Kanser Hastalarında Beslenme Nedir?

Kanser hastaların ihtiyaç duydukları vitamin, mineral ve proteinlerin alınması, tedavi sürecinde hastalığa karşı mücadelede büyük avantaj sağlamaktadır.

Kanserin hangi türüne sahip olunursa olunsun, beslenme tedavi açısından çok önemlidir. Hastaların ihtiyaç duydukları vitamin, mineral ve proteinlerin alınması, tedavi sürecinde hastalığa karşı mücadelede büyük avantaj sağlamaktadır. Ancak bazı durumlarda, hastaların günlük olarak ihtiyaç duydukları besin maddelerini almaları mümkün olmamaktadır. Özellikle tedavi sürecinde hastalara verilen kemoterapi gibi ilaçlar, hastalarda beslenme sürecini olumsuz etkileyebilmektedir. Bu durum, kanser hastalarında kilo kaybına neden olabilmektedir. Kanser hastalarında kilo kaybı, uzman hekimler tarafından istenilen bir durum değildir.  

Bu nedenle, tedavi sürecinde kanser hastalarında beslenme tedavisi uygulanabilmektedir. Tedavinin en iyi şekilde ilerlemesi için, takviye beslenme ürünleri, uzman hekim tarafından reçete edilmektedir. Bu ürünler halk arasında mama olarak adlandırılmaktadır ve yalnızca 6 ay süreli sağlık kurulu ile temin edilebilmektedir. Sağlık raporunda, beslenme ürünün adı, hastanın günlük olarak alması gereken kalori ihtiyacı ile raporlu mamanın günlük kullanım miktarı belirtilmektedir. Hastalar bu raporlar beraber 1 ay kullanacakları dozu eczanelerden alabilmektedir. 

Kanser hastalarında beslenme tedavisinde, onkologlar tarafından reçete edilen bu ürünler aslında mama değildir. Tam destekli beslenme ürünleri olarak adlandırılan bu maddeler, vücudun ihtiyacı olan besin öğelerini içermeleri sayesinde vücuda güç ve direnç veren özel ürünlerdir.   

Kanser Hastalarında Beslenme Nasıl Olmalıdır?

Kanser hastaları, uygulanan tedavilerin de etkisiyle besin alımlarına dikkat edememekte ve buna bağlı olarak aşırı kilo kaybına maruz kalmaktadır. Dolayısıyla, kanserde hastalığın tanısı konulduktan sonra mutlaka beslenme ve diyet uzmanından yardım alınması önerilmektedir. Uzman hekim bu tür hastalarda biyokimyasal analizlerle hastanın gidişatını incelemekte ve değerlendirmektedir. Bu değerlendirmelerin sonucunda hastalara özel olarak beslenme planları oluşturulmaktadır.  

Kanser hastalarında beslenme sürecinde, öğünlerin içeriklerine mutlaka özen gösterilmelidir. Hastaların dengeli ve yeterli beslenmeleri, onkoloji hastalarında tedaviye devam edebilmeleri için ihtiyaç duyulan enerjinin alınmasını sağlamaktadır. Bunun yanı sıra, uygulanan güçlü tedavilerin yan etkilerinin tolere edilmesi ancak bu şekilde sağlanmaktadır. Dolayısıyla, gıda çeşitliliği, öğün sayısı ve içeriği hastalar için önemlidir. Kanser hastalarında beslenme süreci şu şekilde olmalıdır; 

Kanser Hastaları Protein Alımı

Protein alımının vücutta hücre yenilenmesi sırasında büyük bir rol oynadığı bilinmektedir. Kanser tedavisi gören hastaların, zarar gören hücrelerinin yenilenmesi için protein tüketimine özen göstermeleri gerekmektedir. Onkoloji servisinde tedavi gören hastalar, sağlıklı bireylere göre daha fazla proteine ihtiyaç duymaktadır. Bunun yanı sıra kas yıkımının gerçekleşmemesi için de protein tüketilmesi gerekmektedir. Kanser hastalarında beslenme sürecinde günlük olarak; yumurta, peynir, kırmızı et ve kurubaklagiller tüketmeleri gerekmektedir. Protein bakımından zengin gıdaların tüketilmesi, günlük yeterli proteinin alınması hastalığın tedavi süreci üzerinde olumlu etkilere sahip olacaktır. 

Kanser Hastaları Karbonhidrat ve Yağ Alımı

Hastalara onkologlar tarafından kanser tanısı konulduktan sonra, devam edilen bir diyet programı varsa bırakılmalıdır. Çünkü sağlıklı kişilere verilen diyetlerde kısıtlanan karbonhidrat ve yağ alımı, kanser hastalığının tedavisinde oldukça gerekli görülmektedir. Bu iki besin maddesi, istemsiz kilo kaybının oluşmasını engellemektedir. Ayrıca vücudun kaybettiği enerjiyi yeniden kazanabilmesi için karbonhidrat ve yağ tüketimi gerekmektedir. Yemekler sırasında fazla tüketimi sağlanamıyorsa bu eksik, yağlı ve kabuklu kuruyemişler ile tolere edilebilmektedir.  

Hastaların, tedavi sırasında yorgunluk hissetmemeleri için ihtiyaç duydukları enerjiyi karbonhidrat içeren besinlerden almaları gerekmektedir. Bu nedenle kanser hastalarına; patates, makarna ve tahıllar gibi yüksek oranda karbonhidrat içeren besinleri yemeleri tavsiye edilmektedir. Aynı şekilde hastaya uygun beslenme biçimi ve hangi gıdalara yönelmesi gerektiği ile ilgili doktorun tavsiyeleri dinlenmelidir.

Kanser Hastaları Vitamin ve Mineral Alımı

Kanser hastalarında düzenli beslenme tedavi sürecinin bir parçasıdır. Hastalar, düzenli ve dengeli beslenmelerini sağlayabilmek için mutlaka vitamin ve mineral alımına özen gösterilmelidir. Bu ihtiyacın karşılanması için hastaların günde 2 porsiyon meyve ve 3 porsiyon sebze tüketmeleri gerekmektedir. Kanser hastalarında 3 ana öğünün yanında, 3 ara öğün de yapmaları önerilmektedir. Bu öğünlerde mutlaka mevsim sebzelerinin ve meyvelerinin tüketilmesi fayda sağlamaktadır.  

Kanser Hastaları Günlük Su Tüketimi

Kanser hastalarında beslenme sürecinin ayrılmaz bir parçası ise su tüketimidir. Çünkü tedavinin yan etkileri ancak bu şekilde tolere edilebilmektedir. Özellikle onkoloji hastalarında sıklıkla görülen ishal ve cilt kuruluğunun etkileri, su tüketimi ile minimize edilmektedir. İshal nedeniyle yorgun düşmek istemeyen hastaların günde en az 2.5 litre su içmeleri gerekmektedir. Kanser hastaları, aldıkları tedaviler nedeniyle tat alma duyularında değişiklik yaşayabilmektedir. Bu nedenle hastalarda su tüketimi bazı durumlarda zorlaşmaktadır. Suyu tek başına tüketmekte zorlanan hastaların, içine elma, nane gibi aroma verecek yiyecekleri ekleyerek içmeleri önerilmektedir. Bunun yanı sıra taze meyve ve sebze suları da bu süreçte tüketilebilir. 

Kanser Hastaları Uzman Beslenme Tedavisi

Kanser hastalarının en çok karşılaştıkları durumların başında iştahsızlık ve hızlı kilo kaybı gelmektedir. Eğer günlük alınan besinler, ihtiyacı karşılamıyorsa uzman desteği alınmalıdır. Uzman hekimin reçete edeceği özel gıda takviyeleri ile bu sürecin en sağlıklı şekilde atlatılması sağlanmaktadır.  

Kanser Hastalarında Beslenmeye Karşı Ortaya Çıkan Problemler 

Kanser hastaları, beslenmeyi güçleştiren birtakım problemlerle karşılaşmaktadır. Özellikle uygulanan güçlü tedavilerin yan etkileri hastalarda beslenme sürecini zorlaştırmaktadır. Bunun yanı sıra hastalığın türüne bağlı olarak gelişen semptomlar da hastaların gıda alımı önünde engel oluşturabilmektedir.  

Kanser hastalarında beslenmeye karşı ortaya çıkan problemler şu şekilde sıralanmaktadır;  

  • Hastalarda yutma ve çiğneme güçlüğünün oluşması. 
  • Ağız içinde yaralar oluşması.
  • Tedaviye bağlı tat alma duyusunda değişiklik oluşması. 
  • İştahsızlık yaşanması. 
  • Doyma hissinin hızlı oluşması. 
  • Açlık hissedilmemesi. 
  • Mide bulantısı ve kusma problemlerinin ortaya çıkması.  

Onkoloji hastalarında özellikle tat alma duyusundaki değişiklik, beslenme sürecinin yanı sıra, su tüketimini de azaltmaktadır. Bu tür vakalarda su metalik bir tat alabilmektedir. Bunun yanı sıra acı tatlar daha çok hissedilirken, tatlı gıdaların lezzetleri ise çok daha az alınmaktadır.  

Kanser Hastalarında Beslenme Sürecinde Tüketilmemesi Gerekenler

Kanser hastalarının bazı gıda ürünlerini tüketmeleri önerilmemektedir. Bunun nedeni bazı gıdaların, tedavi sürecinde alınan ilaçlarla etkileşime girmeleri ihtimalidir. Ayrıca hastalığın olumsuz etkileri bu gıda maddeleri yüzünden artış gösterebilmektedir. Kanser hastalarının tüketmemesi gereken besin maddeleri şunlardır;  

  • Sarımsak (Özellikle lenfoma tedavisi gören hastaların tüketmeleri önerilmemektedir.)
  • Soya ve keten tohumu (Özellikle meme, rahim ve yumurtalık kanseri tedavisinde tüketilmemelidir.)
  • Sarı kantaron otu (Tüm kemoterapi ilaçları ile etkileşime girebileceği için tüketilmemelidir.)
  • Ginseng, kedi otu ve ekinezya (Kanser hastalığında kullanılan birçok kemoterapi ve akıllı molekül ilaçları ile etkileşim gösterecekleri için tüketilmemelidir.)
  • Greyfurt (Kemoterapi ilaçları ile etkileşim gösterdiği için tüketilmemesi gereken besinler arasındadır.)
  • Mabet ağacı yaprağı (Ginkgo biloba olarak da bilinen ve çay olarak içilen bu madde, kemoterapi ve akıllı ilaçlarla etkileşim göstermektedir.)
  • Isırgan otu (Tedavide kullanılan ilaçlarla etkileşime girdiği için, olumsuz etkiler ortaya çıkarmaktadır.)

Ayrıca kanser hastalığı tedavisi sırasında, alkol ve sigara gibi zararlı maddelerin tüketimi tamamen kesilmelidir. Bu maddeler, kanser hastalığına doğrudan yol açabildikleri gibi, hastalığın tedavisi sırasında da olumsuz etkiler doğurmaktadır. Tedavi döneminde, alkol ve sigaranın azaltılması değil, kesinlikle tamamen bırakılması gerekmektedir. Kanser hastalarında beslenme düzeni ve şekli hastanın o anki durumu da göz önünde bulundurularak ve doktorun önerdiği tavsiyelere uyarak gerçekleştirilmelidir.

Makaleyi faydalı buldun mu?
1
0
Makeleyi Paylaşın

Kanser Hastalarında Beslenme ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Kanser hastalarında kilo denetimi neden önemlidir?

Kanser hastalarında kilo denetimi, tedavinin en iyi şekilde devam edebilmesi için büyük bir önem taşımaktadır. Hastalarda fazla kilo kaybı görülmesi, tedavi sürecini de aksatmaktadır. İhtiyaç duyulan besin miktarının, farklı nedenlere bağlı olarak alınamaması, hastalarda enerji kaybına neden olmaktadır. Bunun yanı sıra kilo denetimi, hastaların bağışıklık sistemlerinin güçlü tutulması açısından da oldukça önemlidir.

Dr. Merve Ergüven

Kanser hastalarında kilo kaybı engellenebilir mi?

Kanser hastalarında kilo kaybı, zor da olsa engellenebilir. Hastaların beslenmeleri yetersizse ve günlük kalori ihtiyaçlarının tamamını alamıyorlarsa bu durumu uzman hekime bildirmeleri gerekmektedir. Bu tür durumlarda kanser hastalarında beslenme tedavisi uygulanmaktadır.

Dr. Merve Ergüven

Kanser hastalarında mide bulantısı neden olur?

Kanser hastalarında yaygın olarak görülen ve beslenmenin önünde büyük bir engel oluşturan mide bulantısının oluşmasında iki temel etken bulunmaktadır. Bunlardan birincisi hastalığın kendisidir. İkincisi ise alınan tedavilerin yan etkileri arasında mide bulantısının bulunmasıdır. Hastaların tedavi sürecinin etkili bir şekilde devam etmesini sağlamaları için mide bulantısını kontrol altına almaları gerekmektedir. Bunun için uzman hekime danışarak, ilaç desteği alınabilmektedir.

Dr. Merve Ergüven