B Vitamini

Vücudun dinç ve sağlıklı kalabilmesi için oldukça önemli bir rol üstlenen b vitamini, metabolizmanın düzgün çalışmasında büyük ölçüde katkıda bulunmaktadır.

B Vitamini Nedir?

B vitamini vücuda yararlı vitaminler arasında en önemlilerinden sadece bir tanesidir. Vücut işlevlerinin sağlıklı olarak gerçekleştirilmesine olanak tanıyan organik bileşikler vitaminlerdir. Tüketilen farklı besin gruplarından elde edilen vitaminler sayesinde, vücudun ihtiyacı olan enerjiyi ve sağlıklı hücre üretimini sağlamaktadır. B Vitamini faydaları özellikle insan vücudu için olmazsa olmaz nitelikte büyük önem arz etmektedir. Vücudun dinç ve sağlıklı kalabilmesi için oldukça önemli bir rol üstlenen vitaminler, metabolizmanın düzgün çalışmasında büyük ölçüde katkıda bulunmaktadır.

En önemli vitaminlerden olan B Vitamini, 8 çeşide sahiptir. Her bir çeşidinin farklı görevleri bulunmakta ve vücudun sistemli bir şekilde çalışması için çeşitli görevleri yerine getirmektedir. B Vitamini çeşitleri şu şekildedir;

  • B1 (Tiamin)
  • B2 (Riboflavin)
  • B3 (Niasin)
  • B5 (Pantotenik Asit)
  • B6 (Pridoksin)
  • B7 (Biyotin)
  • B 9 (Folik asit – folat)
  • B12 (Kobalamin)

B Vitamini çeşitleri genellikle besinler yoluyla vücuda takviye edilir. Her bir B vitamini çeşidi farklı besin grupları içerisinde yer alır. B Vitaminleri vücuda enerji sağlamamaktadır. Fakat vücutta oluşan B vitamini eksikliği sonucunda enerji düşüklüğü ve yorgunluk meydana gelmektedir. Vitaminlerin görevleri vücuda gerekli olan enerjiyi sağlamaktır.

B Vitamini Normal Değerleri Kaç Olmalı?

B vitamini insan sağlığı için oldukça önemli bir vitamin çeşididir. Eksikliğinde birçok sorunun ortaya çıkabileceği gibi insan vücudunda B vitamini normal değerleri şu şekilde olmalıdır;

  • Günlük B vitamini ihtiyacı 2-3 mcg’dir.
  • Gebelerde ve emziren annelerde günlük ihtiyaç 200 pg/ml ve 800 pg/ml aralığındadır
  • 200 pg/ml altındaki sonuçlar kişide B vitamini oranının düşük olduğunu gösterir.

B Vitamini Nasıl Ölçülür?

Vücutta B vitamini eksikliğini veya yüksekliğinin anlaşılması için iç hastalıkları doktoruna başvuru yapılması ve gereken testlerin uygulanması gerekmektedir. 6-8 saatlik açlık durumundan sonra test yapılmaktadır. Hastadan alınan kan örnekleri laboratuvara gönderilir ve çıkan sonuçlara göre hastadaki B12 seviyesi incelenir. Bunun sonucunda da hastada B12 vitamini eksikliği veya yüksekliği tespit edilmiş olur.

Hamilelikte B Vitamini Değerleri Nasıl olmalı?

Gebelikte oluşan B12 vitamini eksikliği ciddi derecede önem arz etmektedir. Annenin yeterli seviyede beslenememesine bağlı olarak gelişen B vitamini eksikliği sonucu gebelikte bazı sorunlar meydana gelebilir. Bu durumun önlenmesi için uzman doktor tarafından verilen vitamin takviyelerinin gebelikte düzenli olarak alınması gerekmektedir.

Gebelikte B12 vitamini günlük ihtiyacı; 2,6 mikrogramdır. Özellikle emzirme döneminde bulunan anneler de mutlaka tavsiye edilen miktar olan 2.8 mikrogram B vitaminini takviye olarak almaları gerekmektedir. Bu süreçte beslenme ile de destek sağlanabilir.

Bebeklikte B Vitamini Değerleri Nasıl Olmalı?

Yeni doğan bebeklerde B12 alt sınırı 200 pg/ml olarak belirtilmiştir. Ancak uzmanlar bu değerin biraz daha üstü olarak 500 pg/ml değerinin baz alınmasını vurgulamaktadır. Bebeklerde b vitamini eksikliğinin oluşması birçok olumsuz faktörü beraberinde getirmektedir. B Vitamini eksikliğinde görülen belirtiler şu şekildedir;

Doktorun tavsiyelerine göre bebek ve çocuklar için b vitamini kullanılabilir.

B Vitamininin Eksikliği Nedenleri ve Hastalıkları Nelerdir?

B vitamini eksikliğinin nedenleri iki grupta incelenmektedir. Sindirim sistemine bağlı olarak meydana gelen hastalıklar ve beslenme alışkanlıklarından kaynaklanan yanlış beslenme biçimleri olmaktadır. B vitamini takviyesi için tüketilmesi gereken besinlerden düzenli olarak belirli porsiyonlarda beslenilmelidir. B vitamini eksikliği nedenleri ve hastalıkları aşağıdaki gibidir:

  • Pernisiyöz anemi
  • Atrofik gastrit: Mide çeperinde yer alan hücrelerin, azalarak yok olmasıdır. Bu hücrelerin azalması, B vitamininin sindirilmesini zorlaştırmaktadır.
  • Crohn hastalığı: Bağırsak düzenini ve B vitamininin emilimini zorlaştırmaktadır.
  • Mide ameliyatları
  • İlaçlar: Uzun süreyle kullanılan bazı ilaçlar, vitamin emilimini kötü etkileyebilir. 
  • Yaşlanma: Bağırsaklarımızın B vitaminlerini emerek dağıtması, yaşlılıkla birlikte zorlaşmaktadır.

B Vitamini Eksikliği Belirtileri

B Vitamini eksikliği belirtileri olarak özellikle unutkanlık, en belirgin belirtilerindendir. Özellikle B12 vitamini eksikliğinde meydana gelmektedir. B vitamini eksikliğinde görülen hastalıklar genellikle çok önemli bir sorun teşkil etmemektedir. Fakat bu eksiklik kişide, kalp çarpıntısına yol açmakta ve vücutta güçsüzlük, duygu bozuklukları göstermektedir. Aşırı sinirlilik ve dikkat eksikliği yaşatmaktadır.

Dil üzerinde şişme, ağrı, ağız ülserleri ve cilt kuruluğuna sebep olabilir. B Vitamini eksikliği saç dökülmesi gibi sorunlara da neden olabilmektedir. Hızlı kilo kaybı da bir diğer önemli belirtisidir. Hamilelikte B12 eksikliği annede kansızlık ve bebekte gelişim geriliği gibi birtakım sorunlara yol açmaktadır.

B Vitamini Eksikliği Tedavisi

B vitamini eksikliği tedavisi konusunda 2 yöntem kullanılmaktadır. Bunlar enjeksiyon ve ilaç tedavisidir. Vitamin eksikliğinin giderilmesi için uzman doktor tarafından ilaç ve enjeksiyon tedavisi uygulanır. Gerekli testlerin ve tahlillerin ardından eğer kullanacağınız ilaçlara karşı herhangi bir alerjiniz yok ise ilaç tedaviniz düzenli olarak gerçekleştirilir.

Vitamin eksikliğinde kullanılan tıbbi tedavi seçenekleri;

  • Enjeksiyon tedavisi
  • İlaç tedavisi, şeklindedir.

B Vitamini Eksikliğine Ne İyi Gelir?

B vitamini eksikliğini gidermek için öncelikle doğal besin kaynaklarından tüketmek gerekir. Yeterince dengeli beslenildiği halde kişinin vitamin değerleri olması gereken düzeyde değil ise doktor tarafından hastaya B vitamini hapı takviyesi yapılır. Vitamin değerlerinin dengelenmesi için aşağıda belirttiğimiz besinlerden doktor gözetiminde, kontrollü bir şekilde tüketilmesi gerekmektedir. B vitamini eksikliğine iyi gelen besinler şunlardır;

  • Tam tahıllar 
  • Et (kırmızı et, kümes hayvanları, balık)
  • Yumurta ve süt ürünleri 
  • Baklagiller 
  • Tohumlar ve fındık (ayçiçeği tohumu, badem)
  • Koyu, yapraklı sebzeler 
  • Meyveler 
  • Şayet bu besinler tarafından yeterince B vitamini sağlanamaz ise doktor tavsiyesi üzerine B vitamini kompleksi alınır ve vücuda takviye vitamin sağlanır.

B Vitamini Eksikliği Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Beriberi Hastalığı: İleri derecede B1 vitamini eksikliği sonucu ortaya çıkmaktadır. B2 vitamini eksikliğinde vücutta iltihaplanma, ciltte kızarıklık, ayak altlarında yanma, kulak ve burunda pullanma, titreme, sersemlik, hareketlerde ağırlaşma, sindirim bozukluğu, saç dökülmesi olabilmektedir. B3 Vitamini eksikliğinde birtakım cilt rahatsızlıkları, hafıza problemleri, unutkanlık, ishal, depresyon, aşırı yorgunluk gibi sorunlar yaşanmaktadır. Sinir sisteminde birtakım güçsüzlükler, cilt hastalıkları, gebelikte yaşanan sorunlar, zihin bulanıklığı, baş ağrıları, kramplar ve uyku bozuklukları B5 vitamini eksikliğinde görülmektedir.

B Vitamini Yüksekliği Nedenleri ve Hastalıkları Nelerdir?

B Vitamininin yararları olduğu kadar B Vitamini zararları da fazla olduğu takdirde, vücutta bazı olumsuz etkilere neden olabilir. B vitamin takviyelerinin aşırı kullanılması kişide bazı B vitamin değerlerinin yüksek olmasına yol açar. Bu durum daha çok doktor reçetesiz kullanılmalarda görülür. B vitamini eksikliği olup doktora gidenlerde B vitamini yüksekliği görülmez. B Vitamini çok yüksek dozlarda alınırsa zehirlenme görülebilmektedir. Ayrıca b vitamini yüksekliğinden kaynaklı olarak karaciğer, böbrek ve kanser hastalıkları türleri de görülebilmektedir.

B Vitamini Yüksekliği Belirtileri

B vitamini fazlalığı genellikle zehirlenmeye sebep olmaz. Ancak çok yüksek dozlarda alınırsa zehirlenme görülebilmektedir. Belirtileri, hissizlik, yürüyememe, cilt rahatsızlıkları, gözlerde ışık hassasiyeti, uykusuzluk, bitkinlik, baş ağrısı, çarpıntı, ishal şeklinde görülebilmektedir.

B Vitamini Yüksekliği Tedavisi

B Vitamini yüksekliğine neden olan sorunun tespit edilmesi gerekmektedir. B vitamini yüksekliğine B vitamini ilaçları ve b vitamini hapları da bazen yol açabilmektedir. Eğer yüksekliğe neden olan hastalığın bulunması halinde hemen gerekli tedaviye başlanması gerekmektedir. Herhangi bir hastalık yok ise ve bilinçsizce B vitamini takviyesi alımı varsa sonlandırılmalı ve beslenme düzeni araştırılmalıdır. B vitamini kapsül kullanımı konusunda mutlaka doktorunuzun tavsiyesi üzerine alınması doğru yönde olacaktır.

B Vitamini Yüksekliği Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Çok fazla hayvansal ürün tüketmek ve gelişigüzel vitamin hapı kullanmak B12 vitaminini yükseltmektedir. Özellikle böbrek ve karaciğer yetmezliği rahatsızlıklarında, kan kanserleri ile bazı kanser türlerinde B12 vitamini fazlalığı görülebilmektedir. B vitamini yan etkileri fazla ilaç kullanımında ortaya çıkabilmekte, bu yüzden kontrolsüz ilaç kullanımı yapılmaması gerekmektedir. Ayrıca b vitamini alerjisi olanların mutlaka önceden test yaptırması ve ona göre ilaç kullanımı sağlaması gerekmektedir.

Makaleyi faydalı buldun mu?
0
0
Makeleyi Paylaşın

B Vitamini ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

B Vitamini depolanır mı?

B vitamini bir miktar kadar kalın bağırsak tarafından sentezlenerek vücutta depolanabilir. Fakat vücut tarafından kullanılamaz. Öncelikle karaciğer ve böbrekte depolanan b vitamini dış etkenlerden alınmadığı takdirde 3-4 yıl varlığını koruyabilir.

Stj. Dr. Özlem Filiker

B vitamini ne zaman alınmalı?

B vitamini eğer yediğiniz besinlerden yeteri kadar sağlanamıyorsa ve vücudun hala b vitaminine ihtiyacı varsa, gerekli testler yapılıp b vitamini ilacı almanıza herhangi bir engel bulunmuyorsa, doktorunuzun tavsiyesiyle belirli dozlarda b vitamini takviyesi yapılabilir.

Stj. Dr. Özlem Filiker

B vitamini eksikliği saç dökülmesi yapar mı? B vitamini kilo aldırır mı?

B vitamini eksikliği belirtilerinden bir tanesi saç dökülmesidir ve bu eksiklikten kaynaklı olarak kişilerde saç dökülmesi yaşanabilmektedir. B vitamini kilo aldırmaz aksine b vitamini kullananlarda kilo artışı değil, kilo kaybı gözlemlenmektedir.

Stj. Dr. Özlem Filiker