EGG

EGG Nedir?

Beyindeki elektriksel faaliyetleri inceleyen EEG, elektroensefalogram’ın kısaltmasıdır. Beyinde uyku ya da uyanıklık halinde farklı şekillerde elektriksel titreşimler meydana gelir. Beyindeki sinir hücreleri tarafından elektriksel faaliyetler ortaya çıkar. Meydana gelen bu titreşim dalgalarının kağıt üzerinde görüntülenerek kayıt altına alınırken elektroensefalograf cihazı kullanılır.

Bir insan vücudunda 10 milyardan fazla sinir hücresi bulunur. Beyinde bulunan sinir hücreleri 50000 sinir hücresi ile iletişim kurarken ortaya elektriksel dalgalar çıkar. EGG alfa dalgası ölçümü yapılarak dalgaların bulundukları konumu ve türünün incelenmesi sağlanır. EGG çekimi ile elde edilen EGG artefakları (doğal olmayan doku) sayesinde hastaya doğru tanı konulur.

EGG Neden Çekilir?

Beyindeki anormal elektriksel faaliyetlerin gözlemlenmesi ve hangi hastalıklara yol açtığının incelenmesi amacıyla EGG çekilir. Beyin sinirlerinin oluşturduğu elektriksel titreşimlerin bozulması ile ortaya çıkan hastalıkların teşhis edilmesinde kolaylık sağlar. Özellikle manyetik rezonans (MR) ve bilgisayarlı tomografi (BT) gibi görüntüleme işlemlerinin yetersiz kalması halinde EGG çekimi yapılır.

EGG Bozukluğu Nedir?

Yapılan muayene sonucunda beyin nöronlarını etkileyen nörolojik hastalıklar, epilepsi hastalığı, beyin ölümü, bilinç bozukluğu ve psikiyatrik hastalıklardan şüphe edilmesi halinde doktor hastada EGG bozukluğu olup olmadığını araştırmak için EGG testi çekilmesini isteyebilir. Otizm gibi rahatsızlıklar EGG çekimi ile ortaya koyulmaktadır. Olması gerekenin dışında verilere ulaşılması durumunda EGG bozukluğu ve nedeni üzerine yoğunluk gösterilir.

EGG Hangi Hastalıkların Teşhisinde Kullanılır?

EGG tek başına bir tanı yöntemi olduğu gibi farklı rahatsızlıklar hakkında doğru tanı koyabilmek adına yardımcı bir uygulama da olmaktadır. EEG’nin kullanıldığı rahatsızlık ve hastalıklar aşağıdaki gibidir:

• Epilepsi (sara) hastalığı ve epilepsi ameliyatı öncesi
• Ameliyat esnasında beyin aktivitelerini ölçmek için
• Senkop (bayılma)
• Epilepsi ile non-epileptik atakların ayırt edilmesi
• Geçici istemik (damarın bloke olması durumunda ortaya çıkan şikayetler) ataklar
• Tik ve kore gibi non-epileptik bozukluklar
• Epizodik (bellek) hareket bozukluğu 
• Uyku bozuklukları
• Unutkanlık
• Konsantrasyon bozukluğu
• Santral sinir sistemi iltihabı
• Migren tipi baş ağrılarının nedenlerinin bulunması
• EGG yapılması gereken nörolojik diğer hastalıklar
• Beyin ölümü yaşanıp yaşanmadığına karar verilmesi aşamasında 
• Koma
• Kafa yaralanmasına bağlı beyin travmaları
• Beyin diskfonksiyonuna (fonksiyon bozukluğu) neden olan ensefalopati (beyin hastalığı) hastalıkları
• Felç (inme)
• Bilinç ve algı bozuklukları
• Dikkat dağınıklığı
• Bayılma vakalarının incelenmesi
• Demans (sosyal aktiviteyi olumsuz etkileyen hafıza sorunları)
• Psikojenik ataklar (Psikolojik nedenli)
• Psikiyatrik hastalıklar yer alır.

EGG Çekimi Nasıl Yapılır?

Hastalıkların tedavi edilmesi için öncelikle hastalıklara yol açan nedenlerin bulunması gereklidir. Beyin sinirlerinden kaynaklı hastalıkların tanısının yapılabilmesi için EGG çekimi yapılmasına ihtiyaç duyulur. EGG çekimi esnasında net bir görüntü elde edilebilmesi için en önemli unsur hastanın hareketsiz bir şekilde durmasıdır. Halk arasında EGG çekimi esnasında hastaya elektrik verildiği sanılır. Oysa beyne elektrik verilmez, beyindeki elektriksel dalgalar elektrotlar yardımı ile görüntülenir. Hasta uyanıkken ya da uyku halindeyken EGG testi yapılabilir. Ayrıca hasta günlük işlerini yaparken ya da farklı bir şeyle ilgilenirken de çekim yapılarak nöronların doğal hali görüntülenir. Uyanık halde yapılan çekimler fiziksel hastalıkların teşhisinde yapılırken uyku halinde yapılan çekimler ise nörolojik hastalıkların teşhisinde yapılır.

EGG Çekimi Öncesi Nelere Dikkat Edilmelidir?

• Görüntünün daha net sağlanabilmesi için hastadan bir gün önce saçlarını yıkaması istenir. 
• Saçlarda bulunan parazitlerin görüntülenmemesi amacıyla saç kremi ya da jöle gibi ürünlerin kullanılmaması gereklidir.
• Hasta önceden kullandığı ilaçları EGG çekimi öncesi bırakmalıdır.
• Hasta çekime gelmeden önce dar ve boğazlı yakaya sahip giysiler giymemelidir.
• Hasta EGG çekimi esnasında tok olmalıdır.
• Hasta çekimden 24 saat öncesi alkol ya da kafeinli içecekler tüketmemelidir
• Eğer uyku EGG çekimi yapılacak ise hasta bir gün önceden uykusuz kalmalıdır.

EGG Çekiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

• Uyanıklık EGG çekimi yapılacak ise hasta yatırılarak hareketsiz kalması istenir. 
• Uyanıklık haldeki hasta gözlerini kapanması, çene ve boyun kaslarını gevşetmesi istenir. 
• Hastanın yatar pozisyonda sakin ve rahat olması EGG çekimi sonuçlarının daha başarı olmasını sağlar. 
• EGG çekimi öncesi hastaya anestezi yapılması, uyku ilacı ya da sakinleştirici ilaç verilmesi sonuçlar üzerinde yanıltıcı etkiye sahip olacağından hastaya verilmez. 
• Öncelikle hastanın başı ölçülür. Elektrotların nereye takılacağına karar verilir. 
• Elektrotların saç derisine yapıştırılması için uygulanacak bölgeye pasta adı verilen yapıştırıcı sürülür
• Hastanın saçlı derisi üzerine metal EGG elektrodu takılır. Bazı durumlarda elastik bir başlık kullanılır. 
• EGG cihazı ile bağlantılı olan bu elektrotlar beyindeki elektriksel dalgaları cihaza gönderir.
• Uyanıkken yapılan EGG çekimi esnasında hastadan gözlerinin açıp kapaması, bir resme ya da ışığa bakması, matematik hesabı yapması ya da derin nefes alıp vermesi istenerek nöronların farklı durumlar karşısında verdiği tepkiler gözlemlenir. 
• Özel bir yazılıma sahip olan EGG cihazı gelen titreşimleri kayıt altına alır.
• Modern bir şekilde tasarlanmış olan EGG cihazları sayesinde kaydedilen görüntüler kağıt üzerine basılarak çıktı alınması sağlanır. 
• EGG çekimi ortalama 60 dakika kadar sürer. Uyku sırasında çekilen EGG süresi daha fazla sürer. 

EGG Sonuçları Nasıl Değerlendirilir?

Hastanın daha önce çektirdiği EGG çekimleri ile karşılaştırılması gereken EGG sonuçları kişinin yaşı, yaşam şekli, klinik tabloları, çekim esnasındaki durumu ve herhangi bir ilaç kullanıp kullanmamasına göre değerlendirilir. Normal EGG dalgaları düzenli titreşimler oluştururken anormal dalgaların titreşimleri farklı şekilde cihaza yansır. Nöroloji uzmanı tarafından değerlendirilen EGG sonuçları üzerinde;

• Beyinde noktasal veya çoklu bozuklukların olması
• Proksimal (ters yön) anormal durumların başlangıç ve bitiş noktaları
• Göz açma kapama hareketi ile voltaj supresyonunun (baskı oluşturması) oluşması
• İki beyin küresi arasında asimetrik bozuklukların olması
• Çekim esnasında derin nefes alınmasının titreşimler üzerindeki etkisi etkili olmaktadır. 

Beyinde dalgalar aktivitelere göre değişkenlik gösterir. rahat pozisyonda iken alfa dalgaları yayılırken, bir işe konsantre olunduğu zaman beta dalgaları yayılır. bu geçişler normal bir şekilde olursa beyinle ilgili bir rahatsızlığınız yoktur.

EGG Çekimi Zararları

EEG çekimi her hastadan istenmemekle birlikte zararsız bir uygulamadır. Hem uyaranlar kullanılarak hem de uyaranlar olmadan yapılan EGG testi ataklara yol açan nedenlerin tespit edilmesini sağlar. Beyin sırasında hastanın nöbet geçirmesi her zaman mümkün olmadığından nöronların farklı uyaranlara verilen tepkiler ölçülerek değerlendirilir.

Hastalar genellikle EGG testi sırasında beyne elektrik verildiğini sanır. Beyne elektrik verilmeden beyindeki elektrik dalgalarının cihaza gönderilmesi ile yapılan EGG çekiminin herhangi bir riski yoktur. Uygulama esnasında herhangi bir acı ya da ağrı hissi olmaz. Hasta çekim sırasında herhangi bir şey hissetmez.

EGG Sonuçlarında Epilepsi Nasıl Anlaşılır?

Epilepsi hastalarına EGG beyin filmi çekimi esnasında hastanın epileptik atak geçirmesi beklenir. Ancak her hasta tam çekim sırasında atak geçirmez. Bu durumlarda hastaların EGG sonucu normal çıkar. Epilepsi hastalarında EGG sonucu temiz çıkarsa diğer testler ile muayene sonuçları göz önünde bulundurularak yeniden absans epilepsi (tüm beyine yayılan epilepsi) EGG çekimi yapılması istenebilir. EGG de çıkmayan epilepsi hastalığının tanısının konulabilmesi için hastalara uzun süre elektrot takılır. Ayrıca farklı uyaranlara maruz bırakılarak çekim yapılması sağlanır. Bu durum anormal EGG dalgaları elde edilinceye kadar devam ettirilir.

Bebeklerde EGG Nasıl Çekilir?

Yeni doğan bebekler ile çocuklarda yapılan EGG çekimi sonuçlarından farklı sonuçlar elde edilir. EGG sonuçlarının doğru şekilde analiz edilebilmesi için alanında uzman doktorlar tarafında EGG çekiminin yapılması gereklidir. Bebeklerde sadece beynin bir bölgesinden (fokal) EGG çekimi yapılabileceği gibi her bölgesinden (jeneralize) yaygın bir şekilde yapılabilir uyku EGG uygulaması yapılacak olan bebekler ile çocuklara bir gece öncesinden uykusuz bırakılmalıdır.