Cpap Nedir?

Cpap, uykuda solunum bozukluğu çeken kişileri için, uyku sırasında üst solunum yollarının açık kalabilmesini sağlayan bir basınç terapisidir.

Cpap, uyku sırasında solunum bozuklukları ve problemleri yaşayan insanların, uykuda üst solunum yollarının açık kalabilmesini sağlayan, solunum ile uyku konforu veren ve sürekli bir pozitif havayolu oluşturan basınç terapisidir. Kişilerde doktor tarafından bir gece boyunca takip ile kontrolü yapılan ve durumu tespit edilen basınçlı havanın bir maske yardımıyla ağız ile burun yolu üzerinden hava yoluna iletilip hastanın kaslarının tüm gece süresince çökmesini önleyen bir sistemdir.

Cpap tedavi sürecinde, başlangıçta bu hastalara uygun olacak hava basıncı düzeyinin belirlenebilmesi amacıyla bir uyku laboratuvarı içerisinde 1 gece süresince solunum fonksiyonları takip edilmelidir. Bu hastalar, sürecin ilk birkaç gecesinde az uyku durumunda zorlanırlar. Pek çok hasta ilk başta bu maskeyi biraz rahatsız bulmaktadır. Hatta utanç verici veya klostrofobik bulurlar. Dolayısıyla CPAP aslında bir tedavi değildir; bir cihaz ile yapılan müdahaledir. Bu nedenle kişinin yaşamı boyunca bu cihazı her gece kullanmaya devam etmesi gerekir. Buna uygun durumda bulunmayan hastalar ise hem obstrüktif uyku apnesi hastalığına hem de bu hastalığa bağlı olarak gelişen semptomlara tam olarak bir geri dönüş yaşamaktadır.

CPAP cihazı, kişinin boğazındaki hava basıncı miktarını artırır. Bu sayede nefes alışverişi sırasında da solunum yolları çökmemiş olur. CPAP cihazı kullanıldığı zaman kişinin yanındaki partneri de daha iyi bir şekilde uyku uyuyabilir.

Cpap Tedavisi Nasıl Olur?

Cpap tedavisi, alanında kullanılan birkaç değişik tip tedaviden biridir ve bu tedavi amaçlı üretilmiş makineler içerisinde en yaygın kullanılan cihaz “Sürekli Pozitif Havayolu Basıncı” cihazıdır. Kısaca Cpap adı verilen bu cihaz, uyku esnasında hastanın hava yollarının açık şekilde kalabilmesi için boğaz bölgesine sabit bir basınç uygulayarak hava akışı göndermektedir.

Cpap sayesinde uyku apnesi tedavisi uygulanır ve hastaların bu sayede dikkati, enerjisi ve mutluluğu çoğaltılmış olur. Uyku tedavisi sayesinde kişiler hem daha mutlu hem de daha sağlıklı bir hayata başlarlar. Bu tedavide esas olan ise CPAP cihazının bir müddet değil, her zaman için kullanılmasıdır; dolayısıyla kullanım devam ettikçe tedavinin olumlu etkileri de devam edebilir.

Cpap Cihazı Nasıl Kullanılır?

Cpap cihazı kullanımı, insanın yaşamına seneler ekleyebilmekte ve pek çok sayıda ciddi sağlık problemini de çözüme kavuşturabilmektedir. CPAP cihazı alındığı zaman ilk gün kişinin maskeyi takıp deneme/alıştırma yapması gerekir. Bunun için televizyon karşısında olduğu bir vakit 1 ila 2 saat kadar bu alıştırmayı yapabilir. Maske hissine hasta hızlıca alışırsa o zaman uyuduğu zaman da maske ve cihazda ayarlama yapma konusunda çok zorlanmamış olur. Çoğu kişi uykuya geçmeyi denerken yüksek hava basıncı karşısında biraz zorlanır. Eğer böyle bir zorlanma problemi yaşanırsa “rampa” özelliği olan bir CPAP cihazı uygun olacaktır. Ayrıca CPAP cihazı kullanımına başlandığı zaman kuruluk sorunları olabilmektedir. Cihaz kullanımında böyle bir şikâyet görülüyorsa o zaman öncelikle ağzın kapalı şekilde tutulması ve burundan nefes alınması amacıyla CPAP çene kemerinin kullanılması gerekir. Bir de ağız burun maskesi de tercih edilebilir.

Cpap Cihazı Yan Etkileri Nelerdir?

Cpap cihazı yan etkileri, kullanım sırasında meydana gelebilen yan etkileri ifade eder. Buna göre ortalama 15 farklı yan etki tespit edilmiştir. Bu yan etkiler içerisinde en yaygın görülenler ve hastanın tedaviye uyumunu en negatif şekilde etkileyenler ise şu şekilde sıralanır:

  • Geceleri uyanıklık sayısında çoğalma,
  • Ağır kuruluğu şikâyeti,
  • Maskenin yüz üzerine baskı yapması ve tahriş etmesi,
  • Burun kuruluk ve tıkanıklığı.

Cpap Cihazının Zararları

Cpap cihazının zararları arasında makinenin ve maske vb. aksesuarlarının kişilerde yarattığı bazı ufak semptomlar ve negatif etkiler görülebilmektedir. Buna göre cpap cihazı zararları şu şekilde örneklendirilir:

  • Cihazla beraber uyuma sırasında istenildiği şekilde yatabilme özgürlüğü yoktur. Buna göre cihazın hortumunun izin verdiği derecede hareket edilebilmesi mümkün olmaktadır. Bu nedenle, özellikle biraz dağınık yatış şekilleri olan hastalar, bir süre sonrasında bu tedavi şeklinden çok verim alamazlar.
  • Basınçlı hava alıp uyuyabilmek biraz zor olduğu için geceleri uyku sırasında istenç dışı şekilde cihaz çıkarılabilmektedir. Bu yüzden de uyku sırasında tıkanma sorunu devam edebilir.
  • Nemlendirici ünitesi olan cihazlarla bile burun ve boğaz kuruluğunun %100 oranda önüne geçilemez. Bu kuruluk yüzünden de uyku bölünmeleri yaşanmakta ve sabah uyanıldığı zaman bir saat kadar boğaz ağrısı şikâyeti görülebilmektedir.
  • Bir elektrik kesilmesi durumunda cihazın çalışması durur. Bu da uyku apnesi sorununa bağlı olarak solunum durması şikâyetlerinin devam etmesine yol açar. Ayrıca maske, hâlâ kişinin yüzünde olacağı için boğulma hissi oluşturur.
  • Cihazın periyodik bakım ve temizlik işlemleri zordur. Çok zaman almaktadır. Eğer iyi şekilde temizlenmezse değişik solunum yolu enfeksiyonlarına yol açabilir.

Cpap Maskesi

Cpap maskesi, CPAP tedavisi açısından etkin bir sonuç alınabilmesi için önemli bir işleve sahiptir. Tedavinin hem kabullenilmesi hem de kompliyansın çoğaltılmasında çok önemli rolü vardır. Sözü geçen kompliyans ise basınç değişikliklerinin neden olduğu hacim değişikliğine denilmektedir.

Tüm bu noktalarda da CPAP etkisi çok önemli ve etkin olduğundan dolayı hastaların konfor ve sağlığına hitap edebilecek çok sayıda farklı CPAP maskesi üretilmiş ve geliştirilmiştir. Bu cpap maskeleri 4 ana grupta şu şekilde sıralanabilir:

  • Nazal Maske,
  • Yüz Maskesi/Oronazal Maske,
  • Oral Maske,
  • Nasal pillows/Burun yastıkları.

Cpap Cihazı

Cpap cihazı kullanımı, başlangıçta hastaların alışık olmadığı bir durumu yaşatsa da sonrasında sürekli kullanım ile pek çok sorunu ortadan kaldırmasıyla hastalara konfor getirir. CPAP cihazı ile beraber tedavi edilen uyku apneli hastalarda pek çok sağlık sorununa çözüm getirilmiş olur. Bu cihazla ortadan kaldırılan sağlık sorunları ise şu şekilde sıralanabilir:

  • Hava yolu içerisindeki tıkanıkların giderilmesi,
  • Hastanın daha kolay şekilde nefes alabilmesi,
  • Normal solunum sisteminin uyarılabilmesi.

Bu gibi amaçlarla CPAP cihazı, yüksek ve sürekli basınçlar ile kişinin burun pasajları üzerine hava gönderip rahatlatan bir makinedir. Cihazın kullanımı esnasında kişi, uyku için bir yüz maskesi türü seçer ve takar.

Bu maske sayesinde ise hastanın üst hava yollarına giden hava yolu basınç seviyesi hem ekspirasyon hem de inspirasyon esnasında kesintisiz olmaktadır. Sözü geçen ekspirasyon ile inspirasyon terimleri ise şu şekilde açıklanır: Akciğerlere dışarıdan hava alınmasına inspirasyon denirken akciğerlerden dışarıya kirli hava atılmasına ise ekspirasyon denmektedir. Ayrıca cpap, çocuklarda bile çok etkili ve güvenlidir. Bu sayede gündüz uykuları düzelmekte ve sorunlar giderilebilmektedir. Bununla beraber hipertansiyon ile kalp fonksiyonu da gelişir. Dolayısıyla en önemli neticesi de yaşam kalitesinin artıp gelişmesidir.

Cpap Bpap Ne Demek? Cpap Bpap Farkı Nedir?

Cpap bpap birbirine yakın iki tıbbi terimdir. Buna göre BPAP açılımı “BiLevel Pozitif Havayolu Basıncı” olarak yapılırken CPAP açılımı ise “Sürekli Pozitif Havayolu Basıncı” şeklindedir. Her ikisi de hastanın hava yolları üzerinde bir basınç sağlayarak nefes ve solunum üzerinde rahatlama-çözüm üretme amaçlarına hizmet eder. Ancak Bpap cihazları iki farklı tip basınç ile terapi havası oluşturur.

CPAP BPAP farkı ise temel olarak şu şekilde açıklanır:

  • Cpap cihazlar sadece gece süresince sabit kalabilecek bir tek basınca göre ayarlanabilir.
  • Bpap cihazlar ise soluma için yüksek ipap ve düşük epap şeklinde iki farklı basınca göre ayarlanabilir. Bu ikili düzenlenmiş ayar sistemi de kişinin solunum yollarına daha çok hava girebilmesini sağlamaktadır.

 

Makaleyi faydalı buldun mu?
2
0
Makeleyi Paylaşın

CPAP ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Cpap açılımı nedir?

Cpap açılımı, Contnous Positive Airway Pressure şeklindedir. Bu da Türkçe olarak “Sürekli Pozitif Havayolu Basıncı” şeklinde tercüme edilmektedir. Bu noktada hem CPAP hem de BPAP cihazları, biraz değişiklik göstermekle beraber şu amaca hizmet eder: Havayı, hastanın doktoru tarafından belirlenmiş olan basınçlı havanın bir burun maskesi yardımı ile hava yollarına iletilmesini sağlamakta ve kasların da gece süresince çökmesini engellemektedir.

Dr. Hande Erölmez

Cpap tedavisi ne kadar sürer?

Yeterli düzeyde bir kompliyans açısından uyku süresince yeterli bir uyku bütünlüğünün sağlanabilmesi ve gündüz süreleri içerisinde görülen semptomların yok edilebilmesi hedeflenir. Bu anlamda hem uyku bütünlüğü hem de gündüz semptomların yok olması için CPAP tedavisinin minimum 6 saat/gece şeklinde uygulanması gerekir. Ayrıca yine bu tedavide bir haftada ise toplam 6 gece boyunca kullanımının yapılması gerektiği görüşü hâkimdir.

Dr. Hande Erölmez

Cpap cihazı sgk karşılıyor mu? Cpap cihazı fiyatı nedir?

Cpap cihazı için SGK kurumu, devletin SUT mevzuatına göre hareket etmektedir. SUT ise devletin sağlık konularında yapacağı tüm sosyal politikaları, fiyatlandırmaları, düzeni ve tüm uygulama ayrıntılarını içinde barındıran bir mevzuattır. Dolayısıyla Cpap cihazı için de SUT’a göre belirlenmiş fiyatın bir kısmı SGK tarafından geri ödenmektedir.

Dr. Hande Erölmez