidir.
  • Sert dışkı rektal yolda tahripler yapabilir. Bu sebeple makattan kan gelmesinin bir nedeni de sert dışkılardır. Bu kişinin liften fakir beslenmesinden kaynaklı olabilir.
  • Hemoroidler: Hemoroid korkulan bir hastalıktır. Halk arasında basur da denir. Hastalığın temelinde kişinin anüs veya rektumunda şişmiş ve iltihap gelişmiş damarları bulunur. Bu durumda da makattan kan gelme ve buna ek olarak bazı şikayetler görülebilir. Basurda makattan kan gelmesi yaygın bir şikayettir. Tedavi şarttır.

Rektal kanamanın daha az yaygın nedenleri aşağıdaki gibi olabilir:

  • Anal kanser: Nadiren de görülen kanama sebebi olabilir.
  • Anjiodisplazi: Yaşlanmaya bağlı olarak bağırsaktaki damarların duvarlarının zayıflaması sonucu görülen kanamalardır.
  • Bağırsak kanseri: Genellikle kalın bağırsak yani kolon kanseri hiçbir belirti vermeden gelişebilir. Kişilerde ilk belirti kabızlıkta olabilir. Kabızlığı takiben makattan kan gelme durumları olabilir. Bazen hiçbir belirti yokken sadece makattan kan gelme durumu da meydana gelebilir.
  • Kolon polipleri: Polip hücrelerin rutin bölünmesinin dışına çıkıp oluşan dokulara denir. Genellikle polip geliştiren kişiler hayatları boyunca bir belirtiyle karşılaşmayabilir. Ancak bazı polipler karın ağrısı ve makattan kan gelmesi gibi durumlara yol açabilir.
  • Crohn hastalığı ve ülseratif kolit: Bu hastalıklar iltihabi bağırsak hastalıkları olarak bilinir. Bu hastalıklar sonucunda rektal kanamalar meydana gelebilir.
  • İshal: Herhangi bir sebeple oluşmuş ishal kişilerde rektal kanama yapabilir. Bu ishalden sonra makattan kan gelmesi genellikle enfeksiyonlarla birlikte görülür.
  • Divertikülit: Kalın bağırsakta meydana gelen ve normal olmayan keselere divertikül denir. Bu divertiküllerin iltihaplanmasına ise divertikülit denir. Divertikülit hastalığının bir belirtisi de rektal kanamadır.
  • İskemik kolit: Kolonda gelişen iltihabi reaksiyonlar kolonun içerisinde ülser adı denilen yaralara sebep olur. Bu yaralar ve iltihabi reaksiyon  kan akışını bozar. Bu hastalığa iskemik kolit denmektedir. Belirtilerden birisi de makattan kan gelmesidir.
  • Ters ilişki sonrası makattan kan gelmesi de nadiren olsa görülebilir. Bununla birlikte kişi adetliyken makattan kan gelmesi gibi şikayetlerde bulunabilir. Bunun sebebi adet dönemi aktifleşen hemoroidler olabilir.
  • Proktit: Makatı da kapsayacak şekilde kalın bağırsağın son 15 santimetresinde meydana gelen rektumun iltihaplanmasına proktit denir. (rektum zarının iltihabı)
  • Psödomembranözkolit: Clostridium difficile adı verilen bakterinin kalın bağırsakta meydana getirdiği iltihap sonucu oluşan hastalığa psödomembranöz kolit denir. Bu hastalıkta makattan kan gelmesine sebep olabilir.
  • Radyasyon tedavisi: Herhangi bir kanser veya tümör tedavisi için radyasyon tedavisi almış kişilerde rektal kanamalar görülebilir.
  • Rektal kanser: Kalın bağırsağın son 15 santimetresinde meydana gelen kanser sonucu makatta kan gelme durumu oluşabilir.

Makattan Kan Gelme Teşhisi

Doktor makattan kan gelmesi şikayeti ile gelen hastada anamnez adı verilen ve hastanın detaylı bir tıbbi öyküsünü içeren şikayetlerini dinler. Anamnez dinlenirken hastaya doktor tarafından şikayetleri de detaylı olarak sorulur.

Doktor aşağıdaki soruları sorabilir:

  • Makattan gelen kanı nasıl görünüyordu?
  • Makattan gelen kanın rengi ve parlaklığı nasıldı?
  • Eğer kan dışkı üzerinde ise nasıl görünüyordu?
  • Kabızlık şikayetleriniz var mı?
  • Son aylarda veya yıllarda dışkılama şeklinizde bir değişiklik var mı?

Yukarıdaki gibi sorular kanın muhtemel olarak nereden gelebileceğine anlamaya yönelik sorulabilir.

Bu sorulardan sonra doktor genel bir fizik muayene ve makat ve çevresini içeren detaylı bir fizik muayene yapar. Bu muayenelerde eğer bir bulgu görülürse doktor buna yönelik test ve tedavi düşünebilir.

Örnek fizik muayene bulgusu anal fissürdeki gibi olabilir. Anal fissür gibi hastalıklar fizik muayene ile teşhis edilebilir. Anal fissür gözle bakıldığı zaman gözyaşı damlası şeklinde görülmektedir. Bu tipik görüntü tanı koydurucu olabilmektedir. Buna ek olarak büyümeler de gözle görülebilir.

Daha sonra doktor çok fazla sebebi olabilecek bu durumun altta yatan muhtemel sebeplerini araştırmak için bazı tetkikler yapar.

Bu tetkikler aşağıdaki gibi olabilir:

Laboratuvar testleri: Hastanın kanı alındıktan sonra değerlendirilmek üzere laboratuvara yollanır. Kanda enfeksiyon veya anemi (kansızlık) gibi bulgular olabilir. Bu durum değerlendirilmelidir.

Gaitada Gizli Kan Testi: Bazı kolon kanserlerinde kanama gözle görülebilecek seviyede değildir. Kanın içinde bir şekilde gizli halde bulunur. Bu belirsiz olan kanama uzun süre devam ederse anemi meydana gelebilir. Bu sebeple oldukça sinsi ve tehlikelidir. Kişinin dışkısını laboratuvarda inceleyerek bu durum saptanabilir.

Anoskopi: Anoskop adı verilen cihaz ile doktor rektum ve anüsü yakından inceleyebilir. Doktorun çıplak gözle göremeyeceği problemleri görmeye  yardımcı olmak için anüse yerleştirilen tüp gibi ve ucunda kamera olan bir cihaz ile muayene edilme işlemidir.

Esnek sigmoidoskopi: Doktor küçük bir kamera içeren ince, esnek tüpsü bir cihazı makattan kalın bağırsağa doğru ilerletir. Sigmoid kolon adı verilen rektumdan sonra gelen kalın bağırsağı kısmında meydana gelen tümör, kanser veya başka bir problem bu teknikle gözlemlenebilir.

Kolonoskopi: Doktor kalın bağırsağın tamamını incelemek için makattan içeriye esnek bir tüp yerleştirir. Bu tüm kalın bağırsağın herhangi bir yerinde ne tür bir problem olduğunu gözlemlemek için oldukça önemli bir yöntemdir. Sebebi bulunamayan makattan kan gelen kişilerde sıklıkla kullanılır.

EndoskopiMakattan gelen kan eğer bir yemek borusu, mide veya duodenumdan kaynaklanıyorsa bu test yapılabilir. Bu test yapılırken ucunda bir kamera olan ince bir tüp ağızdan duodenuma kadar uzatılır. Doktor olası problemi görebilir.

Makattan Kan Gelme Tedavisi

Makattan kan gelmenin tedavisi direk bir ilaç veya direk bir yöntem ile yapılamaz. Çünkü bu bir hastalık değildir. Bu bir hastalığın belirtisi ve bulgusudur. Bu sebeple tedavi de altta yatan sebebi iyileştirmeli ve bunun belirtisi olan makattan gelme durumu da bitmelidir.

Doktorlar altta yatan hastalığı bulduğunda tedavi planlarken, hastalığın tekrar nüks etmemesi, kişinin varsa ağrılarını azaltmayı ve eğer cerrahi düşünülüyorsa kısa sürede hayata dönüşü amaçlar.

Kabızlık ve anal fissür tedavisi: En basit  tedavi kişinin kabızlığını çözerek başlar. Kişinin kabızlığını çözmek için liften zengin yiyecekler önerilir.  Bununla birlikte kişinin sıvı alımını arttırması gerekir. Bu önlemler alınarak anal fissür adı verilen çatlakların kısa sürede iyileşmesi sağlanabilir.

Özellikle dışkılamadan belli bir süre sonra günde birkaç kez 10 ila 20 dakika gibi bir süre ılık suya oturabilir. Bu sfinkter adı verilen kas grubunun gevşemesini ve bu çatlakların iyileşmesini hızlandırabilir. Eğer bu basit yöntemler ile çatlaklar iyileşmezse doktor değerlendirmesine bağlı olarak ileri yöntemler denenebilir. Bu ileri yöntemlerden birisi cerrahi tedavidir.

Nitrogliserin tedavisi: Genellikle fissür tedavilerinde kullanılan bir ilaçtır. İyileşmeyi hızlandırır.

Tansiyon ilaçları: Tansiyon düzenleme etkilerinin yanında sfinkter adı verilen kasların gevşetilmesinde de kullanılabilir. Anal fissür veya hemoroid gibi hastalıkların tedavisinde kullanılabilir.

Topikal anestezik kremler: Ağrının geçici olarak azaltılması için hastaya verilebilir. Amaç hastanın geçici olarak ağrılarının azaltılması ve rahatlatılmasıdır.

Botulinum toksin tip A (Botox): Bu tedavide clostridium botulinum adı verilen bir bakterinin salgıladığı ve kasları paraliziye (felç) götürecek son derece güçlü bir sıvı hastanın anal sfinkter kasına enjekte edilir. Bunun enjeksiyonu sonucunda anal sfinkterler geçici bir süre paralizi olur. Bu durum da iyileşmeyi oldukça kolaylaştırır.

İltihabi Bağırsak Hastalıklarının Tedavisi: Crohn ve Ülseratif kolit olmak üzere iki tip olan bu hastalık grubunun tedavisinde sulfasalazin adı verilen bazı ilaçlar ve bu ilaçlarla birlikte bazı bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlar kullanılabilir.

Cerrahi: Altta yatan bağırsak kanserleri, tümörler veya anal fissürler gibi normal tedavi yöntemlerine dirençli durumlar sonucunda meydana gelen makat kanamalarında hastalığa uygun cerrahi teknik uygulanabilir.

Makattan Kan Gelme Tedavi Edilmezse

Rektal kanama tedavi edilmediğinde ciddi probleme neden olabileceği sebeplerden dolayı doktorların makattan kan gelme sebebini çözdükten sonra hastaya verdiği tedavinin uygulanması oldukça önemlidir. Bu tedaviler uygulanarak rektal kanamanın komplikasyonları azaltılabilir veya önlenebilir.

Rektal kanama komplikasyonları şunları içerir:

  • Bazı anal çatlaklara bağlı olarak makattan kan gelme durumlarından hasta tedavi edilmezse çatlaklar anormal yol anlamına gelen anal fistüllere dönüşebilir. Bunun dışında hemoroidlerin tedavi edilmediği durumlarda hastanın hayat kalitesi olumsuz etkilenir. Günlük hayattan geri kalma gibi durumlar meydana gelir. İş başarısı etkilenir.
  • Şiddetli veya gizli kanamanın uzun sürmesi durumunda kişi kan hücrelerini kaybetmiş olur. Bunun sonucunda da anemi (kansızlık) gelişir. Anemi kişide uzun süren bir yorgunluk hissi bunun yanında günlük işlerini yapamayacak kadar etkili bir halsizlik yapar.
  • Kan nakli ihtiyacına gerek duyulabilir. Bu aslında tam anlamıyla bir komplikasyon değildir. Ancak ciddi bir durumdur. Vücut hücrelerine oksijen taşıyacak kan hücreleri yeteri kadar olmazsa dokular oksijensizlik çekebilir. Bu durumda kan hücrelerini artırmak için kişiye uygun olacak kan hücreleri transfer edilmelidir.
  • Kanserin yayılmasına fırsat tanınmış olabilir. Bir kanserin ilk çıktığı dokudan başka bir dokuya sıçramasına metastaz denir. Erken tedavi edilmemiş kanserlerde metastaz riski yüksektir. Bu sebeple tedavi de oldukça zorlaşır. Kanser evre atlamış olur. Bu sebeple erken teşhis ve tedavi makattan kan gelmesinin sebebi kanser olduğu durumlarda önem kazanır.
  • Hasta şok tablosuna girebilir. Aşırı kanamaya ve buna bağlı olarak kansızlık sonucunda dokulara yeteri kadar oksijen gidemez bunun sonucunda da kişilerde şok tablosu gelişir.

Makattan Kan Gelmesine Ne İyi Gelir?

Aşağıdaki yöntemler ve besinler makattan kan gelmesi durumuna sahip kişiler için iyi olabilir.

Bunlar:

  • Bilinen etkili yöntemlerden birisi olan sıcak bir suya oturmaktır. Bu suyun sıcaklığı kişiyi rahatsız etmeyecek derecede olmalıdır. Bununla birlikte kişi tuvaletten belli bir süre sonra 10 ila 20 dakika gibi bir süre günde 2 kez bunu uygulayabilir. Bu kişinin anal sfinkterlerini gevşetmesine yardımcı olur. Bu sayede kişide eğer anal fissür varsa daha kolay ve çabuk iyileşir.
  • Bol lif içeren gıdaları tüketmek bağırsak hareketlerini düzeltmeye yardımcı olabilir. Kabızlık gibi sorunlarla uğraşan kişiler bu gıdaları tüketebilir: keten tohumu, tam tahıllı gevrekler, yeşil yapraklı sebzeler.
  • Anal fissür gibi bazı hastalıklara bağlı olarak makattan kan geliyorsa kişi su alımını artırmalıdır. Günde 3 litre civarı su içmek bu hastalığın çabuk iyileşmesine yardımcı olabilir.
  • Çorba gibi sıvı yiyecekler tüketilerek bağırsakların rahatlaması sağlanabilir.
  • Bir kişi eğer fazla kilolu yani obeziteye sahip ise kilo vermesi kabızlık ve hemoroid gibi bazı hastalıkları geriletebilir. Bu sayede kişinin şikayetleri de azalmış olur.

Makattan Kan Gelmesine Ne İyi Gelmez?

Aşağıdaki yöntemler ve besinler makattan kan gelmesi durumuna sahip kişiler için kötü sonuçlara neden olabilir.

Bunlar:

  • Stres gibi bazı faktörler kabızlığı arttırabilir. Hemoroidleri olan kişilerin belirtilerini arttırabilir. Bu sebeple stresten uzak bir hayat gereklidir.
  • Sigara vücuttaki iltihabi reaksiyonları içerdiği nikotin sayesinde tetiklemektedir. Bu sebeple rektal kanamaya sahip kişiler iltihabi reaksiyonların ilerlemesi ihtimali olduğu için sigara içmemelidir.
  • Kahve tüketmek şikayetleri arttırabilir. İçerdiği kafein sayesinde kişinin şikayetlerini arttırabilir.
  • Uzun süre oturmak hemoroid gibi bazı hastalıkları şiddetlendireceği için tavsiye edilmez. Uzun süre oturmayı gerektirecek işlerde çalışan kişiler ara ara mola vermelidir. Ayağa kalkıp uzun süre oturmayı engellemelidir.
  • Ağır baharat içeren yiyecekler bazı hastalıkların şiddetlenmesine yardımcı olabilir. Hastaların şikayetlerini arttırabilir.

Makattan Kan Gelme İlaçları

Makattan kan gelme durumu bir hastalığın belirtisi olduğu için direk kullanılan bir ilaç bu sorunu çözmeye veya şikayetleri azaltmaya yardımcı olmayabilir. Altta yatan hastanın kesin tedavisi yapılırsa makattan kan gelme durumu da ortadan kalkabilir. Bu  sebeple ilaçlar diğer hastalıkların iyileşmesini hızlandırmaya ve ağrıyı azaltmaya yönelik olarak hastaya doktor tarafından reçete edilir.

Bu ilaçlar:

Nitrogliserin: Anüse ve fissürün olduğu yere dışarıdan nitrogliserin tedavisi uygulanabilir. Bu fitil tedavisi olabilir. Nitrogliserin fissüre kan akışını arttırmayı ve iyileşmeyi hızlandırmayı sağlayabilir. Bununla birlikte anal sfinkter de rahatlayabilir. Nitrogliserin genellikle diğer önlemler başarısız olduğunda tercih edilen bir ilaç tedavisidir. Şiddetli olabilen baş ağrısı yan etkileri arasındadır.

Tansiyon ilaçları: Oral veya fitil olarak uygulanabilen nifedipin ve diltiazem gibi kan basıncını düzenleyen ilaçlar anal sfinkterin rahatlamasına yardımcı olabilir. Bu ilaçlar ağızdan alınabilir veya fitil olarak makata yerleştirilir. Nitrogliserin etkili olmadığında veya önemli yan etkilere neden olduğunda kullanılabilir.

Topikal anestezik kremler: Lidokain hidroklorür gibi topikal anestezik kremler ağrının giderilmesine yardımcı olabilir. Bu aslında bir geçici lokal anestezik maddedir.

İltihabi Bağırsak Hastalıklarının Tedavisi: Crohn ve Ülseratif kolit olmak üzere iki tip iltihabi bağırsak hastalığı vardır. Bu hastalığın tedavisi tam olarak yapılamaz. Kişi hayatı boyunca bu hastalıkla mücadele eder. Ancak bazı ilaçlar vardır ki kişinin bağırsağında gelişen bu iltihabi reaksiyonları engellemek ve hastanın belirtilerini azaltıp onu rahatlatmak için kullanılır.

Bu ilaçlar:

  • Aminosalisatlar: Bağışıklık hücrelerini engelleyerek kişinin iltihabi yükünü hafifletip hastalığın tedavisini sağlamasa da kişiyi uzun dönemde rahatlatır.
  • İmmunosupresifler: Bunlar da kişinin kendi bağışıklık sistemini baskılayarak iltihabi reaksiyonları azaltmayı amaçlayan ilaçlardır. Bu ilaçlar kişiyi hastalıklara karşı dirençsiz hale getirir. Kişi gribal enfeksiyonları bile zor atlatabilir. En sık kullanılan immunosupresifler: kortikosteroidler, siklosporin, takrolimus, mikofenolat

Makattan Kan Gelme Ameliyatı

Diğer tedavilere dirençli kronik bir anal fissürünüz varsa veya belirtileriniz şiddetli ise, doktorunuz ameliyat önerebilir. Hastalığa göre cerrahi de değişir.

Anal fistül cerrahisiDoktorlar genellikle spazmı ve ağrıyı azaltmak ve iyileşmeyi desteklemek için anal sfinkter kasının küçük bir kısmını kesmeyi içeren yanal iç sfinkterotomi (LIS) adı verilen bir cerrahi teknik uygular.

Lazer ile hemoroid tedavisiBu tedavi hemoroidleri cerrahi yöntemler ile iyileşmeyen kişilerde lazer ile yapılan bir ameliyattır. Bu ameliyat yapılmadan önce ilaçlar ile kişinin bağırsakları boşaltılır. Hastanın anüsüne lokal anestezi yapılır ve o bölgede ağrı olmaması sağlanır. Hemoroidlerin çıkıntıları lazer ile kesilir. Daha sonra dikilme işlemi başlar. Hasta kısa sürede hayatına devam edebilir.

Poliplerin kolonoskopi ile çıkartılması: Kolonoskop adı verilen ucunda kamera olan bir alet kalın bağırsakta kanama sebep olan poliplerin çıkarılmasına yardımcı olabilir.

Hamilelikte Makattan Kan Gelme

Hamileler de nadiren de olsa makattan kan gelme durumları görülebilir. Hamilelik sırasında makattan kan gelme durumu tipik olarak rektal bölgede alışılmadık derecede şişmiş kan damarları olan hemoroidlerden kaynaklanır. Hemoroidler hamilelik sırasında, özellikle son üç aylık dönemde ve doğumdan sonraki haftalarda nispeten yaygındır. Bu şişmiş damarların çeperleri bu genişlemelere dayanamadığı zaman sızıntılar ve kanamalar görülebilir. Bu kan genellikle dışkı üzerinden veya tuvalet kağıdı üzerinde gebe tarafından fark edilebilir. Bu durumu fark eden gebenin doktora başvurması gerekir.

Bununla birlikte hamilelikte yaygın olarak görülebilen kabızlık da bir rektal kanama durumuna dönüşebilmektedir. Gebelerin liften fakir diyetler ile beslenen gebelerde sert dışkıya bağlı olarak anal fissürler meydana gelebilmektedir. Bu durum da kendini rektal kanama olarak gösterir.

Hamilelikte hemoroid ve anal fissürlerin kanamasını nasıl önleyebilirim gibi sorularınız varsa aşağıdaki önerileri dikkate alabilirsiniz.

Bu öneriler:

  • Her gün tahıl ve ekmek gibi yüksek lifli yiyeceklerin yanı sıra taze meyve ve sebzeler yiyin.
  • Bolca su içmek oldukça önemlidir.
  • Her gün bir bardak meyve suyu (özellikle kuru erik suyu) da yardımcı olabilir.
  • Düzenli egzersiz, yürüyüş, yüzme ve yoga kabızlığı hafifletebilir.

Yukarıdaki basit davranışsal tedavi yöntemleri işe yaramadığında bir doktor tarafından ileri tedavi yöntemleri düşünülebilir ancak gebelikte bebeğe zarar vermemek esastır.

Hamilelikte oluşan rektal kanama durumları gerekli önlemler ve tedaviler uygulandığında hamilelik sonrasında altta yatan sebebin gerilemesine bağlı olarak geriler.

Çocuklarda Makattan Kan Gelme

Çocuklarda da makattan kan gelme durumları meydana gelebilmektedir. Bu durum olduğunda çocuğun korkması muhtemeldir. Bununla birlikte çocuğun ailesine bu durumu söylememesi ve utanması da olayı zorlaştırır. Bu durum altta yatan sebebin ilerlemesine sebep olabilir.

Yetişkinler de olduğu gibi makattan kan gelme durumunun altında yatan sebep çocuklarda da benzerdir.

Bu sebepler aşağıdaki gibi olabilir:

  • Enfeksiyonlar: Çocuklarda makattan gelme durumunun altında ciddi bir bakteri olabilir. Bu olası bakterileri türleri: Shigella, Salmonella veya Campilobakter olabilir.
  • Anal fissürler: Çocuklarda yaygın bir makat kanaması sebebi anal çatlaklar olarak bilir. Bunun altında yatan sebep genellikle kabızlıktır.
  • KabızlıkSağlıklı ve liften fakir beslenen çocuklarda kabızlık ve buna bağlı olarak sert dışkılama görülebilir. Bu da makatta zorlanmaya ve çatlamalara sebebiyet verebilir.
  • HemoroidlerÇocuklarda çok nadiren makat kanamalarına sebep olabilir.
  • Polipler: Nadiren de olsa çocuklarda görülebilir ve rektal kanamalara sebep olabilir.
  • İltihabi bağırsak hastalıkları: Kronik bir bağırsak rahatsızlığı olan bu grup hastalıklar rektal kanamalara sebebiyet verebilir.
  • Meckel divertikülü: Bir doğumsal problem olan meckel divertikülü çocuklarda rektal kanamalara sebebiyet verebilir.

Bol miktarda sıvı içmek, lifli yiyecekler yemek ve düzenli egzersiz yapmak kabızlığı, hemoroidleri ve anal fissürleri tedavi etmeye ve önlemeye yardımcı olabilir. Makat alanını temiz tutmak ve merhem uygulamak ağrıyı hafifletebilir ve iyileşmeyi hızlandırabilir. Nadiren, bir anal fissür iyileşmezse çocuklarda da doktor ameliyat önerebilir.

Bebeklerde Makattan Kan Gelme

Bebeklerde makattan kan gelme durumu görülebilir. Bu durum geliştiğinde aile ciddi bir paniğe kapılabilir. Altta yatan sebebi araştırmak için ailenin bu durumu fark ettiği an direk bir çocuk hastalıkları uzmanı ile görüşmesi gerekir.

Bu gerçekten bir kan mı yoksa bazı meyve suları gibi besinlerden kaynaklı bir yanılgı mı doktor bunu anlamak için öncelikle gaita örneği için laboratuvar tetkikleri ister. Bunun gerçekten bir kan olduğu anlaşıldıktan sonra altta yatan sebep araştırılır.

Bebeklerde de diğer yaş gruplarında olduğu gibi en sık görülen sebepler benzerdir. Enfeksiyonlar, kabızlık, kabızlığa bağlı anal fissürler yaygın nedenlerdendir.

Çocuklarda tedavide enfeksiyonlar için bakteri türlerine uygun bazı antibiyotikler kullanılır. Bununla birlikte eğer kabızlık varsa bebeğin beslenmesinin düzenlenmesi sağlanır.

Genellikle tedavide başarı yetişkinlere oranla yüksektir.

Makattan Kan Gelme için Hangi Doktora Gidilir?

Aşağıdaki şikayetleriniz ve belirtileriniz varsa mutlaka bir Genel Cerrahi uzmanı ile görüşmeniz gereklidir. Doktor altta yatan hastalığın tespiti için gerekli tetkikleri saptayıp tedavi ettiği takdirde rektal kanama yani makattan kan gelme şikayetleri de geriler.

Bunlar:

  • Kişi tuvaletini yaparken makattan kan gelmesi.
  • İç çamaşırında kan lekesi görme şikayeti olması.
  • Tuvalet kağıdında kan görme.
  • Katran renginde koyu ve siyah dışkılama durumu.

Dışkının üzerinde kırmızı renkte veya çizgilenmeler şeklinde kan görülmesi durumunda mutlaka bir doktor ile görüşmek gereklidir.

Makaleyi faydalı buldun mu?
7
0
Makeleyi Paylaşın

Makattan kan gelmesi ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Makattan Kan Gelmesi Ne Anlama Gelir?

Makattan kan gelmesi altında yatan bir sebebe bağlı olarak tuvalet esnasında veya günlük yaşamda iç çamaşırını kirletme  gibi durumlarda hastanın kan görmesidir.  Makat yani anüs kişinin sindirim sisteminin son halkası yani vücudun atıkları dışarıya dışkı ile attığı yerdir.  İnsanın sindirim sisteminin herhangi bir yerindeki problem veya hastalık kendini makatta kanama olarak gösterebilir.

Ass. Dr. Samet Töken