Anti CCP

Anti Ccp Nedir?

Anti ccp, romatoid artritin diğer artrit türlerinden ayrılması için yapılan bir kan testidir. “Anti siklik sitrüllenmiş peptid” antikorunun kısaltılmış ismi olan anti ccp, bu hastalığın teşhis ve takibine özgü olan bir kan parametresidir.  Eğer kişi de inflamatuar artriti(iltihaplı artriti) düşündüren belirti veya semptomlar görünüyorsa bir RA(romatoid artrit) testi ile aynı anda veya sonrasında bir anti ccp testi istenebilir. Böylelikle hastalığın diğer artrit türlerinden ayrılması sağlanarak bir tedavi planı başlatılır.

Anti Ccp Neden Yapılır?

Sitrüline, vücudun doğal olarak ürettiği bir amino asittir. Bu amino asit , arjinin amino asiti vücut tarafından metabolize edildiğinde üretilir. Siklik sitrüllenmiş peptid ise, sitrülin içeren proteinlerdir. Eğer kişinin romatoid artrit varsa, eklemler proteinlerin yapısını değiştirebilecek kadar fazla sitrülin üretmeye başlarlar. Bağışıklık sistemi proteinlerde oluşan bu değişiklikleri tespit ederek siklik sitrüline peptit cevap olarak antikorlar oluşturur. Ancak bu antikorlar bilindiğinin aksine kişinin sağlıklı dokularına ve hücrelerine saldıran antikorlardır. 

Anti ccp testinin amacı, kanda siklik sitrüline peptid antikorları olup olmadığını kontrol etmektir. Eğer görülen semptomlar RA(romatoid artrit) şüphesi taşıyorsa, bu kan testi ile kişinin kanındaki döngüsel sitrüline peptit antikorlarını ölçülerek romatoid olup olmadığı belirlenebilir. RA'lı yetişkinlerin tahminen % 75'inin kanlarında siklik sitrüline peptid antikorları vardır ve romatoid artriti olmayan birinin bu antikorlara sahip olması çok nadir bir durumdur. 

Romatoid Artrit(RA) Nedir?

Romatoid artrit (RA), bağışıklık sisteminin sağlıklı dokulara saldırdığı bir durum olan otoimmün bir hastalıktır ve genellikle vücuttaki eklemleri etkiler.  RA;  eklemleri, akciğerleri, kalbi ve gözleri etkileyebilirken, aynı zamanda bilek, el, diz ve ayak bilekleri eklemlerini de iltihaplandırarak şişmesine neden olur. Her ne kadar belirtileri kişiden kişiye değişiklik gösterse de genellikle erken belirtileri arasında ağrı ve hassasiyet bulunur. Bunlar haricinde diğer belirtileri şunlardır;

• Eklemlerde sertlik
• Eklemlerde kızarıklık ve şişlik 
• Yorgunluk 
• Ateş

Günümüze kadar yapılan araştırmalar bu otoimmün hastalığın nedenini ve neyin tetiklediğini tam olarak belirleyememiştir. Obezite, kadın olmak ve yaş gibi faktörler romatoid artrit olma riskini artırmasının yanında her yaş ve cinste görülen bir durumdur.  Yapılan anti ccp testi, RA hastalığını teşhis etmeye yardımcı olmanın yanı sıra, hastalığın ciddiyetini ve olası hasarı tahmin edebilir. Pozitif bir antikor testi, daha ileri düzeyde bir romatoid artriti tanımlarken, bu daha fazla eklem hasarı olduğu anlamına da gelir. Ayrıca yapılan bu kan testi, RA hastalığı riski daha yüksek olan kişilerin belirlenmesine yardımcı olabilir. 

Anti Ccp Nasıl Yapılır?

Basit bir kan testi ile tespit edilen bir antikor olan anti ccp, romatoid artrit teşhis ve tedavisinde sıklıkla yapılan bir testtir. Yaygın olarak kullanılan bu testin yapılması ve analizi oldukça kolaydır ve pek çok sağlık kuruluşunda çok kısa sürede uygulanmaktadır. Kullanılan bazı ilaçlar ve tokluk durumu test sonuçları değişebileceği için bazı hazırlıkların yapılması gerekebilir.

Öncesinde 

Anti ccp testi her ne kadar basit ve kısa sürede yapılan bir test olsa da doğru sonuçlar alınması için bazı hazırlıkların yapılması gerekebilir. Test öncesinde yapılması gereken hazırlıklar şu şekildedir;

• Uzman tavsiyesi ile testten bir süre önce aç kalınması istenebilir.
• Kullanılan ilaç, vitamin ve takviyeler uzmana bildirilmelidir.
• Kanama bozukluğu veya kısa süre önce enfeksiyon kaynaklı bir hastalık geçirildiyse belirtilmelidir.
• Bu test öncesinde veya sonrasında romatoid artrit tanısını kesin koymak için başka kan ve görüntüleme testleri istenilirken, bunlar yaptırılmalıdır. 
• Ayrıca test için kan örneği kol damarından alınacağı için kolun kolayca sıyrılabileceği şekilde giyinmek gerekir.

Sırasında

Anti ccp testi koldan alınan bir kan örneği ile yapıldığı için oldukça pratik bir testtir. İşlem sırasında herhangi bir acı ve ağrı hissedilmez iken, kan alındığı için hafif tansiyon düşüklüğü, sersemlik ve halsizlik yaşanabilir. 5 dakika süren bu işlem sonrası biraz dinlenmek toparlanmak için genelde konuda yeterli olur. Kan alımı şu şekilde gerçekleşir;

• Kan örneği alınacak kol damarının belirgin olması için kola bir turnike bağlanır. 
• Ardından damardan standart bir iğne ile test tüpüne kan alınır. 
• Birkaç dakika iğne yerine baskı uygulanır ve bantlanır.
• Kan tahlil edilmek üzere laboratuvara gönderilir.

Anti ccp testinin normal kan testinden bir farkı yoktur ve yan etki yaşama olasılığı çok azdır. İğne yerinde hafif morarma, şişlik ve kızarıklık oluşabilmektedir, bunlar da   kısa zamanda iyileşir. Ve genelde kan numunesi alındıktan sonra 5-10 dakika dinlenmek rutin hayata geri dönmek için yeterlidir.

Anti Ccp Test Sonuçları 

Alınan kan örneği sonuçları genelde aynı gün veya en kötü ihtimalle bir gün sonra çıkar. Anti ccp kan testi romatoid artrit teşhisi koyarken kullanılan en önemli test olmasının yanında, kesin tanı konulurken daha fazla görüntüleme ve kan testi yapılması gerekebilir. Ayrıca iltihaplanma için bir kan testi olan romatoid faktör (RF) antikor testine yapılarak anti ccp igg değerlerinin alınması gerekebilir. Hem anti ccp testi hem de RF antikor testi pozitif ise, romatoid artrit olma ihtimali çok yüksektir. Bununla birlikte değerlendirmeye alınan test sonuçlarında anti ccp referans aralığı şu şekildedir;

• Anti ccp negatif: <7 U / mL veya <20 U
• Anti ccp düşük pozitif: 7-10 U / mL veya 20-39 U
• Anti ccp pozitif:> 10 U / mL veya 40-59 U
• Anti ccp yüksek pozitif:> veya = 60 U 

Sonuçları değerlendirirken eğer anti ccp negatif ise bu kişinin kanında bu antikorun saptanmadığı anlamına gelir. Ancak negatif bir sonuç çıktığı halde romatoid artrit olunabilir. Çünkü bir kişinin test sonucu negatif çıkıp aynı zamanda romatoid artrit olması olası bir durumdur. Bunun yanında eğer çıkan sonuç pozitif ise kanında bu antikor bulunuyor demektir ve bu da romatoid artrit olunduğu anlamına gelir.

Sonuçlarda çıkan yüksek pozitif ise kandaki anti ccp yüksekliğini ifade ederken, bu kişinin romatoid olma ihtimalinin güçlü olduğunu gösterir. Düşük pozitif değer ise testin yenilenmesi gerektiğinin bir ifadesidir, ancak bunun kararını sadece uzman verir.  Tüm bunlar yanında kişinin kanında siklik sitrüline peptid antikorları tespit edilemiyorsa romatoid artrit olma ihtimali çok düşüktür. Ayrıca test sonucunun pozitif olması, başka otoimmün hastalık koşullarında ortaya çıkabilir. Anti ccp test sonucunda pozitif değer çıkmasına neden olan otoimmün koşullar şunlardır;

• Tip 1 otoimmün hepatit (kronik karaciğer hastalığı) 
• Psöriatik artrit(sedef romatizması)  
• Palindromik romatizma(tekrarlayan romatoid atakları ile karakterize bir artrit türü)
• Sistemik skleroz(bağ doku hastalığı)
• Sjögren sendromu(bağışıklık sistemi hastalığı)  
• Sistemik lupus eritematozus (merkezi sinir sistemini etkileyen otoimmün hastalık)
• Seronegatif artrit(omurga romatizması) 
• Kireçlenme(eklem hastalığı)

Yapılan testlerde elde edilen değer pozitif ise yapılacak diğer doğrulama testlerinden sonra tedavi planına başlanır.  Bu tedavi planı içerinde, değerlerin değişmediğinin takibi için birkaç hafta ile bir ay arası değişen bir zamanda bu testin yenilenmesi gerekebilir.

Romatoid artrit tanısı, yapılan diğer görüntüleme ve kan testleri ile kesinleşti ise bir an önce tedavi sürecinin başlatılması çok önemlidir. Çünkü bu hem yapılan tedavinin başarısını artırır hemde bu hastalığın sebep olduğu hasarı azaltır. Tedavi planı içinde yer alan egzersiz, dengeli beslenme ve stresten korunma teknikleri gibi yaşam tarzı değişikliklerine uyulmalı ve takip randevuları ihmal edilmemelidir.  

Bunun yanında çoğu kişi yaşadığı eklem ağrısı gibi belirtileri görmezden gelmesi, hastalığın ilerlemesine ve onarılamayacak duruma gelen hastalık sonrası yaşam kalitesi düşmesine neden olmaktadır.  Bu durumun yaşanmaması adına eklem ağrıları tekrarlayanların ve ailesinde eklem iltihabı veya romatolojik hastalık öyküsü bulunanların en kısa sürede anti ccp testi yapılması için uzmana başvurmaları gerekir.