Yenidoğan Bebeklerde Cilt Sorunları

Yenidoğan bebeklerin cildi oldukça hassastır ve dış dünyaya alışmaya çalışırken cilt sorunları yaşanabilir. İlaç tedavisi, krem, losyon, şampuan ve lazer gibi birçok tedavi seçeneği vardır.

Yenidoğan Bebeklerde Cilt Sorunları Nedir?

Yenidoğan bebeklerin cildi oldukça hassastır. Dış dünyaya alışmaya çalışırken cilt sorunları yaşanabilir. Doğumdan sonraki birkaç gün içerisinde ortaya çıkabilen cilt sorunlarıyla, bebeklik döneminde de karşılaşılabilir. Bazısı ise erişkin olana kadar devam eder.

Cilt sorunlarının yaşanmasındaki en büyük etken kuruluktur. Yenidoğanın cildi yetişkine oranla daha nemlidir fakat nemi çabuk hapsederek kurur. Bu da cildi dış etkenlere karşı açık bir hale getirmektedir. Birçok vücut fonksiyonu hala gelişmekte olduğu için yenidoğanın cilt hastalıkları ve enfeksiyonlarla karşılaşma ihtimali yüksektir.

Yenidoğan Bebeklerde Cilt Sorunları Çeşitleri

Yenidoğan bebeklerde cilt sorunları ortaya çıkmaktadır. Özellikle yeni doğan bebeğin yüzünde kızarıklık fark edildiğinde cilt problemlerine işaret edebileceği için doktor tarafından bakılmalıdır. Vücudun tamamında meydana gelebilen sorunlar olduğu gibi spesifik bölgelerde ortaya çıkan döküntü ve cilt hastalıklarına da rastlanmaktadır.

Yenidoğanlarda görülen cilt sorunları şunlardır;

  • SivilceDaha çok bebek aknesi olarak adlandırılan sivilce, yenidoğan bebeklerin %20’sinde izlenmektedir. Ter bezlerinin olgunlaşmamasından dolayı meydana geldiği düşünülür. Yenidoğan bebeklerin yüzünde sivilce oluşumu beyaz noktalar, kabarcıklar ve döküntü şeklindedir. Beyaz kabarcıklar milya olarak adlandırılır. Genellikle yüzde görülür ve burun, çene gibi noktalarda yaygınlaşır.
  • Cilt soyulması: Doğumdan sonraki ilk günler bebeğin cildinde soyulmalar görülebilir. Avuç içi ve ayaklarda soyulmaya daha sık rastlanır. Genelde önlem alınmaz ve bebeğe zararı yoktur.
  • Toksik eritem: Yenidoğanlarda oldukça sık karşılaşılan döküntülü cilt sorunlarından biridir. Sivilceye benzer bir yapıda olsa da kızarıklığa eşlik eden sarı kabarcıklara rastlanabilir. Çoğu zaman kendiliğinden geçse de ateş gibi beklenmedik bulgular varsa mutlaka doktora gidilmelidir.
  • Doğum lekeleri: Doğum lekeleri, özellikle yenidoğan bebeklerde görülen cilt sorunları arasındadır. Çoğu ilk hafta içerisinde veya direkt doğumda ortaya çıkarak farklı renk ve şekillerde bulunur. Örneğin; milia lekesi, beyaz kabarcık şeklinde yanaklarda meydana gelen lekedir ve ilk hafta içerisinde görülerek kendiliğinden kaybolur. Bazı doğum lekeleri ise zamanla yok olmaz ve istenildiği takdirde müdahale edilerek alınabilir.
  • Lonugo tüyleri: Yenidoğanlar anne karnında lonugo tüylerini atsa da doğumdan sonra da görülebilir. Bu tüyler zaman içerisinde dökülür. Dökülmediği durumlarda yenidoğanların sırtındaki tüyler sırt dikenine neden olabilmektedir. Fakat sırt dikeni de zararsız ve bebeği rahatsız etmeyen durumlardandır.
  • PişikYenidoğanlarda cildin tahriş olmasıyla meydana gelen pişik, bebeklik döneminde de sık rastlanan cilt sorunları arasında yer alır. Hassas olan cildin bakterilere maruz kalması sebebiyle deride tahribat yaşanır ve kızarıklığın yanında yanma ve ağrı hissedilir.
  • İsilikPişiğe benzer yapıda olan isilik, ter bezlerinin tıkanması sonucu oluşan kızarıklıklardır. Özellikle yaz aylarında doğan bebeklerde, kalın giydirilen bebeklerde daha sık görülür. Vücutları terlemeyle ısı dengesini korumaya çalıştığı için isiliğe bebeklerde oldukça sık rastlanır.
  • Konak: Yenidoğanlarda ilk hafta ortaya çıkabilen konak, diğer adıyla seboreik dermatit bir çeşit döküntüdür. Pullu yapısıyla fark edilen konak en çok bebeğin kafasında izlenir. Pullu yapıya ek olarak kabuklanma görülür ve kabuklar elle koparılmamalıdır.

Yenidoğan Bebeklerde Cilt Sorunları Belirtileri Nelerdir?

Yenidoğan bebeklerin cildinde meydana gelen değişimler kolayca fark edilebilir. Hassas olan cilt üzerindeki döküntü ve farklılıklar çeşitli sorunlara işaret edebileceği için belirtiler dikkatle incelenmelidir.

Yenidoğan bebeklerde cilt sorunlarının belirtileri şu şekildedir;

  • Kabuk
  • Kızarıklık
  • Şişlik
  • Sarı-beyaz kabarcıklar
  • Huzursuzluk
  • Kaşıntı
  • Deri soyulması
  • Farklı renkte lekeler
  • Döküntü
  • Beyaz noktalar
  • Kırmızı noktalar
  • Pullanma
  • Tahriş

Yenidoğan Bebeklerde Cilt Sorunları Nedenleri Nelerdir?

Yenidoğan bebeklerde cilt sorunlarının nedeni genellikle doğumdan sonra bedenin dış faktörlere alışmaya çalışmasıdır. Bunun haricinde farklı hastalıklardan dolayı yaşanan döküntü ve kızarıklıklar meydana gelebilir.

Yenidoğan bebeklerde cilt sorunları nedenleri aşağıdaki gibidir;

  • Enfeksiyon: Cilt sorunları bazı durumlarda enfeksiyondan kaynaklanabilmektedir. Ciltte döküntü ve kızarıklık izlenmesi ve kısa sürede ortadan kaybolmaması üzerinde hekim kontrolünde enfeksiyon bulgusu saptanabilmektedir.
  • Bazı hastalıklar: Özellikle ateşli hastalıklar yenidoğan cildinde sorunlara neden olabilmektedir. Ateş, kusma ve ishal gibi belirtilerin yaşanması üzerinde ciltte döküntü, kızarıklık, isilik ve pişik izlenebilmektedir.
  • Cilt kuruluğu/nemi: Yenidoğanın cildi kuruluğa meyilli olsa da aşırı nemli tutulmamalıdır. Fazla nemli olduğunda cilt sorunları yaşanabilir ve mantar benzeri hastalıklar baş gösterebilir. Çok kuru olursa da soyulma ve birçok durum yaşanarak bebeğin cildinde farklılıklar yaşanır.
  • Ter bezlerinin oluşmaması: Yenidoğanlarda sivilce ve benzeri yağ dokularına ter bezlerin tam olarak oluşmaması sebep olmaktadır. Bu gibi durumlarda zamanla düzelmesini beklemek gerekir. Bebeğe bir zararı olmadığı için tedaviye de gerek yoktur.
  • Bebeğin kalın giydirilmesi: Çoğu cilt sorununun altında bebeğin giydirildiği kıyafetler yer almaktadır. Çok kalın giydirilen bebekte isilik ve döküntüler izlenebilir. Ayrıca bez değiştirme sıklığı artacağı için pişik olma ihtimali de artmaktadır.

Yenidoğan Bebeklerde Cilt Sorunları Teşhisi

Cilt sorunlarının kendiliğinden geçmesinin beklenmediği durumlarda, altında yatan sebep ve hastalıklar araştırılır. İlk olarak doktor ebeveynlerden tıbbi öykü ister. Ardından fiziki muayene gerçekleşir ve cilt sorunu izlenir. Gerekli görüldüğü durumlarda ise kan testi, idrar tahlili ve alerji testi istenmektedir.

  • Tıbbi öykü: Yenidoğan bebekte görülen cilt sorununun ne zaman ortaya çıktığı, nasıl olduğu ve farklı belirtilerin varlığı öğrenilerek tanı sürecinin kolaylaşması sağlanır. Bu aşamada doğumdan sonraki kaçıncı gün cilt sorununun gözlemlendiğini belirtmek, değerlendirme için önemlidir.
  • Fiziki muayene: Bu aşamada uzman hekim tarafından cilt probleminin olduğu bölge incelenir. Vücudun diğer noktalarında benzer sorun olup olmadığı araştırılır. Kulak, burun ve boğaz kontrol ettirilebilir ve ateş ölçümü fiziki muayenede önlem amaçlı yapılabilir. Cilt sorununun yapısının anlaşılması için bölgeye müdahale edilebilmektedir.
  • Kan testi: Bebeğin damar yolundan alınan kan örneği laboratuvarda incelenerek, herhangi bir değer farklılığı olup olmadığı anlaşılır. Ayrıca kanda enfeksiyon ve farklı bir hastalıkla ilgili bulguların belirlenmesi üzerine uygun tedavi yöntemi belirlenir.
  • İdrar tahlili: Kan testine ek olarak istenebilen idrar tahlili, enfeksiyon ve bakteri oluşumunun var olup olmadığının değerlendirilmesini sağlar. Böylece cilt sorununun vücut içerisindeki bir hastalıktan kaynaklandığı veya tamamen başka bir sebepten ortaya çıktığı anlaşılır.
  • Alerji testi: Ciltteki kızarıklıklar çoğu zaman alerjilere işaret edebileceği için önlem amaçlı uygulanabilen testlerdir. Kan alınarak veya direkt olarak cilt uygulaması ile yapılabilen alerji testi sayesinde cilt sorunlarının sebebi anlaşılabilir.

Yenidoğan Bebeklerde Cilt Sorunları Tedavisi

Yenidoğan bebeklerde cilt sorunlarının tedavisine çoğu durumda gerek olmamaktadır. Bazı hastalıkların ise rahatlatılması ve kısa sürede ortadan kaldırılması için uygun görülen ilaç tedavileri vardır. Ayrıca lazer, şampuan, kremler ve gıda takviyesi cilt sorunlarının tedavi sürecinde başvurulan yollar arasındadır.

  • İlaç tedavisi: Cilt sorunlarına neden olan durum enfeksiyon veya diğer hastalıklarsa genel olarak ilaç tedavisi uygulanarak sorun ortadan kaldırılır. Alerji, cilt sorunlarına sebebiyet veriyorsa alerji ilaçları tavsiye edilerek kızarıklıklar önlenir.
  • Krem/losyon: Medikal veya organik kremler cilt sorunlarında en çok başvurulan tedavi yöntemleri arasındadır. Kimyasal içerik olsun ya da olmasın doktor kontrolünde kullanılması önerilir. Kremler pişik, isilik ve diğer döküntü benzeri kızarıklıkların geçmesinde etkilidir. Losyonlar da aynı kremde olduğu gibi bileşenleriyle bebeğin cildini korumaktadır. Hem önlem amaçlı hem de cilt problemlerinin tedavisinde kullanılabilir.
  • Şampuan: Bebeklerde sık görülen konak için uygun şampuanlara rastlanmaktadır. Genellikle bu şampuan ve losyonlar kabuklanmayı azaltarak, pullanmayı ortadan kaldırır.
  • Lazer: Doğum lekelerinin çoğu kendiliğinden kaybolsa da bazıları hafif bir şekilde kalabilmektedir. Cilt sorunu olarak görülen lekelerin tedavi süreci lazer ile sağlanabilmektedir. Anestezi altından leke kolay bir şekilde ortadan kaldırılır.
  • Gıda takviyesi: Alınan kan testinde değerlerin az olmasıyla ilgili bir cilt sorunu yaşandığı fark edildiyse takviye edici gıdalara başvurulmaktadır. Vitamin takviyesi eşliğinde kan değerlerinin normale dönmesi hedeflenir ve bağışıklık sistemi güçlendirilerek cilt sorunları ortadan kaldırılır.

Yenidoğan Bebeklerde Cilt Sorunları Tedavi Edilmezse

Yenidoğan bebeklerin cildinde meydana gelen sorunların tedavisi, problemin ciddiyetine bağlı olarak değişebilmektedir. İlk birkaç gün içerisinde çıkan ve 1 hafta içerisinde kaybolacak olan cilt sorunları tedavi edilmezse hayati bir tehlike veya farklı durumlarla karşılaşılmaz. Fakat enfeksiyon ve hastalıkların ortaya çıktığı durumda tedaviye uyulması önem arz eder.

Tedavinin gerçekleşmediği durumlarda vücut içerisindeki enfeksiyon, bakteri veya mantar yayılarak daha ciddi sorunlara neden olabilmektedir. Enfeksiyon zamanla ateş ile birlikte görülerek hastalığın şiddetinin artmasına ve cilt üzerindeki problemlerin fazlalaşmasına yol açar. Ateşlenen bebeğin ateşi düşerken terler ve bu sefer de isilik benzeri döküntüler izlenebilir.

Yenidoğan Bebeklerde Cilt Sorunları için Hangi Doktora Gidilir?

Yenidoğan bebeklerde cilt sorunları için cildiye bölümüne gidilerek, dermatoloji uzmanlarıyla görüşülmelidir. Çocuk hastalıkları uzmanları da yenidoğan cilt sorunlarıyla ilgili yardımcı olabilmektedir.

Yenidoğanda yaşanan cilt sorunları 1 hafta içerisinde geçmezse, vücudun farklı noktalarında kızarıklık ve döküntüler çıkmaya devam ediyorsa, ateş veya benzeri farklı belirtiye rastlanıyorsa vakit kaybetmeden uzman hekim ile görüşme sağlanmalıdır.

Makaleyi faydalı buldun mu?
0
0
Makeleyi Paylaşın

Yenidoğan Bebeklerde Cilt Sorunları ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Yenidoğan bebeklerde sivilce neden olur?

Bebek henüz anne karnındayken, anne hormonları bebeğe geçer. Doğum gerçekleştikten sonra ise bebeğe geçen bu hormonlar yağ bezelerine dönüşerek cilt gözeneklerinin tıkanmasına neden olur. Böylece bebek aknesi denilen beyaz noktalar oluşur. Ayrıca yenidoğan bebeklerde sivilce, bebeğin henüz ter bezelerinin oluşmamasından da kaynaklanabilmektedir.

Int. Dr. Ahmet Kerim Demirbaş