Anne Sütü Oluşumu

Anne sütü oluşumu, gebelik döneminin ilk yarısından itibaren gerçekleşmeye başlar ve ilk etapta protein ve laktoz içeriğinden oluşur.

Anne Sütü Oluşumu Nedir?

Anne sütü oluşumu, gebelik döneminin ilk yarısından itibaren gerçekleşmeye başlar. Gerekli hormonların üretimi ve salınımı ile başlayan bu süreç, ilk etapta protein ve laktoz içeriğinden oluşur. Ancak sütün gelmesi ile birlikte bebeğin sağlığı için gerekli olan diğer bileşenler de eklenir.  

Anne sütünde bulunan bileşenler ise;

Anne sütü, içeriğine ve üretildiği döneme bağlı olarak 5 farklı şekilde sınıflandırılır:

  • Kolostrum Süt: Doğum anından hemen sonra salgılanan ve üretimi 5 gün süreyle devam eden süte verilen addır. Protein açısından oldukça zengin bir içeriğe sahiptir. Bu süreçte ilk anne sütü rengi koyu sarı tonlarında olur.
  • Transizyonel Süt: Halk arasında geçiş sütü olarak da bilinir. Kolostrum süt salınımı bittikten sonra üretilir. İçeriğindeki kalori, laktoz ve yağ oranı artış gösterir. Fakat protein miktarında düşüş görülür. 15. güne kadar salınımı devam eder.
  • Mature Süt: Halk arasında olgun süt olarak da bilinir. Transizyonel süt salınımının sona ermesi ile olgun süt üretimi başlar. Yağ ve kalori açısından daha zengindir.
  • Ön Süt: Emzirmeye ilk başlarken üretilen süttür. Kıvam olarak saha sulu ve karbonhidrat açısından daha doygundur.
  • Son Süt: Emzirme sürecinin sonunda salgılanan süttür. Yağ ve kalori açısından zengin olduğu için tokluk hissini sağlar. Bu süreçte anne sütü rengi daha beyazdır.

Doğumdan sonraki ilk 6 ay anne sütünün alınması, bebeğin zihinsel ve fiziksel gelişimi açısından oldukça önemlidir. Bu nedenle bebeğin sütten kesilmesi için acele edilmemesi gerekir. 

Anne Sütü Ne Zaman Oluşur?

Anne sütü, bebeklerin doğumdan sonraki ilk 6 ay süreyle alması gereken bir besindir. Bu sayede fiziksel ve zihinsel gelişimleri desteklenir; bağışıklık sistemi güçlendirilir. Anne sütü oluşumu, vücutta ilk olarak gebelik başlangıcından kısa bir süre sonra gerçekleşir. Ancak süt salgısının çıkması, doğum anında meydana gelir. 

Anne sütü oluşumu, gebelik başlangıcıyla artış gösteren hormonlar sayesinde gerçekleşmektedir. Bu hormonların salınımı sonucunda memede bulunan salgı bezleri üretime başlar. Böylece süt salgısı başladığında ihtiyaç duyulacak olan protein yapı taşları ve laktoz üretimi başlatılmış olur. 

Anne sütü salgısı, doğum anından hemen sonrasında memeden çıkmaya başlar. Bu süreç içerisinde süt bileşiğine savunma sisteminden sorumlu olan immünglobulinler, şeker, sağlıklı yağ asitleri, karbonhidrat, vitaminler ve mineraller eklenir. Böylece bebeğin sağlığı için ihtiyaç duyulan tüm besin ögeleri, emzirme sırasında karşılanmış olur.

Anne Sütü Nasıl Oluşur?

Anne sütü oluşumu, gebelik başlangıcından itibaren üretilen hormonlar aracılığıyla gerçekleşir. Ancak sütün devamlılığı, emzirme ile doğrudan alakalıdır. Çünkü emzirme sırasında bebeğin meme ucunu sıkıştırması, annenin beynine uyarı gönderilmesini sağlar. Bu durum sonucunda ise prolaktin hormonu salınımı artar ve kandaki oranı yükselir. 

Prolaktin, memede bulunan keselerin süt üretmesini sağlamaktadır. Oksitosin hormonu ise süt üreten keselerin kasılmasından sorumludur. Bu sayede üretilen süt, doğrudan kanallara geçmektedir. 

Üretilen anne sütü, göğüs ucunda bulunan renkli kısmın altında depolanır. Emzirme sırasında bebeğin bu bölgeyi sıkıştırması, sütün memeden çıkması için yeterli olur. Emzirme işlemi sürdükçe, süt üretimi de devam eder. Bu nedenle bebeğin gereken sıklıkla beslenmesi ya da göğüslerin belirli aralıklarla sağılması oldukça önemlidir.  

Anne Sütünü Oluşturan Hormonlar Nelerdir?

Anne sütü memeden salgılanan bir besin olsa da üretiminden beyin ve hormonlar sorumludur. Süt üretiminden sorumlu olan hormonlar ve görevleri ise şu şekilde sıralanabilir:

  • Prolaktin: Beyindeki hipofiz bezi tarafından üretilen bir hormondur. Emzirme sırasında meme ucunun uyarılmasıyla birlikte, prolaktin salınımı gerçekleşir. Bu sayede süt keselerinde üretim başlar.
  • Oksitosin: Arka hipofiz tarafından üretilen bir hormondur. Emzirme sırasında keselerdeki sütün kanallara iletilmesinden sorumludur. 

Anne sütünün oluşmasında insülin, progesteron ve östrojen hormonları da etkilidir. Ancak bu hormonlar daha çok gebelik sürecinin başlamış olması ile sürmesinde etkilidir. Bu nedenle süt üretimindeki temel 2 hormon, prolaktin ve oksitosin olarak kabul edilmektedir. 

Anne Sütünün Oluşması için Neler Yapılabilir?

Anne sütünün oluşması, vücutta tamamen fizyolojik olan ve kendiliğinden gelişen bir süreçtir. Ancak süt üretimi arttırmak için şu adımlardan yardım alınabilir:

  • Hamilelikte süt yapan besinlerin düzenli olarak tüketilmesi,
  • Bebeğin sık sık emzirilmesi,
  • Gün içerisinde annenin ihtiyacı olan kalori miktarını dengeli ve düzenli bir şekilde alması,
  • Annenin gün içerisinde yeterince dinlenmesi,
  • Göğüs ucu ve sırt masajı yapılması,
  • Gün içerisinde yeterli sıvı alınması,
  • Annenin stres ve kaygılardan uzak olması,
  • Emzirme sırasında bebeğin doğru pozisyonda tutulması,
  • Kahve ve siyah çay gibi içecekler yerine rezene çayı gibi içeceklerin tercih edilmesidir.

Yapılan tüm uygulamalara rağmen anne sütü yetersiz kalıyorsa, mutlaka bir uzmandan yardım alınması gerekir. Bu sayede süt üretiminin kesilmesini önlemek mümkün olacaktır. 

Anne Sütünü Artırmak için Neler Yapılabilir?

Anne sütü salgısının artırılması için, özellikle gebelikte süt yapan yiyeceklerin düzenli şekilde tüketilmesi gerekir. Dikkat edilmesi gereken diğer noktalar ise kısaca şu şekilde sıralanabilir:

  • Süt üretiminin artması için bebeği sık sık beslemek önemlidir.
  • Emzirme sırasında meme ucu değil, göğüs ucundaki renkli kısmın tamamen kullanılması gerekir. 
  • Emzirme işlemi sırasında memelerin her ikisi de kullanılmalıdır.
  • Bebeğin emmeyi reddetmesi durumunda göğüs pompaları ile sütün sağılması ve süt üretiminin tetiklenmesi gerekir.
  • Emzirmeye başlarken, bir önceki beslenmede kullanılan son meme ile başlamak gerekir. 

Göğüs pompaları ile sağılan süt, dondurularak 3 aya kadar sağlıklı şekilde muhafaza edilebilir. Bu süre buzdolabında 3 gün, oda ısısında ise 3 saattir. Bebekler emmeyi reddederse süt üretiminin kesilmemesi için sağma ve saklama işlemleri yapılabilir.

Makaleyi faydalı buldun mu?
0
0
Makeleyi Paylaşın

Anne Sütü Oluşumu ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Anne sütü ne zaman gelir? Hamilelikte süt ne zaman oluşur?

Bebeği besleyecek olan anne sütü, doğum anının hemen sonrasında gelmeye başlar. Ancak gebelik döneminin 2. dönemi ya da son haftalarında da süt salgısı görülebilir. Bu durum tamamen hormonal olmakla birlikte, anne sütünün üretim hazırlıkları ile doğrudan alakalıdır. Bebeği beslemeye yetecek süt salgılanması ise, doğumdan sonraki ilk 3 gün içerisinde gerçekleşecektir.

Stj. Dr. Özlem Filiker

Anne sütünün rengi nasıl olmalı?

Anne sütünün ilk rengi, sarı tonlarında ve koyu kıvamlıdır. Doğumdan sonraki ilk hafta içerisinde süt içeriği değişim gösterir. Bu nedenle sütün rengi daha beyaz olur ve daha sıvı bir kıvam alır. Süt renginin beyaza dönmesi, içeriğinde daha fazla yağ ve glikoz olduğunu göstermektedir.

Stj. Dr. Özlem Filiker

Hamilelikte süt ne zaman gelir? Hamilelikte süt gelmesi kaçıncı ayda başlar?

Hamilelikte süt gelmesi, gebeliğin 2. döneminden itibaren normal bir durumdur. Özellikle 24 - 26 haftalık gebelikte süt gelmesi sık karşılaşılan bir durumdur. Bu durum, anne sütü için gerekli olan protein ve laktoz üretiminin başlaması ile doğrudan alakalıdır. Ancak süt salgısı devamlı olarak görülmez ve birkaç damla şeklindedir.

Stj. Dr. Özlem Filiker

Hamilelikte süt gelmesi için ne yapmalı?

Hamilelikte süt gelmesi, annenin doğum sonrasında bebeği için yeterli sütü sağlayacağı anlamına gelmez. Bu nedenle hamilelik sona ermeden önce süt gelmesi için herhangi bir uygulama yapılmasına gerek duyulmaz. Ancak anne adayının gebeliğin son dönemlerinde düzenli beslenmesi ve ruh halini pozitif tutması faydalı olacaktır.

Stj. Dr. Özlem Filiker

Hamilelikte göğüsler ne zaman süt dolar?

Hamilelikte süt üretimi, gebeliğin 2. döneminden itibaren başlar. Ancak göğüslerin tamamen süt dolması, doğumdan sonraki ilk 3 gün içerisinde gerçekleşmektedir. Çünkü emzirme sırasında meme ucundan beyne iletilen sinyaller, süt keselerinin üretim yapmasına ve göğüs ucundaki renkli kısmın altında depolanmasına neden olmaktadır.

Stj. Dr. Özlem Filiker

Anne sütü yemekten kaç saat sonra oluşur?

Emziren annelerin yedikleri besinler, yaklaşık olarak 12 saat sonrasında süte dönüşmektedir. Süt üretiminin artması amacı ile çok fazla yemek yemek doğru değildir. Bu süreçte sağlıklı ve düzenli beslenmek yeterli olmaktadır. Ayrıca bol sıvı alınması gerekmektedir.

Stj. Dr. Özlem Filiker

Sezaryenden sonra anne sütü ne zaman gelir?

Sezaryen ve normal doğum sonrasında kolostrum adı verilen ilk süt, 6 saat içerisinde gelmektedir. Sezaryen doğum yapmış kişilerde süt akışının artması yaklaşık olarak 2 gün sürebilmektedir. Bu süreçte bebek emzirilmeye devam edilmelidir. Meme başı uyarılmadığı takdirde süt üretimi yavaşlayacaktır.

Stj. Dr. Özlem Filiker

Hamilelikte göğüsler şişer mi?

Gebelik döneminde, süt bezleri gelişmeye devam ederler. Süt bezinin büyümesi ve süt üretiminin başlaması gibi nedenler, göğüslerin şişmesine sebep olmaktadır. Ayrıca hormonal değişimler de memelerin şişmesine yol açar.

Stj. Dr. Özlem Filiker

Hamilelikte süt bezleri ne zaman gelişir?

Süt bezleri, ergenlik döneminde gelişmeye başlamaktadır. Fakat gebelik oluşmadığı sürece süt üretimi de olmamaktadır. Hamilelik döneminde memelerin gelişimi tamamlanır. Yaklaşık 6. aydan itibaren memeler süt üretimine başlamak için hazır hale gelmektedir.

Stj. Dr. Özlem Filiker

Hamilelikte süt gelir mi? Gebelikte süt gelmesi erken doğum işareti midir?

Son dönem gebelikte süt gelmesi son derece normaldir. Özellikle doğuma birkaç hafta kala bu durum oldukça sık görülmektedir. Gebelikte süt gelmesi, toplumda yaygın şekilde bilinenin aksine erken doğum işaretçisi değildir. Bu durum tamamen süt üretimi için gerekli olan hormonların salgılanmaya başlaması nedeniyle ortaya çıkmaktadır.

Stj. Dr. Özlem Filiker